Skutki podatkowe umorzenia kredytu hipotecznego indeksowanego do CHF w związku z zawarciem ugody z bankiem

W dniu 4 grudnia 2023 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację indywidualna sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.723.2023.2.KR w zakresie skutków podatkowych umorzenia kredytu hipotecznego.

W opisie zdarzenia przyszłego wskazano, że Wnioskodawca zamierza zawrzeć ugodę w sprawie przewalutowania na PLN kredytu hipotecznego zaciągniętego w dniu 26 listopada 2006 r. z poprzednikiem prawnym. Wskutek zawarcia aneksu do przedmiotowej umowy w dniu 11 sierpnia 2008 r. kredyt stał się kredytem indeksowanym, jest z wykorzystaniem franka szwajcarskiego CHF i wpisem do hipoteki Banku wskutek przewalutowania. Wnioskodawca wynegocjował ugodę, której warunki są zgodne z wolą obu stron. Bank informuje dodatkowo, że ugoda może nieść za sobą skutki podatkowe. W wyniku ugody dojdzie do umorzenia w całości pozostałego zadłużenia. Umorzona kwota stanowi dla Wnioskodawcy – w ocenie Banku – przychód, dlatego Wnioskodawca będzie zobowiązany zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych.

W umowie kredytu został wskazany sposób wypłaty kredytu opisujący, że cała kwota kredytu, została przeznaczona na zakup mieszkania oraz na pokrycie opłat związanych z uruchomieniem kredytu. Zabezpieczenie hipoteczne (opisywane w umowie kredytowej jako „hipoteka kaucyjna”) zostało ustanowione na nieruchomości. W ramach § 3 umowy ustanowiona została na nowopowstałej księdze wieczystej na rzecz Banku, w formie osobnego aktu notarialnego. Ugoda z Bankiem nie została jeszcze podpisana. Strony wynegocjowały wstępnie warunki, ale z uwagi na wątpliwości dotyczące konieczności zapłacenia ewentualnego podatku od korzyści (przychodu), którą miałoby być umorzenie części kredytu (kapitału po przewalutowaniu do PLN), Wnioskodawca nie zdecydował się na podpisanie ugody, do czasu ich wyjaśnienia z Krajowa Informacją Skarbową. Pismo do Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie indywidualnej interpretacji ma na celu zbadać czy Wnioskodawca spełnia warunki o zaniechanie poboru podatku. Aktualnie nie określono żadnych dat zawarcia ugody. (…) proponuje ugody kredytobiorcom w związku ze zbiorowymi pozwami do sądów o stosowanie klauzul abuzywnych w umowach kredytowych indeksowanych frankiem szwajcarskim oraz z niekorzystnym dla nich orzecznictwem TSUE. Podstawą ugody jest art. 917 k.c. w zw. z art. 508 k.c. w zw. z art. 3851 k.c. i dotyczy ona wzajemnych ustępstw (zwolnienia z długu Wnioskodawcy) w zakresie zakończenia stosunku kredytu pomiędzy stronami.

Do zawarcia ugody dojdzie w 2023 r. Kredyt hipoteczny został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości (mieszkania), na nabycie której został zaciągnięty wskazany we wniosku kredyt hipoteczny. Wnioskodawca jest jedynym kredytobiorcą, który zaciągnął przedmiotowy kredyt. Wnioskodawca wskazał, że w przeszłości nie korzystał z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie i zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe.

W związku z przedstawionym zdarzeniem przyszłym Wnioskodawca zwrócił się z pytaniem, czy w ocenie organu podatkowego zawarcie przez Wnioskodawcę ugody, którą Wnioskodawca zamierza zawrzeć w opisanym we wniosku i uzupełnieniu wniosku zdarzeniu przyszłym – która to ugoda spowoduje umorzenie wierzytelności Banku w stosunku do kredytobiorcy (Wnioskodawcy), w sytuacji, w której zgodnie z opisanym zdarzeniem przyszłym:

• zaciągnięty kredyt służył realizacji wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego;
• Wnioskodawca nie korzystał z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej;
• kredyt mieszkaniowy zaciągnięty został przed dniem 15 stycznia 2015 r.;
• kredyt mieszkaniowy został zabezpieczony hipotecznie na jednym z praw do nieruchomości;
• zaciągnięty kredyt mieszkaniowy w całości przeznaczony był na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tej ustawy);
• umorzenie kredytu mieszkaniowego dotyczy: kwoty kredytu (kapitału), odsetek (w tym odsetek skapitalizowanych), prowizji oraz poniesionych opłat, niezbędnych do zawarcia umowy kredytu

spełnia warunki konieczne do zaniechania poboru podatku zawarte w § 1 ust. 1-7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

W ocenie Wnioskodawcy, czynność prawna, której zamierza dokonać Wnioskodawca, opisana w opisie zdarzenia przyszłego wypełnia znamiona zaniechania poboru podatku dochodowego stosownie do art. 22 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej w zw. z § 1 ust. 1-7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

DKIS uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe i wskazał, że „(…) Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) w zw. z § 3 ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podkreślić należy, że zaniechanie poboru podatku ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2024 r.

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że umorzona w 2023 r. przez Bank kwota wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2006 r. (tj. kwota kredytu (kapitału), odsetek (w tym odsetek skapitalizowanych), prowizji oraz poniesionych opłat, niezbędnych do zawarcia umowy kredytu), stanowić będzie dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Jednocześnie należy wskazać, że w przypadku uzyskania przez Pana w 2023 r. przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu zaciągniętego w 2006 r. kredytu hipotecznego (na jedną inwestycję mieszkaniową), zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Będzie bowiem Pan spełniać wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania.

Podkreślić jeszcze raz należy, że wobec treści § 4 cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów, zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych ma zastosowanie tylko wówczas, gdy ugoda z bankiem, na mocy której dojdzie do umorzenia wierzytelności, zostanie zawarta w okresie obowiązywania rozporządzenia, tj. do 31 grudnia 2024 r”.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu