Z rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (nr projektu UD411) wynika, że postanowienia tzw. pakietu SLIM VAT 3 mają wejść w życie z dniem 1 kwietnia 2023 r. Projekt zawiera szereg zmian mających na celu uproszczenie stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Projekt ustawy został skierowany do Sejmu w dniu 8 lutego 2023 r.
W obowiązującym stanie prawnym prawo do odliczenia podatku od towarów i usług z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) powstaje pod warunkiem, że podatnik otrzyma fakturę dokumentującą taką transakcję w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy. W przypadku niedotrzymania powyższego terminu podatnik jest obowiązany do odpowiedniego pomniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym upłynął ten termin. Powyższe zasady powodują, iż podatnicy ponoszą negatywne konsekwencje finansowe w postaci konieczności pomniejszenia podatku naliczonego, jeżeli w okresie 3 miesięcy od zadeklarowania WNT nie otrzymali faktury VAT. W przypadku nieotrzymania faktury w okresie 3 miesięcy od rozliczenia WNT pomniejszenie podatku naliczonego dokonywane jest zgodnie z art. 86 ust. 10g ustawy z dnia 11 marca 2004 r., tj. w bieżącej deklaracji podatkowej. Takie pomniejszenie podatku ma zasadniczo charakter czasowy. Późniejsze otrzymanie faktury, np. po upływie okresu 5 miesięcy, powoduje, że podatnik ponownie nabywa prawo do wykazania podatku naliczonego z tytułu WNT.
W świetle wyroku TSUE w sprawie C-895/19 prawo do odliczenia podlega wykonaniu co do zasady w tym samym okresie, w którym powstało, tj. z chwilą, gdy podatek stał się wymagalny. Oznacza to, że podatnikowi przysługuje zasadniczo prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu WNT w okresie rozliczeniowym, w którym zadeklarował podatek należny z tytułu WNT. W opinii TSUE państwa członkowskie mogą na podstawie art. 273 dyrektywy wdrożyć środki w celu zapewnienia prawidłowego poboru podatku i zapobiegania oszustwom podatkowym. Jednakże środki te nie mogą podważać neutralności VAT i wykraczać poza to, co jest konieczne dla osiągnięcia tych celów. W przypadku gdy podatnik po upływie 3 miesięcy od zadeklarowania WNT jest obowiązany do przejściowego (tj. do czasu uzyskania faktury) pomniejszenia podatku naliczonego, to zdaniem projektodawcy, może go to skłaniać do deklarowania podatku należnego z tytułu WNT już po terminie, tj. dopiero w przypadku gdy podatnik uzyska fakturę przez korektę odpowiedniej deklaracji podatkowej.
Z uwagi na powyższe zaproponowano zmiany w art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., w świetle których zniesiony ma zostać wymóg posiadania faktury dotyczącej WNT przy odliczaniu podatku naliczonego z tego tytułu (usunięcie ust. 10g i 10h w art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.). Zatem po zmianie faktura nie będzie formalnym warunkiem odliczenia podatku. W konsekwencji podatek naliczony i należny z tytułu WNT mają być zawsze rozliczane dokładnie w tym samym okresie rozliczeniowym. Wynika z tego, że VAT od WNT będzie mógł być w pełni neutralny dla podatnika. W konsekwencji wprowadzenia powyższej zmiany nie będzie konieczne monitorowanie czy termin 3 miesięcy na otrzymanie faktury został przekroczony. Zdaniem projektodawcy nowelizacja ma prowadzić do pełnego urzeczywistnienia unijnej zasady neutralności VAT, jak również stanowić istotne uproszczenie dla przedsiębiorców.
![karas](https://isp-modzelewski.pl/wp-content/uploads/2023/02/karas-141x141.png)
Karolina Karaś
tel. 32 259 71 50