W wyroku z dnia 9 września 2021 r. TSUE (C-855/19) stanął na stanowisku, że treść art. 103 ust. 5a ustawy z dnia 11 marca 204 r. o podatku od towarów i usług, zwana dalej ustawą, który nakłada obowiązek zapłaty podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych w ciągu pięciu dni od ich sprowadzenia na terytorium Polski jest sprzeczne z Dyrektywą VAT.
W grudniu 2016 r. spółka G dokonała 20 wewnątrzwspólnotowych nabyć oleju napędowego CN 2710 19 43 w łącznej ilości 3 190 874 m- spółka nie uiściła należnego podatku VAT, organ podatkowy wyjaśnił, że wewnątrzwspólnotowe nabycia dokonane przez Spółkę G. odpowiadały drugiemu przypadkowi przewidzianemu w art. 103 ust. 5a ustawy, polegającemu na wprowadzeniu do składu podatkowego towarów z terytorium innego państwa członkowskiego. Organ podatkowy nałożył na spółkę, z tytułu zaległości podatkowych obowiązek natychmiastowej zapłaty należnego VAT, wraz z odsetkami. Spółka G zakwestionowała decyzję podatkową – sprawa została rozpoznana przed WSA w Bydgoszczy, ten nie przychylił się do stanowiska zajętego przez Spółkę G, w konsekwencji spór trafił przed NSA.
NSA wystąpił z pytaniem prejudycjalnym do TSUE:
„1) Czy art. 110 [TFUE] i art. 273 dyrektywy [VAT] nie sprzeciwiają się przepisowi takiemu jak art. 103 ust. 5a [ustawy o VAT], stanowiącemu, że w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych podatnik jest obowiązany, bez wezwania naczelnika urzędu celnego, do obliczania i wpłacania kwot podatku na rachunek izby celnej właściwej w zakresie wpłat podatku akcyzowego: a) w terminie 5 dni od dnia, w którym towary te zostały wprowadzone do określonego we właściwym zezwoleniu miejsca odbioru wyrobów akcyzowych – jeżeli towary są nabywane wewnątrzwspólnotowo w rozumieniu przepisów [ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym] przez zarejestrowanego odbiorcę z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym; b) w terminie 5 dni od dnia wprowadzenia tych towarów z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju do składu podatkowego; c) z chwilą przemieszczenia tych towarów na terytorium kraju – jeżeli towary są przemieszczane poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym? 2) Czy art. 69 dyrektywy [VAT] nie sprzeciwia się przepisowi takiemu jak art. 103 ust. 5a [ustawy o VAT], stanowiącemu, że w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych podatnik jest obowiązany, bez wezwania naczelnika urzędu celnego, do obliczania i wpłacania kwot podatku na rachunek izby celnej właściwej w zakresie wpłat podatku akcyzowego:
a) w terminie 5 dni od dnia, w którym towary te zostały wprowadzone do określonego we właściwym zezwoleniu miejsca odbioru wyrobów akcyzowych – jeżeli towary są nabywane wewnątrzwspólnotowo w rozumieniu przepisów [ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym] przez zarejestrowanego odbiorcę z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym; b) w terminie 5 dni od dnia wprowadzenia tych towarów z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju do składu podatkowego; c) z chwilą przemieszczenia tych towarów na terytorium kraju – jeżeli towary są przemieszczane poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym; przy interpretacji, że powyższe kwoty nie stanowią zaliczek na VAT w rozumieniu art. 206 dyrektywy [VAT]? 3) Czy zaliczka na VAT w rozumieniu art. 206 dyrektywy [VAT], nieuiszczona w terminie, traci swój byt prawny z końcem okresu rozliczeniowego podatku, na poczet którego ma być uiszczona?„. Pytania te miały na celu ustalić czy 69, 206 i 273 dyrektywy VAT są sprzeczne z się art. 103 ust. 5a ustawy, który to nakłada obowiązek zapłaty podatku VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw, zanim podatek ten stanie się wymagalny.
TSUE orzekł, że „(…)W konsekwencji na pytania zadane przez sąd odsyłający należy odpowiedzieć, że art. 69, 206 i 273 dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie przepisowi prawa krajowego, który ustanawia obowiązek zapłaty VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw, zanim podatek ten stanie się wymagalny w rozumieniu tego art. 69 (…)”.
Resort finansów przygotował projekt wniosku o derogacje do KE, w sytuacji, gdy projekt zostanie zaakceptowany przez Rząd rozpoczęta zostanie procedura z art. 395 Dyrektywy VAT, zgodnie z jej treścią KE może wnioskować do Rady UE o przyznanie Polsce upoważnienia do dalszego stosowania tzw. szybkiego VAT „w celu upraszczania poboru VAT lub zapobiegania niektórym formom uchylania się od opodatkowania lub unikania opodatkowania”.
Każde państwo członkowskie UE będzie jednak musiało najpierw wyrazić zgodę na przyznanie takiego upoważnienia Polsce, przewiduje się, że procedura ta powinna zostać zakończona w ciągu 8 miesięcy od dnia otrzymania wniosku derogacyjnego przez KE do tego czasu art. 103 ust. 5a ustawy nie powinien być stosowany.
Martyna Betiuk
Młodszy Konsultant Podatkowy
tel. 22 517 30 60 wew. 109
