Zwolnienie z podatku darowizny gotówkowej od osoby najbliższej

     Zgodnie ze stanowiskiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 13 marca 2020 r. (sygn. I SA/Lu 742/19), z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie wynika, aby obdarowany nie mógł skorzystać ze zwolnienia od podatku w sytuacji, kiedy najpierw następuje wykonanie umowy darowizny (wręczenie środków pieniężnych obdarowanemu przez darczyńcę) a dopiero następnie przekazanie otrzymanych środków, już jako własnych, na rachunek obdarowanego.

     Według treści przytoczonego wyżej przepisu, warunkiem skorzystania z uregulowanego w tym przepisie zwolnienia podatkowego jest kumulatywne spełnienie dwóch przesłanek, to jest, po pierwsze, przesłanki zgłoszenia do właściwego urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy faktu otrzymania przez wnioskodawcę darowizny od jego matki w postaci środków pieniężnych oraz, po drugie, przesłanki udokumentowania otrzymania tytułem darowizny środków pieniężnych dowodem przekazania tychże środków na rachunek bankowy obdarowanego. Jak wskazał Sąd, kwestia wykładni pierwszej przesłanki oraz jej zastosowania w stanie faktycznym sprawy nie jest sporna. W związku z tym kluczowe dla rozstrzygnięcia sporu w rozpoznawanej sprawie jest prawidłowe rozumienia sformułowania „dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek inny niż płatniczy”. Sformułowanie to zostało zastosowane przez ustawodawcę przy konstrukcji drugiej z przesłanek z art. 4a ust. 1 ustawy jako określenie sposobu udokumentowania otrzymania środków pieniężnych przez nabywcę. Inaczej mówiąc dla uzyskania zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy nie jest wystarczające wykazanie zawarcia umowy darowizny, lecz konieczne jest udokumentowanie, że obdarowany rzeczywiście otrzymał przedmiot darowizny (środki pieniężne). Takie udokumentowanie może nastąpić w ograniczony sposób, bowiem tylko dowodem przekazania środków w obrocie bankowym lub przekazem pieniężnym.

     Sąd wskazał, że z przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy nie można wywodzić dalej idących warunków spełnienia przesłanki zwolnienia od podatku. W szczególności z przepisu tego nie wynika, że przekazanie środków powinno nastąpić z rachunku płatniczego darczyńcy na rachunek obdarowanego, albo że wpłacającym na rachunek obdarowanego jest sam darczyńca i że nie może posłużyć się w tym celu obdarowanym jako osobą upoważnioną do wpłacenia za darczyńcę środków pieniężnych otrzymanych w wykonaniu umowy darowizny. Jeżeli takie upoważnienie zostało udzielone to chwilą wykonania umowy darowizny nie jest wręczenie pieniędzy obdarowanemu „do ręki”, lecz wpłacenie środków pieniężnych przez obdarowanego na jego własny rachunek w wykonaniu upoważnienia otrzymanego od darczyńcy. Obdarowany działając z upoważnienia darczyńcy nie wpłacał na rachunek własnych środków, lecz środki należące ciągle do darczyńcy, wyręczając w ten sposób ? na podstawie upoważnienia ? nie mogącego osobiście wykonać czynności faktycznej darczyńcę.

     Sąd podkreślił ponadto w uzasadnieniu, że art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy nie mówi o udokumentowaniu samej umowy darowizny przekazaniem środków na rachunek, lecz o udokumentowaniu otrzymania przedmiotu darowizny. Powinno to nastąpić dowodem przekazania przedmiotu darowizny (środków pieniężnych) na rachunek płatniczy obdarowanego lub na inny jego rachunek. Z przepisu tego nie wynika, że przekazującym środki na rachunek obdarowanego powinien być wyłącznie darczyńca, a w szczególności nie wynika, że tym przekazującym (wpłacającym) środki pieniężne otrzymane od darczyńcy w wykonaniu umowy darowizny nie może być sam obdarowany. Co więcej, otrzymanie przedmiotu darowizny i przekazanie tego przedmiotu na rachunek obdarowanego mogą nastąpić w różnym czasie.

Wróć do spisu treści serwisu