Sprzedaż części samochodowych a kod GTU oraz ustalenie, czy sprzedaż tych wyrobów jest objęta mechanizmem podzielonej płatności

     W niniejszym artykule autorka omówiła problematykę ustalenia prawidłowego kodu GTU dla sprzedaży części samochodowych objętych kodem CN 8708 99 97 90 oraz ustalenia, czy sprzedaż tych wyrobów podlega obowiązkowemu mechanizmowi podzielonej płatności.

     Zgodnie § 12 rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług¹ od dnia 1 października 2020 r. zostały na podatników nałożone nowe obowiązki w zakresie deklaracji podatkowych, o których mowa w art. 99 ust. 1-3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług², oraz ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 tej ustawy.

     Towary i usługi, co do których został wprowadzony nowy obowiązek oznaczenia dostaw i świadczenia usług w ewidencji (kody GTU), zostały wymienione w § 10 ust. 3 pkt 1 i 2 rozporządzenia z dnia 15 października 2019 r. Poza danymi, o których mowa w § 10 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia, ewidencja zawiera następujące oznaczenia dotyczące:

1. dostawy:
   1. napojów alkoholowych ? alkoholu etylowego, piwa, wina, napojów fermentowanych i wyrobów pośrednich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym ? oznaczenie ?01?,
   2. towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ww. ustawy ? oznaczenie ?02?,
   3. oleju opałowego w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym oraz olejów smarowych, pozostałych olejów o kodach CN od 2710 19 71 do 2710 19 99, z wyłączeniem wyrobów o kodzie CN 2710 19 85 (oleje białe, parafina ciekła) oraz smarów plastycznych zaliczanych do kodu CN 2710 19 99, olejów smarowych o kodzie CN 2710 20 90, preparatów smarowych objętych pozycją CN 3403, z wyłączeniem smarów plastycznych objętych tą pozycją ? oznaczenie ?03?,
   4. wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym ? oznaczenie ?04?,
   5. odpadów ? wyłącznie określonych w poz. 79-91 załącznika nr 15 do ww. ustawy ? oznaczenie ?05?,
   6. urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, wyłącznie określonych w poz. 7-9, 59-63, 65, 66, 69 i 94-96 załącznika nr 15 do ww. ustawy ? oznaczenie ?06?,
   7. pojazdów oraz części samochodowych o kodach wyłącznie CN 8701-8708 oraz CN 8708 10 ? oznaczenie ?07?,
   8. metali szlachetnych i nieszlachetnych ? wyłącznie określonych w poz. 1-3 załącznika nr 12 do ww. ustawy oraz w poz. 12-25, 33-40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do ww. ustawy ? oznaczenie ?08?,
   9. leków i wyrobów medycznych ? produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. ? Prawo farmaceutyczne³ ? oznaczenie ?09?,
   10. budynków, budowli i gruntów ? oznaczenie ?10?;
2. świadczenia usług:
   1. w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych⁴ ? oznaczenie ?11?,
   2. charakterze niematerialnym ? wyłącznie: doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firm centralnych (head offices), reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych ? oznaczenie ?12?,
   3. transportowych i gospodarki magazynowej ? sekcja H PKWiU 2015⁵ symbol ex 49.4, ex 52.1 ? oznaczenie ?13?.

     W opisie kodu GTU_07 wymieniono towary z pozycji CN 8708 obejmującej części samochodowe (?Części i akcesoria do pojazdów silnikowych objętych pozycjami od 8701 do 8705?), a następnie osobno towary objęte kodem CN 8708 10 (?Zderzaki i ich części?), będącym podpozycją kodu CN 8708.

     Ministerstwo Finansów odniosło się do tego problemu i stwierdziło, że: ?Grupa GTU_07 obejmuje towary o kodach CN 8701-8708. Oznaczenie dotyczy grup oraz podgrup. Natomiast wykazana oddzielnie podpozycja CN 8708 10 mieści się w pozycji CN 8708 i stanowi doprecyzowanie wskazanej grupy towarowej?⁶.

     Według Nomenklatury scalonej pozycja 8708 obejmuje części i akcesoria do pojazdów silnikowych objętych pozycjami 8701-8705. Z kolei pozycja 8708 10 obejmuje ?Zderzaki i ich części?, a w jej kolejnych podpozycjach wyodrębnione są:

1. 8708 10 10 ? zderzaki i ich części do montażu przemysłowego: pojazdów objętych pozycją 8703; pojazdów objętych pozycją 8704, z silnikiem tłokowym wewnętrznego spalania z zapłonem samoczynnym (wysokoprężnym lub średnioprężnym), o pojemności skokowej nieprzekraczającej 2500 cm³ lub z silnikiem tłokowym wewnętrznego spalania z zapłonem iskrowym, o pojemności skokowej nieprzekraczającej 2800 cm³; pojazdów objętych pozycją 8705;
2. 8708 10 90 ? zderzaki i ich części pozostałe ? pozostałe części i akcesoria nadwozi (włączając kabiny).

     Jak zauważył prezes Stowarzyszenia Forum Recyklingu Samochodów, ?podgrupa 8708 10 oznaczona jest jako ?Zderzaki i ich części?, a dopiero jej podkategorie sugerują oznaczenia poszczególnych zderzaków, przy czym nazwa tego grupowania nie ogranicza go wyłącznie do grupowań 8701-8705, lecz wskazuje na wszelkie zderzaki i ich części ? do pojazdów objętych każdym kodem CN, nie tylko 8701-8705 (jak inne części z grupowania 8708, ale również nie tylko do pojazdów z grup 8701-8708 (bo i takiego ograniczenia nie wprowadzono)?⁷.

     Z powyższego wynika, że dostawa każdej części zakwalifikowanej jako zderzak lub część zderzaka powinna być raportowana z kodem GTU_07.

     Tym samym w ocenie autorki podatnik będzie obowiązany wykazać w ewidencji sprzedaż wyrobów o kodzie CN 8708 99 97 90 z oznaczeniem GTU_07.

     Odnośnie natomiast do objęcia powyższych towarów mechanizmem podzielonej płatności należy wskazać, że nie ma bezpośredniego związku między oznaczeniem wyrobów kodem GTU_07 a zastosowaniem obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności.

     Zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do tej ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. ? Prawo przedsiębiorców⁸, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

     Stosownie do wspomnianego art. 19 dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 tys. zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

     Ponadto, zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 r., w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 Prawa przedsiębiorców, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. ? faktura powinna zawierać wyrazy ?mechanizm podzielonej płatności?.

     Z kolei w myśl art. 108a ust. 1b przywołanej ustawy podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

     Załącznik nr 15 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. ? stanowiący ?Wykaz towarów i usług, o których mowa w art. 105a ust. 1, art. 106e ust. 1 pkt 18a, art. 108a ust. 1a oraz art. 108e ustawy? ? zawiera zamkniętą listę towarów i usług, w których przypadku ? jeśli spełnione są pozostałe warunki ? ma zastosowanie obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności, a faktura dokumentująca ich dostawę lub świadczenie musi zawierać adnotację ?mechanizm podzielonej płatności?.

     Nabywca towarów lub usług będący podatnikiem VAT ma obowiązek zastosowania tego mechanizmu do płatności, jeśli łącznie spełnione zostały następujące warunki:

1. nabyte towary lub usługi są wymienione w załączniku nr 15 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r.;
2. nabycie zostało udokumentowane fakturą;
3. nabywca jest przedsiębiorcą (podatnikiem VAT), przy czym sprzedawca również powinien być podatnikiem VAT zobowiązanym do wystawienia faktury;
4. kwota należności ogółem podana na fakturze stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 Prawa przedsiębiorców, czyli co najmniej 15 tys. zł.

     Z powołanych wyżej przepisów wynika, że obowiązek wystawienia faktury z adnotacją ?mechanizm podzielonej płatności? powstanie, jeżeli łącznie spełnione są trzy warunki, tj.:

1. kwota należności ogółem (kwota brutto) wykazana na fakturze przekracza kwotę 15 tys. zł lub jej równowartość (art. 19 pkt 2 Prawa przedsiębiorców);
2. faktura dokumentuje dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r.;
3. czynności są dokonywane na rzecz podatnika.

     Dla powstania obowiązku zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności konieczne jest więc ustalenie, czy przedmiot sprzedaży został wymieniony w wykazie towarów i usług we wspomnianym załączniku nr 15. W tym celu niezbędne jest prawidłowe zaklasyfikowanie sprzedawanych towarów lub usług do odpowiedniego kodu PKWiU 2008⁹.

     Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 marca 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU)¹⁰ przedłużono do dnia 31 grudnia 2020 r. zastosowanie PKWiU 2008 do towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

     W analizowanym przypadku sprzedawane towary objęte są kodem CN 8708 99 97 90. Według klucza powiązań CN ? PKWiU ten kod CN odpowiada kodowi PKWiU 29.32.30.0 ?Części i akcesoria do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowane?.

     W tym miejscu należy podkreślić, że klucz powiązań CN ? PKWiU jest dokumentem pomocniczym, a obowiązek określenia prawidłowej klasyfikacji PKWiU ciąży wyłącznie na podatniku. Zgodnie z poz. 7.3 Zasad metodycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, zawartych w załączniku do rozporządzenia z dnia 29 października 2008 r., zaliczanie danego produktu do odpowiedniego grupowania jest obowiązkiem producenta (względnie usługodawcy). Wynika to z faktu, że właśnie producent (usługodawca) posiada wszystkie informacje niezbędne do właściwego zaliczenia produktu do odpowiedniego grupowania PKWiU, tj. informacje dotyczące rodzaju użytego surowca, technologii wytwarzania, konstrukcji i przeznaczenia wyrobu lub charakteru usługi.

     Klasyfikacja dokonana przez producenta (usługodawcę) nie może naruszać zasad budowy i logiki struktury PKWiU. W razie trudności w zaliczeniu wyrobu (towaru) lub usługi do odpowiedniego grupowania PKWiU można wystąpić w tej sprawie do organów statystycznych. Procedury udzielania informacji w sprawie standardów klasyfikacyjnych (w tym PKWiU) określa komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych¹¹.

     W związku z powyższym, jeżeli przy sprzedaży wyrobów przez podatnika zostaną spełnione warunki określone w art. 108a ust. 1a ustawy z dnia 11 marca 2004 r., transakcja ta będzie objęta obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności.

     Ponadto z § 10 ust. 4 pkt 13 oraz § 11 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 października 2019 r. wynika obowiązek oznaczania w ewidencji symbolem ?MPP? transakcji objętych obowiązkiem stosowania powyższego mechanizmu.

Przypisy:

¹     Dz.U. poz. 1988 ze zm., dalej ?rozporządzenie z dnia 15 października 2019 r.?.

²     Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm., dalej ?ustawa z dnia 11 marca 2004 r.?.

³     Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 944 ze zm.

⁴     Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 136 ze zm.

⁵     Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), Dz.U. poz. 1676 ze zm.

⁶     Oznaczenia dostawy i świadczenia usług (GTU), https://www.podatki.gov.pl/jednolity-plik-kontrolny/jpk-vat-z-deklaracja/faq-jpk-vat-z-deklaracja/#gtu, pkt 27, dostęp: 16.12.2020.

⁷     A. Pokojska, Kody GTU w nowym JPK_V7. Księgowi muszą się znać na felgach i oponach, https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/1497573,kody-gtu-w-nowym-jpk_v7.html, dostęp: 16.12.2020.

⁸     Tekst jednolity Dz.U. z 2019 r. poz. 1292 ze zm., dalej ?Prawo przedsiębiorców?.

⁹     Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), Dz.U. Nr 207, poz. 1293 ze zm., dalej ?rozporządzenie z dnia 29 października 2008 r.?.

¹⁰    Dz.U. poz. 556.

¹¹    Dz. Urz. Głównego Urzędu Statystycznego Nr 1, poz. 11.

Wróć do spisu treści serwisu