Zmiany w zakresie przekazywania informacji o schematach podatkowych transgranicznych

     W niniejszym artykule autorka omówiła zmiany w zakresie raportowania schematów podatkowych transgranicznych, obowiązujące od dnia 1 lipca 2020 r.

1. W dniu 1 lipca 2020 r. na podstawie ustawy z dnia 28 maja 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw¹ wprowadzono zmiany w zakresie raportowania schematów podatkowych.

     Powyższą nowelizację uchwalono w celu uzupełnienia implementacji dyrektywy 2018/822², tj. dostosowania ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami³, przepisów o podatkach dochodowych oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ? Ordynacja podatkowa⁴ do wymogów nałożonych na Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (dalej „Szef KAS”) w zakresie obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych transgranicznych.

     W ustawie z dnia 28 maja 2020 r. przede wszystkim określono zasady i tryb przekazywania informacji o schemacie podatkowym transgranicznym w związku z obowiązkiem wymiany informacji podatkowych z innymi państwami członkowskimi UE oraz wprowadzono obowiązek retrospektywnego raportowania schematów podatkowych transgranicznych przez wspomagającego.

2. Najważniejszą zmianą jest nałożenie obowiązku ponownego raportowania schematów podatkowych transgranicznych, jeśli pierwszej czynności związanej z ich wdrażaniem dokonano między dniem 26 czerwca 2018 r. a dniem 30 czerwca 2020 r. (art. 13 ust. 1 przywołanej ustawy).

     Należy podkreślić, że na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2020 r. w sprawie przedłużenia niektórych terminów związanych z przekazywaniem informacji o schematach podatkowych i wymianą informacji podatkowych z innymi państwami⁵ termin na ponowne raportowanie tych schematów został wydłużony w stosunku do pierwotnie zakładanego. Niniejsze rozporządzenie odwołuje się do dyrektywy 2020/876⁶, która z uwagi na pandemię COVID-19 pozwala państwom członkowskim na wydłużenie niektórych terminów o pół roku. Minister Finansów postanowił, że termin przekazania informacji o schemacie podatkowym transgranicznym, jeżeli pierwszej czynności związanej z jego wdrożeniem dokonano do dnia 30 czerwca 2020 r., mija z dniem 31 stycznia 2021 r. W przypadku natomiast gdy pierwsza czynność związana z wdrożeniem schematu podatkowego transgranicznego została wykonana w okresie od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2021 r., bieg wszystkich terminów związanych z raportowaniem schematów podatkowych transgranicznych rozpoczyna się z dniem 1 stycznia 2021 r.

     Ponadto na podstawie rozporządzenia z dnia 30 czerwca 2020 r. promotor lub wspomagający będą obowiązani do dnia 30 kwietnia 2021 r. powiadomić Szefa KAS o danych identyfikujących korzystającego. W tym samym terminie Szef KAS będzie musiał dokonać wymiany informacji podatkowych z innymi państwami w zakresie schematów podatkowych transgranicznych, zawierających dane otrzymane do dnia 31 marca 2021 r.

     Do dnia 30 kwietnia 2021 r. zostały również wydłużone terminy na złożenie informacji przez korzystającego o schemacie podatkowym (MDR-3) oraz na złożenie informacji o schematach standaryzowanych (MDR-4). W pierwszym przypadku chodzi o sytuacje, w których od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. korzystający dokonywał czynności będących elementem schematu transgranicznego lub uzyskiwał wynikającą z tego korzyść podatkową. Złożenie MDR-4 jest natomiast obowiązkiem promotora lub wspomagającego, który w okresie od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. udostępnił korzystającemu schemat transgraniczny.

     Zgodnie z rozporządzeniem z dnia 30 czerwca 2020 r. raportowanie powinno następować według podobnej metodologii, jak na gruncie obecnych przepisów:

1)   w pierwszej kolejności schemat powinien zaraportować promotor (w terminie do dnia 31 grudnia 2021 r.);

2)   jeśli korzystający nie został poinformowany o NSP, raportuje schemat w terminie do dnia 31 stycznia 2021 r.,

3)   w dalszej kolejności obowiązek raportowania schematu transgranicznego może ciążyć również na wspomagającym, jeśli nie został on poinformowany o NSP (termin na złożenie informacji upływa dnia 28 lutego 2021 r.); ten obowiązek jest nowym rozwiązaniem, które nie występowało na gruncie poprzednio obowiązujących przepisów.

     Zgodnie z uzasadnieniem ustawy z dnia 28 maja 2020 r. obowiązki określone w jej art. 13 ust. 1-4 dotyczą przede wszystkim sytuacji nieobjętych dotychczas obowiązkiem raportowania, tzn. informacji w zakresie schematów transgranicznych odnoszących się do rajów podatkowych nieujętych na liście wydawanej na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych⁷ i ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych⁸ oraz informacji przekazywanych przez wspomagających⁹.

3. Na podstawie art. 8 ustawy z dnia 28 maja 2020 r. w ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych¹⁰ dodano art. 31y ust. 3, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, przedłużyć terminy związane z przekazywaniem informacji o schematach podatkowych lub wymianą informacji podatkowych z innymi państwami, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii w związku z COVID-19 oraz skutki nimi wywołane lub treść ustaleń w tym zakresie podjętych przez UE, Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju lub państw uczestniczących w wymianie tych informacji.

     W tym miejscu należy również zauważyć, że na mocy art. 77 pkt 60 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19¹¹ zmieniono treść art. 31y ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. Zgodnie z nowym brzmieniem tego przepisu w przypadku schematu podatkowego terminy, o których mowa w dziale III rozdziale 11a Ordynacji podatkowej, nie rozpoczynają się, a rozpoczęte podlegają zawieszeniu w okresie od dnia 31 marca 2020 r. do 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19.

4. Stosownie do art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 28 maja 2020 r. przy dokonywaniu oceny posiadania przez schemat podatkowy transgraniczny szczególnej cechy rozpoznawczej, o której mowa w art. 86a § 1 pkt 13 lit. a tiret drugie Ordynacji podatkowej, w brzmieniu nadanym tą ustawą nowelizującą, uwzględnia się kraje i terytoria wymienione w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych, przyjmowanym przez Radę UE, które nie zostały ujęte w wykazie krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową wydawanym na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych, według stanu na dzień 1 lipca 2020 r.

5. Ponadto obowiązek retrospektywnego raportowania schematów podatkowych transgranicznych przez wspomagającego powstaje jedynie w odniesieniu do tych schematów podatkowych, które ? mimo ciążącego na promotorach i korzystających obowiązku ? nie zostały przez nich retrospektywnie zaraportowane. Na przekazanie informacji do Szefa KAS wspomagający będą mieli czas do dnia 28 lutego 2021 r. Jeśli natomiast przekazanie przez wspomagającego informacji o schemacie podatkowym naruszałoby obowiązek zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej i wspomagający nie został zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy przez korzystającego, w tym zakresie wspomagający będzie obowiązany poinformować pisemnie, w terminie do dnia 28 lutego 2021 r., korzystającego lub promotora, zlecających mu czynności, że w jego opinii uzgodnienie stanowi schemat podatkowy, o którym należy przekazać informację Szefowi KAS.

6. W przypadku gdy więcej niż jeden podmiot będzie obowiązany do przekazania informacji o schemacie podatkowym transgranicznym i informacja o tym schemacie została przekazana do Szefa KAS do dnia 30 czerwca 2020 r., obowiązek, o którym mowa powyżej, wykonuje podmiot, który uprzednio przekazał tę informację do Szefa KAS. Do przekazywania informacji przepisy art. 86f-86ia, art. 86n § 1 i 2 oraz art. 86o Ordynacji podatkowej, w brzmieniu nadanym omawianą nowelizacją, stosuje się odpowiednio, przy czym przekazywanie informacji następuje na podstawie struktury logicznej obowiązującej od dnia 1 lipca 2020 r.

     Jak zauważono w uzasadnieniu ustawy z dnia 28 maja 2020 r., ze względu na wymogi co do sposobu wymiany informacji podatkowych na podstawie dyrektywy 2018/822 powstanie konieczność nadania nowych NSP według wzorca odpowiadającego założeniom przyjętym przez Komisję Europejską¹². W konsekwencji na podstawie art. 16 przywołanej ustawy Szef KAS będzie nadawał nowe numery schematom podatkowym transgranicznym (NSP). Zgłaszający zobowiązany zaś będzie do posługiwania się tym numerem, czyli do wykonania obowiązków wynikających z art. 86g § 2-2c, 4 i 5 Ordynacji podatkowej. Od dnia 1 lipca 2020 r. NSP nadane przed tym dniem schematom podatkowym transgranicznym staną się natomiast nieważne z mocy prawa.

7. Ustawa z dnia 28 maja 2020 r. przewiduje dodanie obowiązku nadania numeru zgłoszenia schematu podatkowego transgranicznego (NZSPT). Numer ten będzie nadawany na potrzeby wymiany informacji podatkowych z państwami członkowskimi UE na podstawie dyrektywy 2018/822.

     Omawiana nowelizacja przewiduje również dostosowanie zasad i trybu składania informacji o schemacie podatkowym do sytuacji, w której schemat podatkowy transgraniczny został już uprzednio zgłoszony w innym państwie członkowskim UE. Wówczas NSP został już nadany w innym niż Polska państwie członkowskim UE, a składający tę informację powinien podać ów numer w składanej informacji o schemacie podatkowym.

     Oprócz tego w ustawie z dnia 28 maja 2020 r. uzupełniono listę krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową o unijny wykaz jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych.

8. Przywołana ustawa nakłada na Szefa KAS obowiązek przekazania informacji o schematach podatkowych transgranicznych organom podatkowym państw członkowskich i Komisji Europejskiej (w zakresie ograniczonym przepisami ustawy), jak również określa zakres, sposób i termin przekazania tej informacji.

     Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 28 maja 2020 r. w ustawie z dnia 9 marca 2017 r. po dziale V dodaje się dział VA zawierający art. 88a-88d.

     We wspomnianym art. 88a określono podstawowe definicje pojęć z zakresu raportowania schematów podatkowych; bezpośrednio odsyłają one do definicji zamieszczonych w Ordynacji podatkowej.

     Zgodnie z dodanym art. 88b ust. 2 ustawy z dnia 9 marca 2017 r. informacje o schematach podatkowych transgranicznych zawierają NSP i NZSPT oraz następujące dane przekazane Szefowi KAS przez promotorów, korzystających i wspomagających:

1)   dane identyfikujące promotora, wspomagającego, korzystającego oraz osoby i jednostki organizacyjne będących podmiotami powiązanymi z korzystającym, w tym informacje dotyczące firmy albo imię i nazwisko oraz datę i miejsce urodzenia, adres siedziby lub zarządu albo miejsca zamieszkania, państwo lub państwa rezydencji oraz identyfikator podatkowy lub inny numer identyfikacyjny, jeżeli identyfikator podatkowy nie został nadany;

2)   informacje o ogólnej cesze rozpoznawczej i o szczególnej cesze rozpoznawczej;

3)   streszczenie opisu schematu podatkowego transgranicznego, nazwę schematu, jeżeli ją nadano, opis działalności gospodarczej, do której ma zastosowanie schemat podatkowy transgraniczny, bez ujawniania danych objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego;

4)   wskazanie dnia, w którym została dokonana lub zostanie dokonana pierwsza czynność służąca wdrożeniu schematu podatkowego transgranicznego;

5)   wskazanie przepisów prawa podatkowego znajdujących zastosowanie w schemacie podatkowym transgranicznym;

6)   wartość, o której mowa w art. 86f § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej;

7)   wskazanie państwa członkowskiego, w którym korzystający ma miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd, lub pozostałych państw członkowskich, których może dotyczyć schemat podatkowy transgraniczny;

8)   dane identyfikacyjne innych osób lub podmiotów, na które może mieć wpływ schemat podatkowy transgraniczny, w tym informacje dotyczące firmy albo imię i nazwisko oraz datę i miejsce urodzenia, adres siedziby lub zarządu albo miejsca zamieszkania, państwo lub państwa rezydencji oraz identyfikator podatkowy lub inny numer identyfikacyjny, jeżeli identyfikator podatkowy nie został nadany.

     Informacja ma być przekazywana automatycznie w ciągu miesiąca od zakończenia kwartału, w którym organ otrzymał informację od podmiotu obowiązanego. Pierwsze przekazanie informacji przez Szefa KAS ma nastąpić do dnia 31 kwietnia 2021 r. w zakresie informacji otrzymanych do dnia 31 marca 2021 r.

     Zgodnie natomiast z art. 88c ustawy z dnia 9 marca 2017 r. automatyczna wymiana informacji o schematach podatkowych transgranicznych odbywać się będzie za pomocą standardowego formularza, o którym mowa w art. 20 ust. 5 lit. b dyrektywy 2011/16/UE^13[1], zgodnie z mającymi zastosowanie ustaleniami praktycznymi przyjętymi na podstawie art. 21 tej dyrektywy.

     Ponadto zgodnie z nowymi przepisami Szef KAS będzie przekazywał Komisji Europejskiej roczną ocenę skuteczności automatycznej wymiany informacji o schematach podatkowych transgranicznych oraz jej praktyczne wyniki. Taka roczna ocena będzie przekazywana w formie i na zasadach określonych przez Komisję Europejską w drodze aktów wykonawczych, przyjętych zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 26 ust. 2 dyrektywy 2011/16/UE.

9. Ustawa z dnia 28 maja 2020 r. wprowadziła również możliwość podpisywania MDR-3 przez osoby uprawnione do reprezentacji przedsiębiorcy, z wyłączeniem pełnomocnika; dotychczas konieczne były podpisy wszystkich członków organu zarządzającego.

     Zgodnie z nowym brzmieniem art. 86j § 4 Ordynacji podatkowej informacja ta będzie mogła zostać podpisana przez:

1)   osobę fizyczną ? w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną,

2)   osobę upoważnioną przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale ? w przypadku podatnika będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

3)   osobę uprawnioną do reprezentacji ? w przypadku pozostałych podatników

?    przy czym nie jest dopuszczalne podpisanie tej informacji przez pełnomocnika.

 

Przypisy:

¹     Dz.U. poz. 1106, dalej ?ustawa z dnia 28 maja 2020 r.?.

²     Dyrektywa Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych, Dz. Urz. UE L 139 z 5.6.2018, s. 1.

³     Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 343 ze zm., dalej ?ustawa z dnia 9 marca 2017 r.?.

⁴     Tekst jednolity Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm., dalej „Ordynacja podatkowa”.

⁵     Dz.U. poz. 1162, dalej ?rozporządzenie z dnia 30 czerwca 2020 r.?.

⁶     Dyrektywa Rady (UE) 2020/876 z dnia 24 czerwca 2020 r. zmieniająca dyrektywę 2011/16/UE w celu uwzględnienia pilnej potrzeby odroczenia niektórych terminów przekazywania i wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania z powodu pandemii COVID-19, Dz. Urz. UE L 204 z 26.06.2020 r., s. 46. Dyrektywa ta weszła w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, czyli w dniu 27 czerwca 2020 r.

⁷     Tekst jednolity Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.

⁸     Tekst jednolity Dz.U. z 2019 r. poz. 865 ze zm.

⁹     Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 208, http://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/532AF596EDD8A450C1258505004F2E83/%24File/208-uzas.DOCX, s. 65, dostęp: 23.07.2020, dalej ?uzasadnienie ustawy z dnia 28 maja 2020 r.?.

¹⁰    Dz.U. poz. 374 ze zm., dalej ?ustawa z dnia 2 marca 2020 r.?.

¹¹    Dz.U. poz. 1086.

¹²    Uzasadnienie ustawy z dnia 28 maja 2020 r., s. 69-70, dok. cyt.

¹³    Dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylająca dyrektywę 77/799/EWG, Dz. Urz. UE L 64 z 11.03.2011, s. 1, dalej ?dyrektywa 2011/16/UE?.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu