Umorzenie części pożyczki z PFR a strata podatkowa

Czy podatnik, któremu umorzono część pożyczki z PFR, a od powstałego z tego tytułu przychodu zaniechano poboru podatku dochodowego, powinien kwotę tego przychodu uwzględnić w wysokości straty podatkowej, która może być rozliczona przez podatnika w kolejnych latach podatkowych?

Przedmiotowa kwestia została poruszona w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 października 2022 r. (0111-KDIB1-1.4010.485.2022.1.BS), w której to stwierdzono: „W myśl art. 7 ust. 5 updop, O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, podatnik może:

1) obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty, albo

2) obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł, nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1-3 updop, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:

(…)

3) wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych:

a) zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy,

b) środków na rachunkach bankowych – w bankach.

(…) Ponadto, należy w tym miejscu wyraźnie podkreślić, że nie wszystkie przychody rozpoznawane przez podatnika wpływają na podstawę opodatkowania.

(…) Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika m.in., że w związku z sytuacją gospodarczą na rynku wydobywczym spowodowaną pandemią koronawirusa Spółka zwróciła się do Polskiego Funduszu Rozwoju z wnioskiem o uzyskanie wsparcia przewidzianego na podstawie art. 21a ust. 1 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o systemie instytucji rozwoju w ramach rządowego programu „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla dużych firm”.

Dnia 23 grudnia 2020 r. Spółka zawarła z PFR umowę pożyczki preferencyjnej w ramach programu rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla dużych firm”, na podstawie której otrzymała pożyczkę podlegającą preferencyjnemu oprocentowaniu na finansowanie bieżącej działalności (dalej: „Umowa”).

(…) W myśl ust. 13 Umowy zobowiązanie pożyczkodawcy do spłaty pożyczki może zostać częściowo umorzone przez pożyczkodawcę, co będzie skutkować częściowym zwolnieniem pożyczkobiorcy z długu zgodnie z postanowieniami i z zastrzeżeniem spełnienia warunków umorzenia pożyczki opisanych w tym punkcie 13 na pisemny wniosek pożyczkobiorcy złożony zgodnie z postanowieniami umowy.

(…) Z uwagi na spełnienie przez Spółkę przesłanek wskazanych w Umowie, w dniu 24 września 2021 r., PFR częściowo umorzył Pożyczkę preferencyjną w kwocie … PLN.

Spółka nie rozpoznała przychodu podatkowego z tytułu częściowego umorzenia pożyczki bazując na Rozporządzeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 16 lipca 2021 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez Polski Fundusz Rozwoju.

(…) Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy Spółka postąpiła prawidłowo uznając, iż umorzona część Pożyczki nie powinna być brana pod uwagę przy ustalaniu straty w rozumieniu Ustawy CIT i Spółka będzie uprawniona do rozliczenia straty w następnych latach podatkowych, zgodnie z art. 7 ust. 5 Ustawy CIT niepomniejszonej w wysokość umorzonej części Pożyczki.

(…) zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów, funduszy i polityki regionalnej z dnia 16 lipca 2021 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez Polski Fundusz Rozwoju (Dz.U. 2021 poz. 1316), zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych od dochodów (przychodów) osiągniętych odpowiednio przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych i podatników podatku dochodowego od osób prawnych z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez Polski Fundusz Rozwoju Spółkę Akcyjną z siedzibą w Warszawie w ramach rządowego programu udzielania przedsiębiorcom wsparcia finansowego, o którym mowa w art. 21a ust. 1 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o systemie instytucji rozwoju (Dz. U. z 2021 r. poz. 1010).

W myśl § 2 ww. rozporządzenia, zaniechanie, o którym mowa w § 1, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 czerwca 2021 r. do dnia 31 grudnia 2022 r.

(…) Zaniechanie poboru oznacza, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie zrealizowane. Podatek dotyczący określonych zdarzeń nie zostanie zapłacony. Zaniechanie poboru podatku tym różni się od umorzenia zaległości podatkowej, że następuje przed upływem terminu płatności zobowiązania podatkowego. Po jego upływie, organ podatkowy może tylko wydać decyzję o umorzeniu zaległości podatkowej (zob. komentarz do art. 67a OrdPU).

W przypadku gdy zaniechanie dotyczy poboru podatku od podatników prowadzących działalność gospodarczą, którzy w wyniku zaniechania poboru podatku staną się beneficjentami pomocy w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, stanowiące pomoc publiczną, rozporządzenie zawiera program pomocowy, określający przeznaczenie i warunki dopuszczalności pomocy publicznej (§ 1a komentowanego przepisu). Przez pomoc publiczną należy rozumieć pomoc spełniającą przesłanki określone w art. 107 TFUE. Przez program pomocowy natomiast, zgodnie z art. 2 pkt 7 PostPomPubU, należy rozumieć akt normatywny spełniający przesłanki, o których mowa w art. 1 lit. d rozp. Nr 2015/1589. Opracowanie takiego programu pomocy jest konieczne w przypadku pomocy udzielanej bez wydawania decyzji skierowanej do konkretnego przedsiębiorcy, czyli w wyniku wydanego rozporządzenia.

Wydanie rozporządzenia powinno być uzasadnione interesem publicznym lub ważnym interesem publicznym. Zaniechanie poboru podatku nie powinno także prowadzić do uprzywilejowania określonej grupy podatników, bowiem mogłoby naruszać konstytucyjne zasady powszechności i równości opodatkowania.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może odraczać także inne terminy (zob. komentarz do art. 50 OrdPU). W niektórych sytuacjach może to przypominać zaniechanie poboru, zwłaszcza gdy odracza termin wpłaty podatku pod warunkiem, który nigdy może się nie ziścić”.

Biorąc pod uwagę powyższe, wyjaśnić, w tym miejscu należy, że skoro Wnioskodawca decyzją z 24 września 2021 r. został zwolniony z obowiązku zwrotu części Pożyczki udzielonej przez Polski Fundusz Rozwoju, to zwolnienie ze zwrotu Pożyczki stanowi umorzenie subwencji finansowej, o której mowa w § 1 i 2 ww. rozporządzenia.

Zatem, zwolnienie z obowiązku zwrotu części Pożyczki będzie przychodem Wnioskodawcy do którego zastosowanie znajdzie ww. rozporządzenie Ministra Finansów, funduszy i polityki regionalnej w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez Polski Fundusz Rozwoju.

W związku z powyższym umorzenie części Pożyczki z PFR stanowi przychód w podatku dochodowym od osób prawnych. Jednakże w związku z zaniechaniem poboru podatku, przy obliczaniu należnego podatku (zaliczki) należy ten podatek (zaliczkę) pomniejszyć o kwotę podatku dotyczącego dochodu, od którego zaniechany został jego pobór.

(…) W sytuacji kiedy podatnik ponosi stratę umorzona część subwencji również jest wykazywana w przychodach podatkowych, więc może wpływać na pomniejszenie straty. Ze względu na fakt, że Spółka w 2021 r. poniosła stratę, powstały przychód z tyt. umorzenia części Subwencji wpłynie na pomniejszenie tej straty. Skoro Wnioskodawca poniósł stratę podatkową za rok 2021 to nie skorzysta z zaniechania poboru podatku z ww. tytułu, ponieważ nie powstał podatek do zapłaty za ten rok podatkowy.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że Spółka przy ustalaniu straty podatkowej za 2021 r. będzie zobowiązana do pomniejszenia straty o kwotę umorzonej części Pożyczki”.

Reasumując należy stwierdzić, że co do zasady umorzona część pożyczki z PFR stanowi przychód podatkowy, od którego wprawdzie zaniechano poboru podatku, jednak przychód ten należy brać pod uwagę przy ustalaniu wysokości straty podatkowej, które może zostać odliczona przez podatnika w kolejnych latach podatkowych.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu