W dniu 14 września 2022 r. WSA w Gdańsku wydał wyrok (sygn. akt I SA/Gd 692/22) w sprawie skargi B. Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”, „dealer”) na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 6 maja 2022 r. (nr 0111-KDIB1-1.4010.46.2022.2.BS) w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych.
Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest autoryzowanym dealerem w zakresie sprzedaży samochodów, części, akcesoriów oraz serwisu renomowanej marki samochodów. Spółka pełni funkcję dealera na podstawie umowy o współpracy z krajowym dystrybutorem niniejszej marki. Ponadto Spółka zgodnie z zawartą umową z Dystrybutorem uprawniona jest do otrzymywania bonusów jakościowych w wyniku spełnienia określonych warunków np. bonus za aktywność marketingową dealera. Dystrybutor określa jakie aktywności marketingowe zrealizować powinien dealer w danym okresie i następnie dokonuje rozliczenia dealera z tych aktywności.
Przykładowo w danym kwartale 2021 r. Dystrybutor wymagał przeprowadzenia następujących działań marketingowych:
- lokalna kampania reklamowa dotycząca wprowadzenia nowych modeli samochodów,
- przeprowadzenie niestandardowej akcji promocyjnej w social media, zwłaszcza w zakresie premiery nowego modelu samochodu,
- przeprowadzenie premiery nowego modelu samochodu w salonie albo poza nim,
- MB Safety Experience – udział dealera w programie eventów organizowanych przez Dystrybutora (warunek wypłaty bonusa: pisemne zgłoszenie oraz udział Klientów, koszty oraz minimalna liczba zgłoszeń jest potwierdzana instrukcją marketingową),
- administrowanie rozwiązaniem Online Test Drive Booking – ustalenie procesu obsługi zapytań klientów przez narzędzie online.
Koszty przeprowadzenia działań marketingowych jak również zdarzenia marketingowego (uczestnictwo klientów w programie szkoleniowym) ponosi Spółka. W związku z powyższym Spółka zadała pytanie, czy jest uprawniona do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów dla celów CIT wydatków na przeprowadzenie wskazanych w stanie faktycznym działań marketingowych oraz udziału klientów w programie szkoleniowym dla kierowców z zakresu bezpiecznej jazdy?
W ocenie Dyrektora KIS stanowisko Spółki w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe w części dotyczącej możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z akcją marketingową MB Safety Experience oraz udziałem klientów w programie szkoleniowym dla kierowców z zakresu bezpiecznej jazdy, natomiast jest prawidłowe w pozostałym zakresie. Uzasadniając swoje stanowisko Dyrektor KIS w kwestii zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów odniósł się do unormowania art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, a dokładniej do art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy tj. do kosztów reprezentacji. Na początku Dyrektor KIS wskazał prze co należy rozumieć pojęcie „reprezentacja” oraz „reklama”. Zdaniem Dyrektora reprezentacja ma na celu: „wykreowanie oraz utrwalenie pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. Reprezentacja w odniesieniu do działalności gospodarczej podatnika, to działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, które mają na celu kształtowanie oraz utrwalanie właściwego wizerunku firmy.” Z kolei przez pojęcie „reklamy” należy rozumieć: „działania podmiotu gospodarczego kształtujące popyt na dane towary, usługi lub markę, przez poszerzenie wiedzy o nich, mające na celu zachęcenie jak największej liczby potencjalnych klientów do zakupu towarów lub usług tego podmiotu gospodarczego.” Dyrektor KIS uznał, że przedstawione przez Spółkę wydatki za wyjątkiem wydatków związanych z akcją marketingową MB Safety Experience oraz udziałem klientów w programie szkoleniowym dla kierowców z zakresu bezpiecznej jazdy, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, ponieważ nie mają charakteru reprezentacyjnego.
Na tak zaprezentowane stanowisko Dyrektora KIS Spółka wniosła skargę do WSA w Gdańsku w części, w jakiej uznano stanowisko dealera za nieprawidłowe.
W omawianym wyroku Sąd zwraca szczególną uwagę na użycie w art. 15 ust. 1 ustawy zwrotu „w celu„, który oznacza, że nie zawsze wydatek przynieść musi skutek w postaci osiągnięcia przychodu, zachowania lub zabezpieczenia jego źródła. Podatnik podatku dochodowego od osób prawnych ma możliwość odliczenia od przychodów wszelkich wydatków pod warunkiem jednak, iż będą one związane z opodatkowaną działalnością. Ponadto w ocenie Sądu podatnik podatku dochodowego od osób prawnych ma prawo zaliczyć w ciężar kosztów wszelkie faktycznie poniesione wydatki, które mają lub mogły mieć bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, za wyjątkiem kosztów enumeratywnie wymienionych w art. 16 ustawy. Co do zasady podatnik nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów takich kosztów, które zostały enumeratywnie wymienione w tym przepisie, przy czym jednak konstrukcja przepisu art. 16 ust. 1 ustawy polega na tym, że co do zasady, wszystkie wymienione w nim wydatki nie stanowią kosztów podatkowych, lecz po spełnieniu określonych warunków lub w ramach konkretnie ustalonych limitów, niektóre z nich tym kosztem są – wyrok NSA z dnia 9 czerwca 2017 r., sygn. akt II FSK 1351/15.
WSA w Gdańsku nie zgodził się ze stanowiskiem prezentowanym przez Dyrektora KIS wskazując, że: „W orzecznictwie sądowym i w doktrynie utrwalony jest pogląd, że zakresem art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p. objęte są wydatki, które mają na celu stworzenie pozytywnego obrazu działalności gospodarczej podatnika jako całości, pozytywnego obrazu jego przedsiębiorstwa i stworzenie u kontrahentów podatnika ogólnego pozytywnego odbioru podatnika i jego działalności gospodarczej.” Powyższe w ocenie Sądu oznacza, że: „nie są wydatkami na reprezentację wydatki związane z działaniami, które mają na celu dostarczenie informacji o produktach lub towarach oferowanych przez podatnika do sprzedaży, gdyż wydatki te są nakierowane na zainteresowanie potencjalnych klientów konkretnymi przedmiotami znajdującymi się w ofercie handlowej podatnika a nie na stworzenie ogólnego pozytywnego wizerunku działalności podatnika i jego firmy”, a zatem celem działania Spółki nie było stworzenie jej pozytywnego wizerunku przez co wydatki związane z udziałem potencjalnych nabywców samochodów w programie szkoleniowym w zakresie bezpiecznej jazdy nie stanowią wydatków na reprezentację, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy – takie stanowisko zajął również NSA w wyroku z dnia 3 czerwca 2022 r. (sygn. akt II FSK 2511/19), w zakresie wydatków ponoszonych przez autoryzowanego dealera samochodów na organizację tzw. akademii jazdy.
WSA konkludując wskazało, że: „przedstawione we wniosku wydatki związane z akcją marketingową MB Experience nie mogą być uznane jako koszty reprezentacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p. (…) W ocenie Sądu świadczy o tym dobitnie cel ponoszenia przez Spółkę tych wydatków, wynikający z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego. Skarżąca bowiem jednoznacznie akcentowała we wniosku, że sporne wydatki ponosi w celu uzyskania bonusu, który przewyższa koszty wydatków i stanowi istotny element jej przychodów. W konsekwencji należało przyjąć, że celem Spółki nie było wykreowanie pozytywnego wizerunku Spółki, lecz osiągnięcie przychodu.”
