Jak wskazują najnowsze orzeczenia sądów administracyjnych wydanie uprzedniego protokołu kontroli nie stwierdzającego nieprawidłowości, może być uznane za wiążącą informację organu podatkowego (pomimo okoliczności, iż protokół nie jest rozstrzygnięciem władczym Organu).
Naczelny Sąd Administracyjny podkreśla rolę uprzednich kontroli, a także wniosków w nich zawartych. Przykładowo w wyroku NSA z dnia 10 kwietnia 2019 r. , który dotyczył braku możliwości kwestionowania sposobu opodatkowania usług w kontekście ich miejsca opodatkowania w sytuacji uprzedniego potwierdzenia kwalifikacji podatnika, wskazano, że: ?Strona skarżąca ponosząc zarzut naruszenia art. 121 § 1 O.p., wskazuje na fakt przeprowadzenia kontroli podatkowych w latach 2010-2012, które w jej ocenie potwierdziły prawidłowość traktowania świadczonych przez skarżącą usług jako opodatkowanych w kraju siedziby usługobiorcy, zgodnie z art. 28b ustawy o VAT. Pomimo zajmowanego uprzednio stanowiska, organ I instancji (przy niezmienionym stanie faktycznym) w protokole kontroli podatkowej z 9 grudnia 2013 r., kończącym kontrolę podatkową za czerwiec 2013 r. ? zakwestionował możliwość traktowania dla celów rozliczeń VAT świadczonych przez skarżącą na rzecz X. usług jako opodatkowanych w kraju siedziby usługobiorcy i wskazał, że usługi te podlegają opodatkowaniu w miejscu (państwie) położenia magazynu skarżącej (tj. w Polsce), na podstawie art. 28e ustawy o VAT. Oceniając ten zarzut wskazać należy, że w myśl art. 121 § 1 O.p., postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych. Zasada prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych jest jedną z podstawowych zasad prowadzenia postępowania podatkowego. Oznacza ona zakaz przerzucania na podatnika błędów lub uchybień popełnionych przez ustawodawcę lub przez organy podatkowe. Zgodzić się należy z autorem skargi kasacyjnej, że zgodnie z zasadą demokratycznego państwa prawa wyrażoną w art. 2 Konstytucyjnego RP działanie w zaufaniu do znajomości prawa przez organ podatkowy oraz dokonywanej przez organ wykładni przepisów prawa nie może przynosić ujemnych skutków prawnych i faktycznych dla podatnika. Tak rozumiana zasada została zaś naruszona w niniejszej sprawie przez organy podatkowe w sprawie rozliczeń skarżącej w VAT ? ze względu na wielokrotne potwierdzenie prawidłowości rozliczeń skarżącej w VAT w zakresie świadczonych usług oraz następne zakwestionowanie takich samych rozliczeń w niezmienionym stanie faktycznym i prawnym. Organy podatkowe utwierdziły podatnika co do wykładni prawa i jego stosowania by następnie zmieniając interpretację przepisów obciążyć go skutkami takiej wykładni. Powyższe skutkowało naruszeniem art. 121 O.p. (zasadę zaufania do organów podatkowych, ochronę uzasadnionych oczekiwań).? Powyższe wnioski wprost potwierdził także w wyroku z dnia 16 stycznia 2019 r. WSA w Warszawie wskazując, że: ?Zwrócić należy również uwagę, że zgodnie z protokołem sporządzonym 23 października 2012 r. z czynności sprawdzających przeprowadzonych u Skarżącego przez pracowników Naczelnika (…) Urzędu Skarbowego w W. w zakresie prawidłowości rozliczeń dokumentów wystawionych przez poprzednika T. ? spółkę P., po okazaniu przez Skarżącego posiadanych przez niego faktur, świadectw jakości, dokumentów przewozowych CMR, raportów odbioru/wywozu, potwierdzeń wykonania przelewów podatku akcyzowego na rzecz Izby Celnej w B. przez P. z o.o. oraz dokumentów obliczenia należnego podatku akcyzowego, uznano że nie występują żadne nieprawidłowości? Powyższe naruszenia zatem godzą w szeroko rozumianą zasadę zaufania do organów podatkowych. Trafnie jej doniosłość podkreślił także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białym Stoku w wyroku z dnia 14 stycznia 2020 r. , w którym wskazano, że: ?Nie ulega wątpliwości, że takie zachowanie (dokonywanie odmiennych klasyfikacji) organu administracji godzi w podstawowe zasady państwa prawa. Przy czym nie tylko w zasadę legalności, o której mowa w art. 120 o.p., zasadę prawdy obiektywnej, o której mowa w art. 122 o.p., zasadę wyjaśniania, o której mowa w art. 124 o.p., zasadę zaufania do organów podatkowych, o której mowa w art. 121 § 1 o.p., ale co akcentował również NSA w przywołanym wyroku, przede wszystkim narusza art. 2 Konstytucji RP i zasadę zaufania jednostki do państwa.?.
