Serwis Doradztwa Podatkowego

Stacje transformatorowe jako element infrastruktury instalacji fotowoltaicznej a opodatkowanie podatkiem od nieruchomości

W wyroku z dnia 6 grudnia 2022 r. (sygn. III FSK 740/22) NSA wypowiedział się w kwestii zasad opodatkowania podatkiem od nieruchomości na gruncie art. 1a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej określanej jako: „ustawa o podatkach i opłatach lokalnych”) tzw. dedykowanych stacji transformatorowych (rozdzielni i innych urządzeń technicznych) służących do prawidłowego funkcjonowania instalacji fotowoltaicznej, zlokalizowanych w wolnostojących obiektach kontenerowych.

Sprawa została zainicjowana wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Spółka, występująca z wnioskiem dążyła do potwierdzenia, że stacje transformatorowe (budynek wraz ze wszystkimi urządzeniami technicznymi znajdującymi się w budynku, służącymi do prawidłowego funkcjonowania instalacji), stanowiące element infrastruktury elektroenergetycznej instalacji fotowoltaicznej, są „budynkami” w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych i podlegają opodatkowaniu stawką podatku uzależnioną od zajmowanej powierzchni.

Organ uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe, wskazując, że budynek należy traktować odrębnie i wraz z instalacją służącą funkcjonowaniu budynku (oświetlenie, ogrzewanie) opodatkować według powierzchni użytkowej, natomiast stacje transformatorowe, rozdzielnie i inne urządzenia techniczne niezbędne do funkcjonowania instalacji fotowoltaicznej – jako budowle łącznie z całą infrastrukturą energetyczną, opodatkowaną według stawki procentowej od ich wartości.

Po wniesieniu przez Spółkę skargi do WSA w Warszawie na przedmiotową interpretację, w odpowiedzi na skargę Organ podtrzymał dotychczasowe stanowisko prezentowane w sprawie.

Również Sąd pierwszej instancji uznał, że samo zakwalifikowanie danego obiektu jako budynku nie powoduje, iż automatycznie urządzenia czy instalacje znajdujące się w tym budynku stanowią jego część składową lub też składają na budowlę (niezależną od budynku).

Tym samym Sąd podzielił stanowisko Organu, że jeżeli w budynku została usytuowana budowla lub część innej budowli (np. sieciowej), która stanowi odrębny od budynku, samodzielny obiekt budowlany lub urządzenie budowlane, budowla ta stanowi odrębny od budynku przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Zdaniem WSA, umiejscowienie budowli w budynku nie oznacza, że opodatkowaniu podlega tylko jeden z tych obiektów, bowiem ani z przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ani też z wyroków TK z 13 września 2011 r. (o sygn. P 33/09) czy z 13 grudnia 2018 r. (o sygn. SK 48/15), nie wynika, jakoby budowla znajdująca się wewnątrz budynku nie mogła być przedmiotem odrębnego opodatkowania, szczególnie jeżeli budynek pełni wobec budowli tylko funkcję ochronną.

Ostatecznie zatem w wyroku z dnia 3 marca 2022 r. (VIII SA/Wa 1081/21) WSA w Warszawie przesądził, że – w jego ocenie – brak jest podstaw do przyjęcia, jakoby stacje transformatorowe (budynek wraz z instalacjami) stanowiły budynek w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Instalacje te bowiem (tzn. stacje transformatorowe) – zdaniem WSA – służą funkcjonowaniu „instalacji fotowoltaicznej”, a nie budynku i w związku z tym należy je traktować (łącznie z całą infrastrukturą energetyczną) jako budowlę. Sąd uznał, że „tego rodzaju budowla” (tzn. stacja transformatorowa) mieści się w katalogu wymienionym w art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (dalej: „Prawo budowlane”).

Spółka wywiodła od przedmiotowego wyroku skargę kasacyjną. NSA w powołanym na wstępie prawomocnym wyroku z dnia 6 grudnia 2022 r. (sygn. III FSK 740/22) uznał jej zasadność, choć nie wszystkie podniesione w niej zarzuty zakwalifikował jako zasługujące na uwzględnienie.

W szczególności jednak NSA potwierdził, że „jeżeli dany obiekt budowalny spełnia wszystkie elementy definicji legalnej budynku, o których mowa w art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, tzn. jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach, a nadto jego cechą wyróżniającą jest powierzchnia użytkowa (art. 4 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy), to nie jest możliwa jego rekwalifikacja na budowlę z uwagi na to, że w jego wnętrzu znajdują się urządzenia techniczne funkcjonalnie (gospodarczo) powiązane ze zlokalizowanymi poza tym obiektem innymi urządzeniami”.

Wyjaśniając natomiast problem, czy stacja transformatorowa, powiązana użytkowo (gospodarczo) z instalacją fotowoltaiczną, stanowi urządzenie budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego i jako takie jest budowlą, o której mowa w art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, Sąd ten wskazał m.in., że o ile z perspektywy zawartego w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego otwartego katalogu budowli ustalenie, iż dany obiekt jest budowlą wymaga jedynie potwierdzenia, że jest obiektem budowlanym zgodnie z at. 3 pkt 1 tej ustawy oraz wykluczenia możliwości jego identyfikowania jako budynku (brak którejkolwiek z cech budynku wyszczególnionej w art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych) albo obiektu małej architektury; o tyle na gruncie prawa podatkowego pojęcie budowli należy postrzegać inaczej.

NSA odwołał się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2011 r. (P 33/09), który przyjął, że za budowle dla celów podatkowych mogą zostać uznane „jedynie budowle wymienione expressis verbis w art. 3 pkt 3 u.P.b., w innych przepisach tej ustawy lub w załączniku do niej, będące wraz z instalacjami i urządzeniami obiektem budowlanym, o którym mowa w art. 3 pkt 1 lit. b u.P.b., czyli pod warunkiem, że stanowią one całość techniczno-użytkową użytkową […]”. NSA zaznaczył ponadto, że „w świetle art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. budowlą jest również urządzenie budowlane, zdefiniowane w art. 3 pkt 9 u.P.b., które wszak przez prawo budowlane nie jest identyfikowane jako budowla”.

NSA podkreślił również, że użyte w art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego określenie „urządzenie techniczne”, wobec jego niezdefiniowania zarówno w ustawie podatkowej, jak i w Prawie budowlanym, a także braku stosownego odesłania do innych regulacji prawnych, ma charakter pojęcia autonomicznego.

Jednocześnie NSA uznał, że kwalifikacja stacji transformatorowych do urządzeń budowlanych w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w związku z art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego możliwa jest jedynie wówczas, gdy potwierdzone zostanie, że zapewniają one możliwość użytkowania obiektu budowlanego spełniającego zarówno kryteria budowli w rozumieniu prawa budowlanego, jak i podatkowego. Instalacja fotowoltaiczna, na którą składają się zarówno części budowlane, jak i panele oraz falowniki, jeżeli tylko spełnia powyższe cechy obiektu budowlanego, wyszczególnione w art. 3 pkt 1 Prawa budowlanego, a jednocześnie nie jest budynkiem albo obiektem małej architektury, stanowi budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 tej ustawy.

Uwzględniając powyższe NSA przyjął zatem, że skoro panele fotowoltaiczne oraz falowniki nie są traktowane jako budowla w świetle art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w związku z art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego, powiązane z nimi użytkowo stacje transformatorowe, tworząc razem zespół prądotwórczy, nie mogą zostać uznane za urządzenia budowlane w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w związku z art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego.

 

dr Joanna Kiszka

Dyrektor Śląskiego Oddziału Instytutu Studiów Podatkowych
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50

Skontaktuj się z naszą redakcją