W ustawie z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2023 poz. 1059) tzw. pakiet SLIM VAT 3, wprowadzono szereg zmian, które mają wejść w życie z dniem 1 lipca 2023 r. Jedną z wprowadzonych zmian jest regulacja dotycząca właściwości stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących w następstwie gdy pierwotna faktura została wystawiona w walucie obcej.
Co do zasady w praktyce stosowane są dwa główne kursy przeliczeniowe:
- kurs historyczny, tj. kurs pierwotnie stosowany przy opodatkowaniu korygowanej transakcji niezależnie od przyczyny dokonania korekty;
- kurs bieżący, tj. stosowany według daty korekty.
Powyższe oznacza to, że art. 31b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług będzie stanowił generalną zasadę w zakresie przeliczenia kursu waluty obcej zarówno w wystawianych fakturach korygujących in plus, jak też in minus. Kurs przyjmowany do przeliczenia kwoty korekty podstawy opodatkowania na fakturze korygującej będzie zasadniczo powieleniem kursu przyjmowanego dla pierwotnego rozliczenia. Przyjęcie zasady przeliczania kursu waluty (dla potrzeb ustalenia podstawy opodatkowania) w oparciu o moment powstania obowiązku podatkowego (tzw. kurs historyczny) będzie w pełni odzwierciedlało regulacje unijne określone w art. 91 ust. 2 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Przy przeliczaniu walut prawo UE odnosi się bowiem wprost do chwili wymagalności podatku, dlatego też zasadę tą należy również stosować w przypadku faktur korygujących (obok faktur pierwotnych).
Niniejsza zasada odnosić się będzie również w przypadku wystawienia zbiorczych faktur korygujących. Wówczas podatnik nie będzie musiał stosować pierwotnego kursu zastosowanego do każdej z korygowanych transakcji. Przeliczenia na złote podatnik dokona według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej (odpowiednio zastosuje kurs średni EBC) – w takim przypadku stosowany będzie jeden zbiorczy kurs do wszystkich korygowanych transakcji.
Analogicznie jak w zakresie transakcji krajowych, doprecyzowano zasady stosowania kursu walutowego w przypadku przyznania opustu lub obniżki i otrzymania przez podatnika zbiorczej faktury korygującej takie transakcje, dokonane w warunkach o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4-5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. oraz w przypadku dokonania przez tego podatnika wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Podatnik nie będzie zobowiązany stosować pierwotnego kursu w odniesieniu do każdej z korygowanych transakcji. Jeżeli wystawiona zostanie faktura zbiorcza korygująca dokonane w danym okresie transakcje, podatnik będzie mógł dokonać przeliczenia na złote kwot wykazanych na tej fakturze według kursu średniego waluty obcej na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej.
Z kolei, gdy kontrahent spoza Unii Europejskiej dokona transakcji na warunkach, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4-5 ustawy i nie wystawi faktury (np. brak obowiązku podatkowego o podobnym charakterze), wówczas do takiej sytuacji nie znajdą zastosowania powyższe zasady przeliczania kursów walut. W sytuacji bowiem, gdy taki zagraniczny kontrahent nie wystawi faktury dokumentującej udzielenie opustu lub obniżkę ceny, co oczywiste nie będzie też istniała data, w oparciu o którą należałoby ustalić kurs przeliczeniowy waluty (tj. ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej).
