Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP) – regulacje KC (art. 55(1) KC) i KSH

Zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (ZCP) to legalna forma przeniesienia majątku. Przedsiębiorstwo, w rozumieniu prawa cywilnego, jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa wymaga formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, a w przypadku przedsiębiorstwa wpisanego do rejestru, również wpisu do tego rejestru.

Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa (ZCP) to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Aby zespół składników majątkowych został uznany za ZCP, którego zbycie pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT, muszą być spełnione przesłanki organizacyjnego, finansowego i funkcjonalnego wyodrębnienia. Kluczowym elementem wyodrębnienia funkcjonalnego jest często przeniesienie pracowników, bez których nabywca nie byłby w stanie płynnie kontynuować działalności.

W kontekście upadłości, przedsiębiorstwo upadłego powinno być sprzedane jako całość, chyba że nie jest to możliwe. Co istotne, nabywca przedsiębiorstwa upadłego nabywa je w stanie wolnym od obciążeń i co do zasady nie odpowiada za zobowiązania upadłego. Ta zasada, choć może wydawać się atrakcyjna dla dłużników, ma zastosowanie wyłącznie w ramach formalnego postępowania upadłościowego, nadzorowanego przez sędziego-komisarza i syndyka, często w drodze przetargu lub aukcji. Oznacza to, że "nowy start" jest przyznawany nabywcy aktywów, umożliwiając mu kontynuowanie działalności bez ciężaru starych długów, ale nie zwalnia to pierwotnej spółki zadłużonej ani jej zarządu z odpowiedzialności w ramach postępowania upadłościowego. Jest to kluczowe rozróżnienie, które uniemożliwia wykorzystanie tej zasady jako mechanizmu do nielegalnego pozbywania się długów poza reżimem upadłościowym.

Wróć do spisu treści serwisu