Skutki w podatku od czynności cywilnoprawnych nabycia udziału w nieruchomości w drodze licytacji publicznej

W interpretacji indywidualnej z dnia 11 września 2024 r. (znak: 0111-KDIB2-2.4014.200.2024.1.KK) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (Dyrektor KIS) jako prawidłowe ocenił stanowisko wnioskującego o jej wydanie podatnika, który w wyniku licytacji publicznej w toku postępowania egzekucyjnego w administracji prowadzonego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego nabył udział w nieruchomości.

Organ interpretacyjny zgodził się, że z uwagi na fakt, iż nabycie własności nie następuje w wyniku umowy sprzedaży w rozumieniu art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (dalej: „Kodeks cywilny”) w przypadku nabycia udziału w nieruchomości nie trzeba składać deklaracji PCC-3, ani nie jest należny podatek od czynności cywilnoprawnych w stawce 2%.

W uzasadnieniu interpretacji Organ przypomniał, że katalog czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym, a zatem podatkowi temu nie podlegają „czynności niebędące czynnościami cywilnoprawnymi oraz czynności cywilnoprawne inne niż ściśle wskazane w ustawie, nawet jeżeli wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same, bądź podobne do tych, które zostały w niej wymienione”.

W katalogu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: „ustawa z dnia 9 września 2000 r.”) zostały wymienione umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, uregulowane przepisami Kodeksu cywilnego. Niemniej jednak – jak zaznaczył Dyrektor KIS – „Zgodnie z przepisami ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, w przypadku egzekucji z nieruchomości, przeniesienie własności następuje na podstawie postanowienia o przyznaniu własności, które to postanowienie wydaje administracyjny organ egzekucyjny (Naczelnik Urzędu Skarbowego). Dokonywana w toku administracyjnego postępowania egzekucyjnego sprzedaż nie jest umową sprzedaży a władczym (administracyjnym) rozstrzygnięciem organu egzekucyjnego.

Sprzedającym jest tu zobowiązany, którym jest osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej albo osoba fizyczna, która nie wykonała w terminie obowiązku o charakterze pieniężnym (art. 1a pkt 20 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji), a nie organ egzekucyjny”.

Tym samym transakcja zakupu udziału w nieruchomości w drodze publicznej licytacji prowadzonej w ramach postępowania egzekucyjnego w administracji przez organ egzekucyjny nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, bowiem następuje nie na podstawie Kodeksu cywilnego lecz wydanego na mocy przepisów prawa administracyjnego rozstrzygnięcia organu egzekucyjnego w ramach przymusowej realizacji obowiązków, które nie zostały wykonane w sposób dobrowolny.

Organ podkreślił jednocześnie, że choć zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 9 września 2000 r. opodatkowaniu podlegają także orzeczenia sądów, w tym również polubownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne wymienione m.in. w punkcie 1 powołanej ustawy, w szczególności zaś orzeczeniem takim jest prawomocne postanowienie sądu o przysądzeniu własności, to jednak w postępowaniu egzekucyjnym w administracji postanowienia wydaje nie sąd, ale organ egzekucyjny i nie jest ono objęte zakresem przedmiotowym ustawy z dnia 9 września 2000 r.

Ostatecznie zatem Dyrektor KIS potwierdził, że nabycie nieruchomości w drodze licytacji w ramach prowadzonej egzekucji administracyjnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy dodać, że analogiczne stanowisko zostało wyrażone przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w wydanej z urzędu w dniu 24 lipca 2023 r. zmianie interpretacji indywidualnej nr DOP10.841.4.2.2023. w przedmiocie skutków podatkowych nabycia nieruchomości w drodze licytacji publicznej, na mocy której za nieprawidłową uznana została wydana pierwotnie przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacja indywidualna z 5 stycznia 2023 r., nr 0111-KDIB2-3.4014.468.2022.2.AD.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu