Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 2023 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 2670) jest zasadniczo kontynuacją rozwiązań dotyczących stosowania stawek obniżonych zawartych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 2 grudnia 2022 r.
Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 i 2 ustawy z dnia11 marca 2004 r. obniża się do wysokości 0% przy świadczeniu usług przez podatników podatku od towarów i usług zarejestrowanych na podstawie art. 96, art. 97 lub art. 157 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. oraz imporcie usług, nabywanych za środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, pod warunkiem że:
1) zawarta została pisemna umowa o świadczenie tych usług;
2) umowa, o której mowa w pkt 1, została zarejestrowana przez:
a) Ministerstwo Spraw Zagranicznych, lub
b) Urząd Komitetu Integracji Europejskiej – w przypadku umów zarejestrowanych do dnia 31 grudnia 2009 r.
Przepis § 3 ust. 2 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. stanowi, że w przypadku świadczenia i importu usług, których nabycie jest finansowane w części ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej i w części z innych środków finansowych, przepis § 3 ust. 1 stosuje się wyłącznie do tej części wartości usługi, która została sfinansowana ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej.
Do usług, o których mowa w § 3 ust. 2 tego rozporządzenia, stosuje się obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku, pod warunkiem że:
1) na wystawionej fakturze określona została odrębnie część wartości usług finansowanych:
a) ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej,
b) z innych środków finansowych;
2) w umowie, o której mowa w § 3 ust. 1 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r., określono procentowy udział środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej.
5. Przepisy § 3 ust. 1 i 2 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. stosuje się w przypadku nabycia za środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, gdy kwota podatku nie została zaliczona do objęcia kosztami kwalifikowanymi w rozumieniu przepisów regulujących zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej.
Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się również do:
1) usług transportu towarów, jeżeli transport ten wykonywany jest w całości na terytorium kraju i stanowi część usługi transportu międzynarodowego;
2) wewnątrzwspólnotowych usług transportu towarów, jeżeli transport ten stanowi część usługi transportu międzynarodowego;
3) usług transportu towarów świadczonych na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. będącego usługobiorcą tych usług, posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego są świadczone te usługi, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, jeżeli transport ten wykonywany jest w całości poza terytorium kraju:
a) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium UE lub
b) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium UE do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju;
4) usług transportu towarów przewożonych przez osoby podróżujące, takich jak bagaż lub pojazdy samochodowe, jeżeli transport tych osób jest opodatkowany podatkiem według stawki w wysokości 0%;
5) usług świadczonych osobom w środkach transportu morskiego, lotniczego i kolejowego, jeżeli transport tych osób jest opodatkowany podatkiem według stawki w wysokości 0%;
6) usług świadczonych na obszarze polskich portów morskich, polegających na obsłudze pasażerów w tych portach;
7) usług świadczonych przez pośredników działających w imieniu i na rzecz osób trzecich, jeżeli pośredniczą oni w transakcjach dokonywanych poza terytorium Unii Europejskiej.
Przepisy § 4 ust. 1 pkt 1–3 tego rozporządzenia stosuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika odpowiednich dokumentów, o których mowa w art. 83 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.
Przez wewnątrzwspólnotową usługę transportu towarów, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 2, rozumie się transport towarów, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich.
Na podstawie § 5 ust. 1 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się również do dostawy towarów nabywanych przez podatnika podatku od wartości dodanej, zidentyfikowanego na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, w przypadku gdy towary te są przeznaczone do wykonania na nich usług na rzeczowym majątku ruchomym na terytorium kraju, a następnie do wywozu na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.
Przepis ten stosuje się, pod warunkiem że podatnik dokonujący dostawy towarów:
1) składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE;
2) przekaże, nabyte przez podatnika podatku od wartości dodanej, towary podmiotowi, który wykonuje usługi na rzeczowym majątku ruchomym;
3) wykaże w deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej za okres, w którym wystawił fakturę stwierdzającą dokonanie dostawy towarów, tę dostawę jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów;
4) otrzyma zapłatę na rachunek bankowy w terminie 60 dni od dnia wydania towaru; otrzymanie zapłaty w terminie późniejszym uprawnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego;
5) posiada dokumenty, z których wynika, że towary przekazywane podmiotowi, który wykonuje usługi na rzeczowym majątku ruchomym, zostaną po wykonaniu tych usług wywiezione z terytorium kraju.
Zgodnie z § 6 ust. 1 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się również do dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz:
1) instytucji UE lub organów utworzonych przez Unię Europejską, do których ma zastosowanie Protokół w sprawie przywilejów i immunitetów UE, posiadających siedzibę lub przedstawicielstwo na terytorium innego państwa członkowskiego niż terytorium kraju – do celów służbowych tych instytucji lub organów;
2) KE, agencji lub organów utworzonych przez UE, posiadających siedzibę lub przedstawicielstwo na terytorium innego państwa członkowskiego niż terytorium kraju, w przypadku gdy nabywają te towary lub usługi w ramach wykonywania zadań powierzonych im na mocy prawa Unii Europejskiej w celu reagowania na pandemię COVID-19;
3) organizacji międzynarodowych posiadających siedzibę lub przedstawicielstwo:
a) na terytorium innego niż terytorium kraju państwa członkowskiego,
b) na terytorium państwa trzeciego
– uznanych za takie przez państwo siedziby i przez Rzeczpospolitą Polską, w granicach i na warunkach ustalonych przez konwencje międzynarodowe ustanawiające takie organizacje lub przez umowy dotyczące ich siedzib – do celów służbowych tych organizacji;
4) sił zbrojnych Państwa-Strony Traktatu Północnoatlantyckiego innego niż państwo członkowskie przeznaczenia – do celów służbowych tych sił lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn, jeżeli siły te biorą udział we wspólnych działaniach obronnych;
5) sił zbrojnych państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie przeznaczenia – do celów służbowych tych sił lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn, jeżeli siły te biorą udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania UE w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony;
6) posiadających przedstawicielstwo na terytorium innego państwa członkowskiego niż terytorium kraju misji dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz członków ich personelu, a także innych osób zrównanych z nimi na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych;
7) sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych, o których mowa w art. 2 lit. a Umowy między Rządem RP a Rządem USA o wzmocnionej współpracy obronnej, podpisanej w Warszawie dnia 15 sierpnia 2020 r., przebywających na terytorium kraju, jeżeli towary lub usługi nabywane przez te siły lub na ich rzecz są przeznaczone do wyłącznego użytku służbowego tych sił lub też do zaopatrzenia ich wojskowej usługowej działalności wspierającej, o której mowa w art. 24 tej umowy, jeżeli siły te biorą udział we wspólnych działaniach obronnych.
Powyższy przepis stosuje się, pod warunkiem że podmiot dokonujący dostawy towarów lub świadczący usługi przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy posiada:
1) w przypadku, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 1–6 – wypełnione odpowiednio na potrzeby podatku świadectwo zwolnienia z podatku VAT lub podatku akcyzowego, o którym mowa w załączniku II do rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011, dla tych towarów i usług, potwierdzone przez właściwe władze:
a) państwa, na którego terytorium podmioty wskazane w ust. 1 pkt 1–3 i 6 posiadają siedzibę lub przedstawicielstwo,
b) państwa członkowskiego przeznaczenia – w przypadku, o którym mowa w 6 ust. 1 pkt 4 i 5;
2) w przypadku, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 7 – wypełnione odpowiednio świadectwo zwolnienia z podatku VAT i podatku akcyzowego, o którym mowa w załączniku do Porozumienia wykonawczego między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki do Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o statusie sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych Ameryki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dotyczącego zwolnień podatkowych dla celów oficjalnych, podpisanego w Warszawie dnia 27 kwietnia 2015 r., dla tych towarów i usług;
3) zamówienie dotyczące towarów lub usług (wraz z ich specyfikacją), do których odnosi się świadectwo określone odpowiednio w pkt 1 i 2.
W przypadku gdy nabyte towary lub usługi są wykorzystywane przez KE, agencję lub organ utworzone przez UE do odpłatnej dostawy towarów, odpłatnego eksportu towarów, odpłatnej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, przepisu § 6 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. nie stosuje się.
KE, agencja lub organ utworzone przez UE są obowiązane poinformować podmiot, który dokonał dostawy towarów lub świadczenia usług, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r., oraz naczelnika US właściwego dla tego podmiotu o wykorzystaniu tych towarów lub usług do odpłatnej dostawy towarów, odpłatnego eksportu towarów, odpłatnej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, nie później niż do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym KE, agencja lub organ utworzone przez UE dokonały odpowiednio tej dostawy, tego eksportu, tej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub tego świadczenia.
W przypadku, o którym mowa w § 6 ust. 3 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r., dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem na warunkach mających zastosowanie w dniu dokonania przez KE, agencję lub organ utworzony przez Unię Europejską odpłatnej dostawy towarów, odpłatnego eksportu towarów, odpłatnej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług.
Przepisy § 6 ust. 1 pkt 4 i 5 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. stosuje się, pod warunkiem że dostawa towarów lub świadczenie usług są dokonywane z przeznaczeniem do innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego przeznaczenia.
Zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się również do dostawy:
1) towarów w składzie celnym, wprowadzonych do składu celnego z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju;
2) towarów objętych procedurą składowania celnego.
2. Przepis ust. 1 stosuje się, pod warunkiem że:
1) dostawy towarów dokonuje się dla podatnika, o którym mowa w art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.;
2) towary znajdują się pod dozorem celnym i są ujęte w ewidencji towarowej prowadzonej zgodnie z odrębnymi przepisami;
3) towary, inne niż objęte procedurą składowania celnego, nie są w wyniku tej dostawy lub po dokonaniu tej dostawy wyprowadzane ze składu celnego.
Na podstawie § 8 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. obniża się do wysokości 8% dla towarów wymienionych w załączniku do rozporządzenia, tj.
Poz. |
CN |
Nazwa towaru |
1 |
ex 0511 |
Produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone – wyłącznie nasienie zwierząt objętych poz. 7 załącznika nr 3 do ustawy oraz poz. 2 załącznika nr 10 do ustawy |
2 |
ex 8442 30 00 |
Maszyny, urządzenia i wyposażenie – wyłącznie maszyny poligraficzne do pisma Braille’a |
3 |
ex 8471 |
Maszyny do automatycznego przetwarzania danych i urządzenia do nich; czytniki magnetyczne lub optyczne, maszyny do przenoszenia danych w postaci zakodowanej na nośniki danych oraz maszyny do przetwarzania takich danych, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone – wyłącznie urządzenia komputerowe do pisma Braille’a (dla ociemniałych) |
4 |
ex 8472 90 80 |
Maszyny do pisania dla niewidomych |
5 |
(bez względu na CN) |
Urządzenia do zapisywania i odczytywania tekstów w alfabecie Braille’a |
Zgodnie z § 9 ust. 1 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się do dostawy towarów, której przedmiotem są produkty lecznicze, których zakup jest finansowany ze środków pochodzących z rozpoczętych przed dniem 17 maja 2022 r. zbiórek publicznych organizowanych przez organizacje pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz które:
1) zostały dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne,
2) uzyskały pozwolenie wydane przez Radę UE lub KE
– jeżeli były uprzednio przedmiotem importu towarów na terytorium kraju lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju.
Obniżoną stawkę podatku, o której mowa w ust. 1, stosuje się pod warunkiem, że dokonujący dostawy towarów, o których mowa w ust. 1, posiada potwierdzenie od:
1) organizacji pożytku publicznego, że zbiórka środków na sfinansowanie zakupu produktów leczniczych, o których mowa w ust. 1, jest przeprowadzana jako zbiórka publiczna zgodnie z przepisami ustawy z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek i została rozpoczęta przed dniem 17 maja 2022 r.;
2) nabywcy, że towar będzie wykorzystany do terapii przeprowadzonej na terytorium kraju.
Przepis § 10 ust. 1 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. stanowi, że do dnia 31 marca 2024 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się również do towarów spożywczych wymienionych w poz. 1–18 załącznika nr 10 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r., innych niż klasyfikowane według PKWiU w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56).
Powyższego przepisu nie stosuje się, w przypadku gdy towary, o których mowa w tym przepisie, są przedmiotem importu towarów, o którym mowa w art. 138i ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.
Zgodnie z § 11 ust. 1 rozporządzenia z dnia 9 grudnia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. obniżoną do wysokości 8% stawkę podatku stosuje się do dostawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia i importu:
1) środków poprawiających właściwości gleby, stymulatorów wzrostu oraz podłoży do upraw, o których mowa w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu, z wyłączeniem podłoży mineralnych i towarów wymienionych w poz. 12 załącznika nr 3 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r.;
2) polepszaczy gleby, środków wapnujących, biostymulatorów, podłoży do upraw, produktów nawozowych mieszanych składających się wyłącznie z nawozu i środka wapnującego, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r., z wyłączeniem podłoży mineralnych i podłoży do upraw grzybów;
3) nawozowych produktów mikrobiologicznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 10a ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu, wpisanych do wykazu nawozowych produktów mikrobiologicznych, o którym mowa w rozdziale 4a tej ustawy.
Powyższego przepisu nie stosuje się, w przypadku gdy towary, o których mowa w tym przepisie, są przedmiotem importu towarów, o którym mowa w art. 138i ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.
Katarzyna Wawrzonkiewicz
Specjalista ds. obsługi ubezpieczenia podatkowego
katarzyna.wawrzonkiewicz@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 76