W obecnym stanie prawnym określenie na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej: „ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r.”) obowiązków związanych z wytwarzaniem i zużyciem energii elektrycznej pochodzącej z odnawialnego źródła energii budzi niejednokrotnie wątpliwości. Dotyczą one zwłaszcza obowiązku składania deklaracji dla podatku akcyzowego, opłacania podatku akcyzowego i prowadzenia ewidencji ilościowej zużytej energii elektrycznej.
W przypadku obowiązku deklaracyjnego źródłem tychże wątpliwości bywa w szczególności możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania akcyzą jak też brak w pewnych sytuacjach obowiązku prowadzenia ewidencji. Ponieważ obowiązek deklaracyjny jest niezależny od zastosowania wskazanego zwolnienia i wyłączenia, to przekonanie części podatników, że automatycznie wyłączony jest również obowiązek składania deklaracji trzeba ocenić jako błędne.
Potwierdzenie powyższej konstatacji stanowi m.in. ocena wyrażona przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej o sygn.. 0111-KDIB3-3.4013.129.2021.1.MK z dnia 1 lipca 2021 r. wydanej na wniosek Szkoły, która nie posiada koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną, nie prowadzi działalności gospodarczej, nie odsprzedaje, ani nie wpuszcza do sieci nadwyżek wyprodukowanej i niezużytej energii elektrycznej, bowiem instalacja wytwarzającego nie jest podłączona do sieci dystrybucyjnej.
W powołanej interpretacji Organ potwierdził w szczególności, iż w myśl art. 138h ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r., ewidencję ilościową energii elektrycznej prowadzić powinien podatnik zużywający energię elektryczną w przypadku, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, a ewidencja ta powinna zawierać dane niezbędne do określenia w okresach miesięcznych, z dokładnością do 0,001 MWh, łącznej ilości m.in. energii elektrycznej wyprodukowanej i zużytej na potrzeby własne, zaś w razie braku urządzeń pomiarowych – ilości szacunkowe. Niemniej jednak, jeżeli wyprodukowania przez dany podmiot energia elektryczna nie jest dostarczana do sieci dystrybucyjnej, a jej wytworzona ilość nie przekracza 1 MW i jest w całości przez ten podmiot zużywana, to w świetle art. 138h ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. na podmiocie tym nie ciąży obowiązek prowadzenia ewidencji.
W powołanej interpretacji Dyrektor KIS potwierdził także, że jeśli energia elektryczna wyprodukowana z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW zostaje zużyta przez podmiot, który ją wytworzył na własne potrzeby – wówczas znajduje zastosowanie zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku akcyzowego na podstawie § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (dalej: „ rozporządzenie w sprawie zwolnień”).
Powyższe nie oznacza jednak, że zastosowanie zwolnienia i wyłączenie z obowiązku prowadzenia ewidencji skutkuje automatycznie wyłączeniem obowiązku złożenia deklaracji. Wynika to m.in. z faktu, że z dniem zużycia energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji, który wyprodukował tę energię, na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. powstaje obowiązek podatkowy w akcyzie. Ponieważ zaś w zakresie wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy, podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego, składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru za kwartalny okres rozliczeniowy w terminie do 25. dnia drugiego miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy, zatem obowiązek złożenia deklaracji istnieje zarówno w przypadku gdy podatnik jest zobowiązany do zapłaty podatku akcyzowego od zużytej energii elektrycznej jak i w przypadku gdy zużycie to podlega zwolnieniu z opodatkowania akcyzą.
Ustawodawca co prawda przewidział wyjątki od obowiązku złożenia deklaracji, jednak gdy wytwarzający energię elektryczną nie jest podmiotem posiadającym koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej jak i nie jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, wówczas żaden z przypadków określonych w ustawie, zarówno w stanie prawnym obowiązującym do 30 czerwca 2021r. (art. 24 ust. 2 ustawy), jaki w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2021 r. (art. 24e ust. 2 ustawy) nie znajduje zastosowania.
Odpowiednio w interpretacji indywidualnej z 25 listopada 2021 r. o sygn. 0111-KDIB3-3.4013.248.2021.1.PJ Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że jeśli podatnik będący osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej dokonuje czynności opodatkowanej podlegającej zwolnieniu od podatku a podstawie § 5 rozporządzenia w sprawie zwolnień, a jednocześnie jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej zawarł umowę, której przedmiotem jest: określenie praw i obowiązków stron związanych ze sprzedażą energii elektrycznej oraz zapewnienie usług dystrybucji tej energii, przy czym wyprodukowaną przez instalację energię elektryczną podatnik wykorzystuje na potrzeby własne i rodziny oraz że czynności te i umowy nie są w żadnym stopniu związane z działalnością zawodową podatnika i w budynku, na którym zamontowano instalację podatnik nie prowadzi żadnej aktywności zawodowej ani działalności gospodarczej, wówczas na podstawie art. 24e ust. 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. podmiot taki nie jest zobowiązany do składania deklaracji podatkowych.
dr Joanna Kiszka
Dyrektor Śląskiego Oddziału Instytutu Studiów Podatkowych
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50
Akcyza i podatek akcyzowy
Serwis Instytutu Studiów Podatkowych pod redakcją naukową prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego zawierający informacje, interpretacje, komentarze, orzecznictwo oraz publicystykę dotyczącą akcyzy i podatku akcyzowego w Polsce i Unii Europejskiej
Akcyza i podatek akcyzowy