W świetle przepisów wprowadzanych ustawą z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw, mają zostać poczynione zmiany w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.
Należy wskazać, że art. 4 niniejszej ustawy wprowadza szereg zmian do ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. W świetle tych nowelizacji ustawodawca ma zrezygnować z opodatkowania podatkiem zakupu pierwszego mieszkania z rynku wtórnego, sprzedawana nieruchomość podlegająca opodatkowaniu VAT ma również podlegać opodatkowaniu PCC, czy też ma zostać wprowadzona wyższa bo 6% stawka podatku przy zakupie szóstego i każdego następnego lokalu mieszkalnego na jednej nieruchomości gruntowej.
W ustawie z dnia 9 września 2000 r. dodany zostanie pkt 17, zgodnie z którym zwolniona z opodatkowania będzie sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia. W konsekwencji osoba fizyczna nabywająca swoje pierwsze mieszkanie z rynku wtórnego może korzystać ze zwolnienia z PCC, jeśli w dniu sprzedaży i przed tym dniem spełniała wymogi określone w pkt 17.
Ponadto ustawa nowelizująca wprowadza do ustawy z dnia 9 września 2000 r. art. 7a, zgodnie z którym gdy kupujący nabywa sześć lub więcej lokali mieszkalnych stanowiących odrębne nieruchomości w jednym lub kilku budynkach wybudowanych na jednej nieruchomości gruntowej, opodatkowanych VAT, lub udziały w tych lokalach albo nabył już co najmniej pięć takich lokali lub udziały w nich, stawka podatku od zawartej z tym samym kupującym umowy sprzedaży szóstego i każdego następnego takiego lokalu w tym budynku lub budynkach lub udziału w takim lokalu, wynosi 6%. Z ustępu 2 ma z kolei wynikać, że jeśli nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość następuje na współwłasność przez kilku kupujących, przepis ust. 1 stosuje się także wtedy, gdy chociażby jeden z kupujących jest zobowiązany do uiszczenia podatku w takiej stawce
Istotną zmianą z punktu widzenia nabywców jest zmiana art. 2 pkt 4 lit. a ustawy PCC, który stanowi, że sprzedaż nieruchomości opodatkowanej VAT będzie podlegała PCC. Oznacza to, że nabywca, który nie ma prawa do odliczenia VAT lub jest ono ograniczone spowoduje dodatkowe obciążenie ekonomiczne dwoma podatkami (VAT i PCC).
Ustawa z dnia 26 maja 2023 r. wchodzi w życie w terminie 30 dni od dnia jej ogłoszenia.