Wyrok TSUE w sprawie transakcji łańcuchowych

Dnia 7 lipca 2022 r. TSUE wydał wyrok w sprawie C-696/20 w polskiej sprawie, w którym orzekł, że organy podatkowe nie mają prawa zastosować u pośrednika biorącego udział w transakcji łańcuchowej „sankcyjnego VAT” z tytułu WNT w przypadku błędnej kwalifikacji dostawy w ramach łańcucha (jako dostawy krajowej zamiast WDT).

Sprawa, będąca przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE dotyczyła sytuacji, w której spółka holenderska (zarejestrowany do celów VAT w Polsce) nabyła od polskiej spółki towary, które następnie były przedmiotem dostawy do innego podmiotu na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego UE. W związku z uznaniem dostaw towarów dokonanych przez polską spółkę na rzecz spółki holenderskiej za dostawy krajowe podlegające opodatkowaniu wg stawki 23% VAT – spółka holenderska podała spółce polskiej swój polski numer VAT UE. Z kolei dostawy dokonane przez spółkę na rzecz ostatecznego odbiorcy, zostały przez nią uznane za WDT podlegające opodatkowaniu wg stawki 0% VAT.

Polskie organy podatkowe uznały taką kwalifikację transakcji za błędną. Zdaniem organu transport towarów powinien być przypisany do pierwszej dostawy, a w konsekwencji dostawa towarów dokonana pomiędzy spółką polską a holenderską nie powinna być zakwalifikowana na gruncie VAT jako dostawa krajowa, lecz jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów po stronie spółki polskiej i wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium państwa zakończenia transportu towarów po stronie spółki holenderskiej.

Polskie organy podatkowe w konsekwencji powyższego odmówiły prawa do odliczenia podatku naliczonego spółce holenderskiej na podstawie faktur wystawionych przez polskiego dostawcę, a jednocześnie opodatkowały to nabycie „sankcyjnym” podatkiem należnym wynikającym z posłużenia się polskim numerem VAT dla celów WNT (art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 1 1marca 2004 r.; art. 41 Dyrektywy VAT). W efekcie powyższego stanowiska, spółka holenderska została poddana rzeczywistemu obciążeniu podatkiem w wysokości 46%.

Spółka zaskarżyła wydaną decyzję, a w toku odwoławczym sprawa trafiła aż do NSA, który powziął wątpliwość w zakresie zastosowania art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w niniejszej sprawie i postanowił zwrócić się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym.

W wyroku z dnia 7 lipca 2022 r. TSUE nie zgodził się na podwójne, sankcyjne opodatkowanie tej samej transakcji przez podmiot B. TSUE uznał wprawdzie, że błędna kwalifikacja dostawy w łańcuchu może podlegać pod przepis art. 25 ust 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., a więc może skutkować koniecznością zapłaty „sankcyjnego VAT” z tytułu WNT. Sankcja ta nie znajdzie jednak zastosowania, gdy dostawca (podmiot A) opodatkował transakcję (transakcja nie korzystała ze zwolnienia przewidzianego dla WDT).Takie podejście prowadziłoby bowiem do podwójnego opodatkowania i naruszałoby zasady proporcjonalności i neutralności systemu VAT.

Niniejszy wyrok stanowi podstawę do wznowienia postępowania podatkowego lub sądowo-administracyjnego w sprawach, w których podatnicy, w związku z błędną kwalifikacją dostawy w ramach transakcji łańcuchowej (dostawa krajowa zamiast WDT), zostali obciążeni „sankcyjnym VAT” z tytułu WNT.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu