Według jakiej ustawy oceniać należy skutki podatkowe uczestnictwa w zagranicznej spółce kapitałowej?

Zagraniczna spółka kontrolowana może działać w różnych formach prawnych, stanowiąc zarówno odpowiednik polskiej spółki kapitałowej, jaki i spółki, bądź jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. Skutki podatkowe opodatkowania dochodów osiąganych przez spółkę kapitałową będącą zagraniczną spółką kontrolowaną mającą siedzibę poza terytorium Unii Europejskiej wymagają ustalenia, kto w Polsce – osoba fizyczna, czy osoba prawna – z tytułu osiąganych przez tę spółkę dochodów będzie uiszczał podatek. Ponieważ jednak ustawodawca wprowadzając przepisy dotyczące zagranicznej spółki kontrolowanej nieprecyzyjnie sformułował art. 30f ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych”) problematyczne jest ustalenie, do której regulacji odnosi się zawarte w tym przepisie odwołanie do „przepisów ustawy”.

Problemy praktyczne występujące w przedmiotowej kwestii rozstrzyga przykładowo prawomocny wyrok NSA z dnia 4 marca 2021r. (II FSK 2957/19). NSA utrzymując w nim w mocy wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2018 r. (III SA/Wa 1683/17) podzielił stanowisko wyrażone w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie działającego z upoważnienia Ministra Rozwoju i Finansów (obecnie: Szefa Krajowej Administracji Skarbowej) z dnia 5 stycznia 2017 r., nr 1462-IPPB2.4511.672.2016.2.MK.

Wbrew kwalifikacji przyjętej przez podatnika, zarówno organ interpretacyjny, jak też sądy obu instancji zgodnie uznały, że „[…] „ustawa”, o której mowa w art. 30f ust. 7 u.p.d.o.f. to akt prawny (ustawa), właściwy dla formy prawnej w jakiej działa zagraniczna spółka kontrolowana”.

Innymi słowy NSA zgodził się z kwalifikacją przyjętą przez organ interpretacyjny, że dochód zagranicznej spółki kontrolowanej, której forma prawna odpowiada polskiej spółce z o.o., ustala się zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jednocześnie NSA podkreślił, że wykładnia językowa powołanego przepisu nie prowadzi do jednoznacznej odpowiedzi, o jakiej ustawie mowa w przepisie art. 30f ust. 7 zd. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przepisie tym nie użyto bowiem stosowanego w technice prawodawczej dookreślenia w postaci zwrotów „tej” ustawy lub „niniejszej ustawy”.

W ocenie sądu, skoro założeniem regulacji było to, aby dochód zagranicznej spółki kontrolowanej, podstawa opodatkowania i ewentualny podatek były ustalone według zasad obowiązujących w Polsce, to wszystkie zdarzenia gospodarcze występujące w zagranicznej spółce kontrolowanej należy przenieść na grunt polskich przepisów podatkowych i ocenić skutki podatkowe tych zdarzeń tak, jakby spółka zagraniczna była polskim podatnikiem. To zaś oznacza dokonywanie tych ocen według przepisów właściwych dla formy prawnej prowadzenia działalności przez zagraniczną spółkę kontrolowaną.

Odnosząc się do argumentu, że gdyby ustawodawca chciał w art. 30f ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odwołać się do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, to wskazałby to wyraźnie, NSA zauważył, iż takie odesłanie nie w każdym przypadku byłoby właściwe. W niektórych bowiem sytuacjach – zdaniem sądu – pod pojęciem „ustawy”, o której mowa w spornym przepisie, należy rozumieć ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi właśnie na formę prawną, w której mogą działać zagraniczne spółki kontrolowane.

NSA zaznaczył, że w wyjaśnieniach zawartych w broszurze informacyjnej Ministra Finansów zatytułowanej „Zasady opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez kontrolowaną spółkę zagraniczną (CFC)”, wskazano, iż „wysokość uzyskanych przez zagraniczną spółkę kontrolowaną przychodów oraz poniesionych koszów ustala się zgodnie z przepisami u.p.d.o.f. albo u.p.d.o.p.”. Powyższe, zdaniem Sądu, w żaden sposób nie przeczy jednak stanowisku, że odesłanie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. dotyczy tylko tych zagranicznych spółek kontrolowanych, które nie posiadają osobowości prawnej.

Jakkolwiek powołany wyrok zawiera wskazówki interpretacyjne, pozwalające na rozstrzygnięcie każdorazowo zależnie od sytuacji o właściwości „ustawy”, o której mowa w spornym przepisie, to jednak postulować należałoby doprecyzowanie brzmienia art. 30f ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tak, by jego interpretacja nie wymagała odwoływania się do orzecznictwa, a tym bardziej do niestanowiącej źródła oficjalnej wykładni broszury informacyjnej Ministra Finansów.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu