Serwis Doradztwa Podatkowego

Wykreślenie podatnika podatku od towarów i usług z rejestru podatników

Zgodnie z art. 96 ust.9 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku Naczelnik Urzędu Skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika, jeżeli:

  • podatnik nie istnieje lub
  • mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub
  • dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą, lub
  • podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.
  • z posiadanych informacji wynika, że podatnik może prowadzić działania z zamiarem wykorzystania działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1Ordynacji podatkowej lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej, lub
  • wobec tego podmiotu sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej

Ustawodawca po ust. 9 w art. 96 dodał ust. 9a-9i art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku w brzmieniu: wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik podatku od towarów i usług podlega także podatnik, który:

  • zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy lub
  • będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, ust. 2 lub ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku , nie złożył takich deklaracji za 3 kolejnych miesięcy lub 2 kwartały, lub
  • składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku, w których nie wykazał sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia, lub
  • wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane, lub
  • prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej

– z zastrzeżeniem następujących wyjątków:

po pierwsze jeżeli podatnik, o którym mowa w ust. 9a pkt 1 art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., w okresie zawieszenia działalności gospodarczej będzie wykonywał czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1, jest on obowiązany – przed dniem zawieszenia działalności gospodarczej albo rozpoczęcia wykonywania takich czynności w okresie zawieszenia działalności gospodarczej – zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego, wskazując okres, w którym będzie wykonywał te czynności. W przypadku złożenia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 9b art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku, naczelnik urzędu skarbowego nie wykreśla podatnika z rejestru albo przywraca zarejestrowanie podatnika jako podatnika VAT na okres wskazany w zawiadomieniu. Jeżeli okres wskazany w zawiadomieniu jest krótszy od okresu zawieszenia działalności gospodarczej, przepis ust. 9a pkt 1 art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku stosuje się odpowiednio

po drugie przepis ust. 9a pkt 2 art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 nie ma zastosowania, w przypadku gdy w wyniku wezwania przez właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz złoży niezwłocznie brakujące deklaracje.

po trzecie przepis ust. 9a pkt 3 art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. nie ma zastosowania, w przypadku gdy niewykazanie sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia wynikało, zgodnie z wyjaśnieniami podatnika, ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej

po czwarte przepis ust. 9a pkt 4 art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. nie ma zastosowania, w przypadku gdy wystawienie faktury lub faktury korygującej było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika.

Przepisy art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku wymieniają zatem sytuacje, w których organy podatkowe usuwają z rejestru podatników od towarów i usług podmioty, które nie powinny w nim figurować, czy to z racji faktycznego zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych, czy też z uwagi na wykonywanie czynności, którym trudno przypisać miano działalności gospodarczej.

Mając na uwadze, że zgodnie z art. 14a ust. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca może wykonywać określone czynności, które mogą stanowić działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 roku (np. świadczenie usług wynajmu, sprzedaż majątku trwałego), w dodawanych ust. 9b i 9c art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku przewidziano sytuacje, w których mimo zawieszenia działalności podatnik może nadal być zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Reasumując w takiej sytuacji podatnik, który zawiesza wykonywanie działalności gospodarczej (w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), powinien poinformować o wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług właściwego naczelnika urzędu skarbowego, wskazując jednocześnie okres, w którym ww. czynności będzie wykonywał. Podatnik składa stosowne zawiadomienie do naczelnika urzędu skarbowego:

  • przed dniem zawieszenia działalności gospodarczej (w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej) – np. gdy jednocześnie prowadził taką działalność i wykonywał inne czynności podlegające opodatkowaniu (np. usługi wynajmu, które będzie nadal wykonywał), lub
  • przed dniem rozpoczęcia wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które będzie wykonywał w okresie, gdy zawiesił działalność gospodarczą (w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej) – np. rozpocznie wykonywanie działalności rolniczej.

W zależności od wystąpienia jednej z w/w sytuacji, naczelnik urzędu skarbowego odpowiednio nie wykreśli takiego podatnika z rejestru lub też przywróci rejestrację wykreślonego z rejestru podatnika na okres, w którym podatnik ten będzie wykonywał czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przyjęte przez prawodawcę rozwiązanie w art. 96 ust. 9b i 9c ustawy z dnia 11 marca 2004 roku ma służyć wyważeniu dwóch wartości:

Po pierwsze utrzymania rejestru podatników VAT czynnych w jak najbardziej aktualnym stanie jako zadania nie tylko istotnego z punktu widzenia ochrony interesów budżetu państwa,

Po drugie ochrony uczciwych podatników, którzy oczekują, że dostępna baza on-line podatników jest aktualna i zakup towarów lub usług od podmiotów w niej wymienionych zmniejsza ryzyko podatkowe związane z weryfikacją kontrahenta, oraz obowiązków informacyjnych podatnika zawieszającego na dłuższy okres działalność gospodarczą

Podsumowując należy stwierdzić, że ustawodawca w ust. 9 art. 96 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. doprecyzował, że wykreślenie podatnika z rejestru następuję, jeśli okaże się, że podatnik taki nie istnieje lub mimo udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z nim albo z jego pełnomocnikiem (ustalenia w tym zakresie mogą być dokonane nie tylko w ramach czynności sprawdzających) albo podane w zgłoszeniu rejestracyjnym dane okażą się niezgodne z prawdą. Będzie to również miało zastosowanie w przypadku niezgodności z prawdą danych podanych przez podatnika w złożonym przez niego w związku z aktualizacją danych zgłoszeniu.

 

Maciej Sobiech

dyrektor Oddziału Wielkopolskiego
doradca podatkowy nr 09809
radca prawny nr wpisu 1845

maciej.sobiech@isp-modzelewski.pl

Skontaktuj się z naszą redakcją