Umorzenie pożyczki osobie fizycznej niebędącej przedsiębiorcą a PIT-11

Czy podmiot gospodarczy umarzający zobowiązanie z tytułu udzielonej pożyczki osobie fizycznej niebędącej przedsiębiorcą ma obowiązek wystawić informację PIT-11?

Kwestia ta została poruszona w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 sierpnia 2019 r. (0115-KDIT2-2.4011.181.2019.2.ŁS), w której to zostało stwierdzone: „Co do zasady, udzielenie pożyczki jest obojętne podatkowo, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychód po stronie pożyczkobiorcy pojawia się dopiero w momencie, kiedy dochodzi do umorzenia pożyczki lub jej części.

(…) wartość umorzonej przez Wnioskodawcę pożyczki zaciągniętej przez spadkodawcę (emerytkę) ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych stanowi dla spadkobierców przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 komentowanej ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym na Wnioskodawcy ciąży obowiązek wystawienia spadkobiercom informacji, o której mowa art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Reasumując należy stwierdzić, że umorzenie pożyczki udzielonej osobie fizycznej niebędącej przedsiębiorcą co do zasady generuje po stronie pożyczkobiorcy powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 42a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania. W związku z powyższym co do zasady umorzenie pożyczki generuje po stronie podmiotów wskazanych w powyższym przepisie (osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej) obowiązek wystawienia informacji PIT-11 (jeżeli przychód ten kwalifikuje się do przychodów z tzw. innych źródeł). Z powyższego przepisu wynika jednocześnie, że obowiązek wystawienia informacji PIT-11 nie powstanie jeżeli pożyczkodawcą była osoba fizyczna i pożyczka ta nie została udzielona w ramach prowadzonej przez tę osobę działalności gospodarczej. Warto również nadmienić, że Minister Finansów może wydać rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku od określonych przychodów – przykładowo na mocy rozporządzenia z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592) zaniechano poboru podatku w przypadku umorzenia określonych kredytów mieszkaniowych. W takiej sytuacji w myśl art. 42a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. automatycznie zostaje również wyłączony obowiązek sporządzania informacji PIT-11 w zakresie przychodów objętych zaniechaniem poboru podatku.

Wróć do spisu treści serwisu