Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 27 stycznia 2023 r. wydał interpretację indywidualną, dotyczącą małżonków prowadzących samodzielne działalności gospodarcze (sygn. 0115-KDIT3.4011.871.2022.2.JG). Organ uznał, że w przypadku gdy każdy z małżonków prowadzi odrębną działalność gospodarczą i w jej ramach wykonuje usługi na rzecz firmy małżonka, to wykonanie tych usług nie stanowi pracy własnej małżonka. Organ wskazał, że nie stanowi to przeszkody dla możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie usług świadczonych przez małżonka.
Podatniczka, której dotyczyła interpretacja, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług zdrowotnych dla których korzysta z opodatkowania podatkiem liniowym. Mąż podatniczki od dnia 1 stycznia 2023 r. ma zarejestrowaną własną działalność gospodarczą, jest również wpisany do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą i w ramach tej działalności gospodarczej będzie wykonywał na rzecz prowadzonej przez małżonkę działalności gospodarczej usługi w zakresie świadczenia usług zdrowotnych. Między małżonkami obowiązuje ustawowy ustrój majątkowy (wspólność majątkowa).
Podatniczka będzie nabywać od małżonka usługi na podstawie umowy kontraktowej o świadczenie usług zdrowotnych na rzecz jej pacjentów. W związku ze świadczonymi usługami będzie ponosiła koszty świadczonych przez małżonka usług, gdzie podstawą wyceny danej usługi jest (zgodnie ze standardem rynkowym) wynagrodzenie obliczane stosownie do liczby godzin, w jakich usługi są świadczone. Wydatki poniesione przeze podatniczkę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na zakup usług zdrowotnych od męża będą ponoszone w celu osiągnięcia przychodów oraz zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów.
W powyższym stanie faktycznym podatniczka zwróciła się do Organu z pytaniem czy w przypadku świadczenia przez jej małżonka (w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej) na rzecz podatniczki (w ramach prowadzonej przeze nią działalności gospodarczej) usług zdrowotnych, poniesione przez podatniczkę koszty świadczonych przez małżonka na jej rzecz usług będą kosztem uzyskania przychodu (dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych)?
Organ odniósł się do art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną – także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki; kosztem uzyskania przychodów jest jednak wynagrodzenie małżonka podatnika i małoletnich dzieci podatnika, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną – także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki, należne z tytułów określonych w art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, 8 i 9 lub z tytułu odbywania praktyk absolwenckich.
Powyższy przepis wyłącza z kosztów uzyskania przychodów wartość własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci. Przy czym – użyty w nim termin „wartość pracy” należy rozumieć jako wartość wszelkiego rodzaju pracy, niezależnie od tego, czy praca jest świadczona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej (umowy zlecenia, umowy o dzieło), czy też bez podstawy prawnej (bezumownie).
Natomiast w przypadku, gdy każdy z małżonków prowadzi odrębną działalność gospodarczą i w jej ramach wykonuje usługi na rzecz firmy małżonka, to wykonanie tych usług nie stanowi pracy własnej małżonka. Mamy tu bowiem do czynienia z dwoma odrębnymi podmiotami gospodarczymi, ponieważ każdy z małżonków jako odrębny przedsiębiorca będzie wykonywał usługi dla firmy drugiego małżonka i wystawiał dokumenty potwierdzające wykonanie tych usług.
Organ stwierdził, że w sytuacji gdy małżonkowie będą prowadzić odrębne działalności gospodarcze, a mąż w ramach prowadzonej własnej działalności gospodarczej będzie świadczył usługi na rzecz firmy małżonki, to tych usług nie należy kwalifikować jako pracy własnej małżonka, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Będą to bowiem usługi świadczone przez odrębny podmiot gospodarczy – odrębnego przedsiębiorcę. W takiej sytuacji wartość usług świadczonych przez firmę męża na rzecz firmy prowadzonej przez małżonkę będzie mogła stanowić dla niej koszty uzyskania przychodów, o których wartość może pomniejszyć osiągnięty z działalności gospodarczej przychód.
Organ podkreślił, że zawieranie tego typu transakcji podporządkowane jest jednak określonym wymogom. Prowadzący takie odrębne działalności gospodarcze, zawierający umowy między sobą powinni mieć na uwadze treść przepisów art. 23o ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczących transakcji między podmiotami powiązanymi. Zgodnie z art. 23o ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stanął na stanowisku, iż świadczenie usług przez małżonka w ramach odrębnej działalności gospodarczej na rzecz odrębnej działalności gospodarczej prowadzonej przez żonę, nie stanowi przeszkody dla możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie usług świadczonych przez małżonka. W konsekwencji, wydatki poniesione na nabycie usług, wynikających z wystawianych przez małżonka dokumentów potwierdzających wykonanie usług właściwie przez małżonkę zaewidencjonowane mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, jeżeli w istocie zostaną poniesione i spełniać będą przesłanki wskazane w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Karolina Karaś
tel. 32 259 71 50
