Serwis Doradztwa Podatkowego

Wykonanie badania technicznego samochodu ciężarowego a zastosowanie pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego

O ile w tytułowej kwestii organy podatkowe przyjmują, że wykonanie dodatkowego badania technicznego potwierdzonego zaświadczeniem okręgowej stacji kontroli pojazdów oraz posiadanie stosownej adnotacji w dowodzie rejestracyjnym pojazdu staje się obowiązkiem podatnika w sytuacji, gdy chce on dokonać obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego od nabywanych przez podatnika wydatków związanych z samochodami wymienionymi w art. 86a ust. 9 pkt 1-2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej powoływanej jako: „ustawa”), o tyle w orzecznictwie sądów administracyjnych dominuje stanowisko odmienne. Przykład stanowi m.in. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 28 czerwca 2023 r. (I SA/Gl 1216/22).

Konkluzje te dotyczą w szczególności przypadku zakwestionowania przez organ interpretacyjny stanowiska podatnika odnośnie dopuszczalności pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków ponoszonych w związku z eksploatacją i używaniem samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej 1.897 kg, z jednym rzędem siedzeń i przestrzenią ładunkową, trwale odgrodzoną od kabiny, którego konstrukcja wyklucza użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, a który na podstawie umowy leasingu był użytkowany jeszcze przed uzyskaniem zaświadczenia z okręgowej stacji kontroli pojazdów, potwierdzającego spełnienie wymagań dla pojazdu samochodowego, o którym mowa w art. 86a ust. 9 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Podatnik wyszedł z założenia, że skoro cechy konstrukcyjne samochodu spełniają wymogi art. 86a ust. 4 pkt 2 tejże ustawy, to przeprowadzenie dodatkowego badania technicznego potwierdzającego spełnienie wymagań dla pojazdów określonych w jej art. 86a ust. 9 pkt 2 nie jest niezbędnym warunkiem odliczeń w pełnej wysokości podatku naliczonego związanego z zakupami dotyczącymi tego pojazdu. Przyjął, że przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. nie określają żadnych terminów do wykonania dodatkowego badania technicznego i nie wskazują wprost, jakoby dopiero od tego momentu podatnik mógł stosować odliczenie 100% kwoty VAT z faktur dotyczących zakupów związanych z tego rodzaju samochodem, zaś samo badanie techniczne stanowi jedynie środek dowodowy do wykazania wymaganych cech pojazdu, a nie warunek, który wyznacza moment, od którego podatnikowi przysługuje pełne odliczenie.

Tymczasem Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej na wniosek podatnika interpretacji indywidualnej z dnia 23 sierpnia 2022 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.482.2022.1.KO stwierdził, że dla dokonania odliczenia pełnej kwoty podatku z tytułu wydatków związanych z samochodami wymienionymi w art. 86a ust. 9 pkt 1-2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., warunkiem koniecznym jest, aby pojazdy te posiadały zaświadczenie wydane przez okręgową stację kontroli pojazdów, po przeprowadzeniu dodatkowego badania technicznego, przy czym powyższe powinno wynikać również z dowodu rejestracyjnego zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań. Zatem do momentu, kiedy podatnik uzyska odpowiednią adnotację w dowodzie rejestracyjnym potwierdzającą wykonanie dodatkowego badania technicznego stwierdzającego spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w art. 86a ust. 9 pkt 1-2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. – w ocenie Organu – nie przysługuje prawo do odliczenia 100%, a jedynie 50% kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z eksploatacją i używaniem pojazdu, o ile nie zachodziły wyłączenia zawarte w art. 88 tej ustawy.

WSA w Gliwicach, uchylając powołanym na wstępie wyrokiem z 28 czerwca 2023 r. zaskarżoną interpretację indywidualną Dyrektora KIS, nawiązał do stanowisk wyrażonych w wyrokach NSA z dnia 7 czerwca 2018 r. (I FSK 965/16), 21 kwietnia 2023 r. (I FSK 337/20), z 10 października 2019 r. (I FSK 1492/17) oraz z 11 stycznia 2023 r. (I FSK 882/19) i uznał, że warunkiem zastosowania pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego jest spełnienie określonych cech konstrukcyjnych pojazdu, które potwierdza badanie techniczne i wpis do dowodu rejestracyjnego, jednakże samo badanie techniczne i wpis stanowią jedynie wymóg formalny, dowodowy, potwierdzający ich istnienie, a nie samoistnie kreujący prawo do odliczenia.

Skład orzekający WSA w Gliwicach przyjął zatem, że – wbrew argumentom Organu – zarówno dodatkowe badanie techniczne przeprowadzone przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz odpowiednia adnotacja o spełnieniu tych wymagań w dowodzie rejestracyjnym pojazdu nie mają charakteru konstytutywnego.

Z tych też względów WSA w Gliwicach skonstatował, że podatnik „ma prawo do obniżenia podatku należnego o 100% kwoty podatku naliczonego, od wydatków związanych z używaniem pojazdu samochodowego spełniającego warunki przewidziane w art. 86a ust. 4 pkt 2 w zw. z ust. 9 ustawy o PTU także za okres od dnia przyjęcia do używania do dnia dokonania odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym, jeżeli w okresie użytkowania nie dokonywano w nim żadnych zmian, w wyniku których pojazd przestał spełniać wymagania, o których stanowi art. 86a ust. 9 pkt 1 lub 2 ustawy o PTU oraz przez cały czas był użytkowany tylko w działalności gospodarczej do celów czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług”.

 

dr Joanna Kiszka

Dyrektor Śląskiego Oddziału Instytutu Studiów Podatkowych
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50

Skontaktuj się z naszą redakcją