Skutki podatkowe braku rozliczenia wypłaconych zaliczek na poczet wypracowanego zysku w spółce osobowej

W praktyce wielokrotnie się zdarza, że osoby fizyczne będące wspólnikami spółek osobowych wypłacają sobie ze spółki kwoty pieniężne tytułem zaliczki na poczet wypracowanego zysku. Jakie będą skutki sytuacji, gdy zysk okaże się niższy niż planowany, a wspólnik nie rozliczy się z wypłaconej nadwyżki? Niniejsze opracowanie dotyczy wspólników spółek osobowych, które nie są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych.

Na wstępie należy przypomnieć, że w myśl art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych1 przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, 25b, 30ca, 30da i 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dodatkowo zgodnie z art. 11 ust. 2a wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia ? według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione ? według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku ? według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach ? na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Na temat skutków podatkowych braku rozliczenia zaliczek na poczet wypracowanego zysku w spółce osobowej wypowiedział się m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 25 kwietnia 2016 r.² Wnioskodawca w tej sprawie zajął stanowisko, że: ?[?] wypłacone mu w trakcie roku obrotowego (podatkowego) zaliczki na poczet udziału w zysku Spółki nie podlegają opodatkowaniu i jako takie nie powinny być uwzględniane przy kalkulacji zaliczki Wnioskodawcy na podatek dochodowy w okresie, w którym zostały otrzymane. Wypłacane w trakcie roku zaliczki nie mają również, zdaniem Wnioskodawcy, wpływu na wysokość proporcji określonej w art. 8 ust. 1 UPDOF [tj. ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. ? przyp. red.], według której na bieżąco w trakcie roku podatkowego podatnik ustala przychody i koszty z udziału w spółce komandytowej, a następnie odprowadza zaliczki na podatek (są neutralne podatkowo).

Uwzględniając powyższe Wnioskodawca wskazuje, że warunkiem sankcjonującym brak opodatkowania zaliczek wypłacanych Wnioskodawcy na poczet udziału w zysku Spółki, jest rozliczenie tychże zaliczek, po ustaleniu Ostatecznej proporcji podziału zysku Spółki pomiędzy Wspólników [wszystkie podkreślenia ? M.J.].

Jeżeli zatem kwota wypłaconych Wnioskodawcy zaliczek przekroczy przypadający Mu zgodnie z Ostateczną proporcją udział w zysku Spółki, zaś Wnioskodawca nie dokona w dacie podjęcia uchwały Wspólników o podziale zysków (według Ostatecznej proporcji) rozliczenia ze Spółką z tytułu otrzymanych zaliczek, otrzyma On prawo nieodpłatnego korzystania z kapitału Spółki. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 11 ust. 1 UPDOF osiągnie On przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Przychód ten, w myśl art. 11 ust. 2a pkt 4 UPDOF powinien zostać określony w wysokości odsetek, jakie Wnioskodawca musiałby zapłacić, gdyby pobrane w formie zaliczki środki (w części stanowiącej nadwyżkę ponad udział Wnioskodawcy w zysku Spółki ustalony na podstawie Ostatecznej proporcji) stanowiły pożyczkę.

Jednocześnie Wnioskodawca zwraca uwagę, że w przypadku, gdy roszczenie Spółki o zwrot pobranych przez Niego zaliczek ulegnie przedawnieniu, kwota niezwróconych Spółce zaliczek będzie stanowić na moment przedawnienia przychód Wnioskodawcy.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca powołał:

• interpretację indywidualną wydaną w dniu 16 lipca 2015 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Nr IBPB-1-1/4511-71/15/KB;
• interpretację indywidualną wydaną w dniu 17 marca 2015 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, Nr IPPB1/415-1432/14-4/AM;
• interpretację indywidualną wydaną w dniu 6 sierpnia 2014 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, Nr ILPB1/415-477/14-4/AMN?³.

Powyższe stanowisko wnioskodawcy organ podatkowy uznał za w pełni prawidłowe i odstąpił od przedstawienia własnego uzasadnienia.

Mając na uwadze powyższe, należy przyjąć, że powstałe nadpłaty z tytułu wypłaconych w nadmiarze i nierozliczonych w odpowiednim terminie zaliczek trzeba traktować co do zasady jako pożyczkę. W praktyce jednak wielokrotnie brak wskazówek, w jaki sposób mają zostać rozliczone powstałe zobowiązania wspólników względem spółki, jak również brak jednoznacznego stwierdzenia, że taka wypłata stanowi formę pożyczki. Należy zatem rozważyć skutki podatkowe trzech ewentualnych stanów:

1. traktowania powstałej nadpłaty jako formy nieodpłatnej pożyczki;
2. traktowania powstałej nadpłaty jako formy odpłatnej pożyczki o odroczonym terminie płatności;
3. traktowania powstałej nadpłaty jako formy częściowo odpłatnej pożyczki o odroczonym terminie płatności.

W przypadku stwierdzenia, że udzielona została nieodpłatna pożyczka, przychód podatkowy należy określić w wysokości odsetek i innych opłat, które wspólnik musiałby zapłacić, gdyby zaciągnął pożyczkę na tożsamych warunkach u podmiotu niepowiązanego na warunkach rynkowych. Jeżeli wartość opłat z tytułu odsetek i innych opłat od udzielonej pożyczki będzie odpowiadać wartości rynkowej, wówczas po stronie wspólnika nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu.

Gdyby się okazało, że jest to pożyczka nieodpłatna lub częściowo odpłatna, wtedy przychodem jest ta część wartości rynkowej odsetek i opłat z tytułu udzielonej pożyczki, której podatnik nie ma obowiązku zapłacić.

Należy nadmienić, że usługa udzielenia pożyczki stanowi co do zasady czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług⁴ podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Na podstawie art. 15 ust. 2 tej ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W konsekwencji udzielanie pożyczek przez spółkę będącą podatnikiem VAT stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu tymże podatkiem. W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z kolei art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. stanowi, że zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Co do momentu powstania obowiązku podatkowego należy przypomnieć, że zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e przywołanej ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41. Z kolei podstawę opodatkowania w tym przypadku określa art. 29a ust. 1, który stanowi, że podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, 32, 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Na temat uznania pożyczek za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wypowiedział się m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 20 listopada 2017 r.⁵ W rozpatrywanym stanie faktycznym spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa była zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Prowadziła działalność gospodarczą przede wszystkim w branży motoryzacyjnej. W związku z wykazywaniem nadwyżek finansowych spółka udzielała pożyczek zarówno podmiotom niepowiązanym, jak i podmiotom powiązanym. Udzielanie pożyczek w każdym przypadku miało charakter odpłatny (pożyczki były oprocentowane). Spółka udzielała i zamierzała udzielać nadal pożyczek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Udzielanie pożyczek miało charakter pomocniczy w stosunku do działalności podstawowej.

Wszystkie pożyczki, których udzieliła i w przyszłości udzieli spółka, finansowane były bądź będą ze środków spółki. Wynagrodzenie otrzymywane z tytułu udzielanych pożyczek (odsetki) zaliczane było do przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego spółka powzięła wątpliwość m.in., czy udzielona pożyczka korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, czy też w ogóle nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem i powinna być opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko, że: ?[?] jeżeli podmiot prowadzący działalność gospodarczą udziela pożyczek i wykorzystuje w tym celu posiadane przez siebie środki finansowe, wypracowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, należy przyjąć, że udzielenie pożyczki następuje w związku z prowadzeniem działalności. Tym samym Spółka uważa, że czynności udzielania pożyczek przez podmiot gospodarczy powinno się przypisywać do zawodowej płaszczyzny tego podmiotu nawet w sytuacji, w której czynności polegające na udzielaniu pożyczek stanowią jedynie działalność uboczną (pomocniczą) w stosunku do podstawowej działalności gospodarczej.

Zdaniem Spółki, udzielanie przez podatnika podatku VAT pożyczki powinno być uznane za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT niezależnie od częstotliwości oraz celu udzielania pożyczek, statusu nabywcy (pożyczkobiorcy), czy też kwestii formalnych, takich jak wpisanie działalności w zakresie udzielania pożyczek do umowy spółki lub ujawnienie takiej działalności w Krajowym Rejestrze Sądowym [podkreślenie ? M.J.]?⁶.

Organ uznał powyższe stanowisko za w pełni prawidłowe i odstąpił od przedstawienia własnego uzasadnienia prawnego.

Podobnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził w interpretacji indywidualnej z dnia 14 lipca 2017 r.: ?Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy [podkreślenie ? M.J.]. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (np. odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlegające opodatkowaniu VAT. Zatem, odsetki z tytułu zawarcia umowy otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia?⁷.

W zakresie podstawy opodatkowania w przypadku umów pożyczek warto przytoczyć chociażby interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25 października 2018 r.⁸ Jak wskazał ten organ: ?Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest kwestia, czy czynność udzielenia jednorazowej [wszystkie podkreślenia ? M.J.] pożyczki będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług i czy będzie czynnością zwolnioną od podatku.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy wskazać, że istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. Zatem, pożyczkodawca działa w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, a czynność udzielenia przez pożyczkodawcę pożyczki stanowi czynność wykonywaną w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że usługa, którą świadczy Wnioskodawca, tj. czynność udzielenia oprocentowanej pożyczki, stanowi realizację istniejących pomiędzy stronami stosunków cywilnoprawnych. Stosunki te składają się z dwustronnych zobowiązań stron transakcji do wykonania skonkretyzowanych świadczeń ? z jednej strony świadczenia Wnioskodawcy (które w tym przypadku polega na udzieleniu pożyczki), a z drugiej strony świadczenia usługobiorcy w zamian za udostępnienie kapitału, tj. zapłaty wynagrodzenia w formie odsetek od udzielonej pożyczki, stanowiących wynagrodzenie za wyświadczoną przez Wnioskodawcę usługę. O odpłatnym charakterze usługi Wnioskodawcy przesądza zatem istnienie po stronie usługobiorcy obowiązku spełnienia na jego rzecz świadczenia w zamian za tę usługę, tj. zapłaty wynagrodzenia (odsetek) w zamian za możliwość czasowego korzystania z kapitału udostępnionego przez Wnioskodawcę.

[?]

Jak wyżej wskazano, czynność udzielenia oprocentowanej pożyczki przez Wnioskodawcę stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie ? usługa udzielania jednorazowej oprocentowanej pożyczki przez Wnioskodawcę, korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Zatem, odsetki z tytułu zawarcia umowy otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia. W związku z tym, podstawą opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, są odsetki należne z tytułu udzielenia pożyczki.

Jak wskazano wyżej, odsetki należne za świadczone usługi korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Wobec tego, obowiązek podatkowy z tytułu wykonania tej usługi powstanie na zasadach szczególnych, tj. z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy.

Podsumowując, udzielenie przez Wnioskodawcę jednorazowej pożyczki jest elementem działalności gospodarczej Wnioskodawcy i jest traktowane jako odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz korzystające ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy?⁹.

W związku z powyższym, skoro nierozliczenie w terminie wypłaconych wspólnikom zaliczek na poczet przyszłego zysku stanowi co do zasady pożyczkę (gdyż wypracowany zysk należny poszczególnym wspólnikom okazał się niższy niż suma wypłaconych na jego poczet zaliczek), należy stwierdzić, że jest to czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Korzysta ona jednak ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. Podstawą opodatkowania w tym przypadku jest wynagrodzenie z tytułu udzielonej pożyczki, tj. należne odsetki i inne należne z tego tytułu opłaty, a obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e przywołanej ustawy, czyli z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41.

Bez wpływu na powyższe pozostaje okoliczność, że dany podatnik nie ma w zakresie działalności gospodarczej wpisanej działalności w zakresie udzielania pożyczek czy też innych usług finansowych. Na gruncie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. istotne jest bowiem to, jaka czynność została faktycznie wykonana (w myśl art. 5 ust. 2 tejże ustawy czynności określone w ust. 1, czyli m.in. świadczenie usług, podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków i form określonych przepisami prawa).

Biorąc pod uwagę, że pożyczkobiorcami są wspólnicy spółki osobowej, należy wskazać, że zastosowanie w tym przypadku może znaleźć art. 32 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. Jak stanowi ust. 1 tego artykułu, jeżeli między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą istnieją powiązania, o których mowa w ust. 2, oraz jeżeli wynagrodzenie jest:

1. niższe od wartości rynkowej, a nabywca towarów lub usług nie ma zgodnie z art. 86, 86a, 88 i 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. niższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma zgodnie z art. 86, 86a, 88 i 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a dostawa towarów lub świadczenie usług są zwolnione od podatku,
3. wyższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma zgodnie z art. 86, 86a, 88 i 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego

• organ podatkowy określa podstawę opodatkowania zgodnie z wartością rynkową, jeżeli się okaże, że powiązania te miały wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.

Według art. 32 ust. 2 przez powyższe powiązania rozumie się powiązania:

1)   w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. i art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych¹⁰;

2)   wynikające ze stosunku pracy;

3)   wynikające z tytułu przysposobienia.

Z kolei w myśl art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wspomniane powiązania oznaczają relacje, o których mowa w pkt 4, występujące między podmiotami powiązanymi. Stosownie natomiast do pkt 4 termin „podmioty powiązane” oznacza:

1)   podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub

2)   podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:

1. a) ten sam inny podmiot lub
2. b) małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub

3)   spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub

4)   podatnika i jego zagraniczny zakład.

Jeśli zatem podstawa opodatkowania nie będzie odpowiadać wartości rynkowej, wówczas organ podatkowy będzie mógł określić sam podstawę opodatkowania na podstawie wartości rynkowej. Ryzyko takie istnieje również w razie uznania, że pożyczka stanowiła czynność nieodpłatną.

Czynności zwolnione od podatku od towarów i usług nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, co wynika z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych¹¹. W myśl tego przepisu nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług;
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
   1. umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   2. umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

 

Przypisy

¹     Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm., dalej: ustawa z dnia 26 lipca 1991 r.

²     1061-IPTPB1.4511.218.2016.1.KO, https://sip.mf.gov.pl/faces/views/szczegoly/szczegoly-interpretacji-indywidualnej.xhtml?dokumentId=470533, dostęp: 24.03.2021.

³     Tamże.

⁴     Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm., dalej: ustawa z dnia 11 marca 2004 r.

⁵     0111-KDIB3-1.4012.705.2017.1.KO, https://sip.mf.gov.pl/faces/views/szczegoly/szczegoly-interpretacji-indywidualnej.xhtml?dokumentId=519591, dostęp: 24.03.2021.

⁶     Tamże.

⁷     0114-KDIP4.4012.257.2017.1.MK, https://sip.mf.gov.pl/faces/views/szczegoly/szczegoly-interpretacji-indywidualnej.xhtml?dokumentId=509981, dostęp: 24.03.2021.

⁸     0112-KDIL1-2.4012.574.2018.1.JO, https://sip.mf.gov.pl/faces/views/szczegoly/szczegoly-interpretacji-indywidualnej.xhtml?dokumentId=542466, dostęp: 24.03.2021.

⁹     Tamże.

¹⁰    Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm.

¹¹    Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu