W dniu 30 grudnia 2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wydał decyzję o nr DI/100000/43/1079/2024 w przedmiocie niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej oraz prawa do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
Lekarz ukończył szkolenie specjalistycznie w trybie rezydentury w dziedzinie kardiologii. Szkolenie odbyło się na podstawie umowy o pracę, która to umowa uległa rozwiązaniu wraz z zakończeniem szkolenia specjalistycznego. Następnie lekarz zawarł ze szpitalem umowę cywilno-prawną (kontrakt B2B), w ramach której świadczone będą usługi w poradni kardiologicznej. Czynności wykonywane będą w innym charakterze aniżeli w trakcie rezydentury, bowiem lekarz wykonywać będzie czynności jako samodzielny lekarz specjalista.
Dodatkowo wskazano również, że lekarz przebywał na urlopie wychowawczym w ramach umowy o pracę podpisanej z tą samą placówką, w związku ze szkoleniem specjalistycznym (rezydentura). Również w okresie ostatnich 60 miesięcy przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie prowadzona była pozarolnicza działalność w rozumieniu art. 9 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
W ocenie Zakładu, zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy wskazany został katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 w zw. z art. 13 ust. 4 ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnego, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone.
Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Powyższe oznacza, że gdy osoba rozpoczynająca wykonywanie działalności gospodarczej podejmuje ją po raz pierwszy lub podejmuje ją ponownie, ale od zakończenia poprzedniej działalności lub od dnia jej ostatniego zawieszenia upłynął okres co najmniej 60 miesięcy, a w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywała w ramach stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności, przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia tej działalności, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, o których stanowi powyżej powołany art. 6 ust. 1 pkt 5 i powiązany z nim art. 12 ust. 1.
Zgodnie z treścią art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawa wymiaru składek w przypadku rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Jednakże zgodnie z art. 18a ust. 2 ustawy powyższe nie znajdzie zastosowania do osób, które:
- prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;
- wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
W ocenie Zakładu w analizowanym stanie faktycznym zaistniały podstawy do skorzystania z 6-miesięcznej ulgi przewidzianej w art. 18 ustawy Prawo przedsiębiorców, a w dalszej kolejności do skorzystania przez okres 24 miesięcy kalendarzowych z prawa do opłacania składek społecznych od 30% kwoty minimalnej płacy. Tym samym stanowisko przedsiębiorcy wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczące prawa do niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej oraz prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, uznano za prawidłowe.
