WSA w Gdańsku w dniu 25 lipca 2023 r. wydał wyrok (sygn. I SA/Gd 491/23) rozstrzygający czy podstawa opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek w zakresie dochodu z tytułu ukrytych zysków wydatków niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej od samochodu osobowego wykorzystywanego przez pracowników do celów mieszanych obejmuje 50% podatku naliczonego, który Spółka odlicza na gruncie VAT.
Wyrok został wydany na skutek zaskarżenia interpretacji indywidualnej wydanej na wniosek Spółki podlegającej od dnia 1 stycznia 2022 r. opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w ramach tzw. systemu estońskiego – ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych. W poprzednim okresie Spółka podlegała opodatkowaniu CIT według tzw. klasycznych zasad. Spółka prowadzi działalność w zakresie sprzedaży i serwisu samochodów za pośrednictwem prowadzonych salonów samochodowych. Spółka dokonuje odpisów amortyzacyjnych jako właściciel od wartości początkowej samochodów osobowych wykorzystywanych przez członków Zarządu Spółki oraz Prokurenta Spółki będących Wspólnikami Spółki, jak również przez pracowników Spółki. Spółka ponosi także wydatki na te samochody takie jak wydatki na paliwo, naprawy, części zamienne, ubezpieczenie, opłaty dotyczące rejestracji, opłaty administracyjne, opłaty za przeglądy, badania techniczne, zakup wyposażenia, myjnia od których odlicza 50% podatku naliczonego uznając, że ww. samochody osobowe są wykorzystywane w ramach tzw. mieszanego użytkowania. Dla samochodów osobowych, o których mowa we wniosku nie są prowadzone ewidencje przebiegu pojazdów.
WSA uznał, że ustalając wartość ukrytych zysków w rozumieniu art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w przypadku samochodów osobowych wykorzystanych na cele mieszane, należy brać pod uwagę wartość wydatków w kwocie brutto. Sąd stwierdził, że skoro spółka ponosi wydatek w kwocie zawierającej podatek VAT, to dalsze rozliczenie zapłaconego podatku VAT z uwzględnieniem odliczenia podatku naliczonego, nie oznacza, że wydatek nie został poniesiony w kwocie brutto, a więc wraz z podatkiem VAT.
Zgodnie z art. 28m ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych opodatkowaniu ryczałtem podlega dochód odpowiadający: wysokości ukrytych zysków (dochód z tytułu ukrytych zysków); wysokości wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą (dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą). W myśl art. 28m ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do ukrytych zysków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, nie zalicza się wydatków i odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości, związanych z używaniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku:
- w pełnej wysokości – w przypadku składników majątku wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności gospodarczej,
- w wysokości 50% – w przypadku składników majątku, które nie są wykorzystywane wyłącznie na cele działalności gospodarczej.
Natomiast zgodnie z art. 28n ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podstawę opodatkowania ryczałtem stanowi suma dochodu z tytułu ukrytych zysków i dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą ustalona w miesiącu, w którym wykonano świadczenie lub dokonano wypłaty lub wydatku.
Zdaniem Sądu art. 28n ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje na ustalanie wydatku w miesiącu wykonania świadczenia. Natomiast miesiąc, w którym wykonano świadczenie lub dokonano wypłaty, bądź poniesiono wydatek nie musi być tym samym miesiącem, w którym dokonano odliczenia podatku VAT naliczonego. Zatem pojęcie wydatku w rozumieniu powołanych przepisów należy łączyć z kwotą faktycznie wydatkowaną w danym miesiącu świadczenia.
WSA wskazał, że w ustawie o rachunkowości wskazano, że cena nabycia czy też koszty są pomniejszane o VAT w przypadku gdy podlega on odliczeniu na podstawie odrębnych przepisów. Natomiast wydatek jest ujmowany w księgach rachunkowych w kwocie brutto. Jednocześnie jak wynika treści tej ustawy pojęcie wydatku i kosztu nie są tożsame.
Ustalając wartość ukrytych zysków w rozumieniu art. 28m ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz wartość wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy, w przypadku samochodów osobowych wykorzystywanych na cele mieszane, należy brać pod uwagę wartość wydatków w kwocie brutto (tj. wraz z naliczonym podatkiem VAT).
W konsekwencji Sąd uznał za prawidłowy pogląd organu, że wydatki eksploatacyjne związane z samochodami użytkowanymi przez pracowników spółki/Wspólników spółki również do celów prywatnych stanowią wydatki niezwiązane/ukryty zysk z prowadzoną działalnością gospodarczą w wysokości 50% tych wydatków w wartości brutto.
Sąd wskazał, że podstawa opodatkowania dochodu z tytułu ukrytych zysków wydatków nie związanych z działalnością gospodarczą w odniesieniu do samochodów osobowych wykorzystywanych również do celów prywatnych obejmuje także 50% podatku podlegającemu na gruncie VAT. Zatem obejmuje wydatek w wartości brutto. Oznacza to, że skarżący błędnie wywodzi, że podstawę opodatkowania w ryczałcie w danym okresie rozliczeniowym, w związku z opisanym używaniem pojazdów, stanowi 50% poniesionych przez spółkę Wydatków Eksploatacyjnych, z wyłączeniem wartości zapłaconego odliczonego VAT.
Karolina Karaś
tel. 32 259 71 50
