OBRÓT WYROBAMI AKCYZOWYMI
1. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.
Dnia 29 czerwca 2021 r. został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (projekt z dnia 1 czerwca 2021 r.). Projekt wprowadza zmiany w ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, które dotyczą implementacji postanowień następujących dyrektyw Rady (UE):
- dyrektywy Rady (UE) 2020/262 z dnia 19 grudnia 2019 r. ustanawiającej ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego (przekształcenie) – która ma zostać wdrożona do dnia 31 grudnia 2021 r.
- dyrektywy Rady (UE) 2020/1151 z dnia 29 lipca 2020 r. zmieniającej dyrektywę 92/83/EWG w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych – która ma zostać wdrożona do dnia 31 grudnia 2021 r.
- dyrektywy Rady (UE) 2019/2235 z dnia 16 grudnia 2019 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i dyrektywę 2008/118/WE w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego w odniesieniu do działań obronnych w ramach Unii – która ma zostać wdrożona do dnia 30 czerwca 2022 r.
Zmiany wynikające z implementacji postanowień dyrektywy Rady (UE) 2020/262 będą w szczególności polegać na:
- wprowadzeniu elektronizacji wewnątrzunijnych przemieszczeń wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji (poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy) poprzez objęcie tych przemieszczeń kontrolą przemieszczania w ramach Systemu EMCS, z czym wiąże się m.in.: określenie zasad regulujących tę procedurę przemieszczania, rejestracji i obowiązków podmiotów biorących udział w tej procedurze, zasad stosowania elektronicznego uproszczonego dokumentu towarzyszącego oraz zabezpieczenia akcyzowego związanego z przemieszczaniem wyrobów akcyzowych na podstawie tego dokumentu, wprowadzenie nowych definicji odnoszących się do podmiotów uprawnionych do wysyłania i odbierania wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy w obrocie wewnątrzunijnym,
- wprowadzeniu regulacji mających na celu harmonizację procedur akcyzowych i celnych, w związku z wejściem w życie unijnego kodeksu celnego, tj. m.in. wskazaniu możliwości objęcia wyrobów akcyzowych procedurą tranzytu zewnętrznego po zakończeniu procedury wywozu do chwili wyprowadzenia wyrobów z terytorium Unii Europejskiej i określeniu wspólnego wykazu dowodów alternatywnych potwierdzających wyprowadzenie wyrobów akcyzowych poza terytorium UE,
- wprowadzeniu regulacji mających na celu zapewnienie spójności pomiędzy elektronicznym dokumentem administracyjnym (e-AD) a zgłoszeniem celnym przywozowym lub wywozowym polegających na nałożeniu na podmiot, który składa zgłoszenie celne:
- przywozowe (zgłaszającego) obowiązku przekazywania właściwym organom państwa członkowskiego przywozu numeru akcyzowego zarejestrowanego podmiotu wysyłającego i podmiotu odbierającego oraz dowodu, że przywożone wyroby są przeznaczone do wysyłki z terytorium państwa członkowskiego przywozu na terytorium innego państwa członkowskiego,
- wywozowe (zgłaszającego), obowiązku przekazywania właściwym organom państwa członkowskiego wywozu niepowtarzalnego administracyjnego numeru ewidencyjnego (ARC),
- wprowadzeniu zmian w zakresie, spoczywającego na osobie towarzyszącej wyrobom akcyzowym, obowiązku przedstawienia właściwym organom niepowtarzalnego administracyjnego numeru ewidencyjnego (ARC) – numer ten będzie mógł być przedstawiony w dowolnej formie, a nie tylko na wydruku e-AD,
- wprowadzeniu zmian w przepisach dotyczących ubytków wyrobów akcyzowych przemieszczanych w obrocie wewnątrzunijnym w procedurze zawieszenia poboru akcyzy,
- uelastycznieniu dotychczasowych regulacji dotyczących nabywania wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji w innym państwie członkowskim przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej (tzw. sprzedaż na odległość). Zobowiązanym do zapłaty podatku akcyzowego w państwie członkowskim przeznaczenia będzie wysyłający wyroby akcyzowe, przedstawiciel podatkowy wyznaczony przez wysyłającego albo odbiorca wyrobów akcyzowych, w przypadku niespełnienia określonych warunków przez wysyłającego lub przedstawiciela podatkowego,
- rozszerzeniu katalogu podmiotów zobowiązanych do złożenia zabezpieczenia akcyzowego o „wysyłającego (sprzedawcę)” przy tzw. sprzedaży na odległość, jeżeli wysyłający (sprzedawca) nie wyznaczy przedstawiciela podatkowego,
- wprowadzeniu obligatoryjnego zwolnienia z obowiązku składania zabezpieczenia akcyzowego przy przemieszczaniu wyrobów energetycznych rurociągiem stałym, przy jednoczesnej możliwości odstąpienia od zwolnienia z zabezpieczenia gdy jest to uzasadnione. Dotychczasowa możliwość zwolnienia z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego stosowana w przypadku przemieszczania rurociągiem ropopochodnych wyrobów akcyzowych pomiędzy składami podatkowymi prowadzonymi przez ten sam podmiot na terytorium kraju, przekształci się w obowiązek zwolnienia takich podmiotów z zabezpieczenia akcyzowego, przy jednoczesnym rozszerzeniu zwolnienia także na przemieszczenia wewnątrzwspólnotowe, w tym do podmiotów innych niż podmioty prowadzące skład podatkowy, do których także dokonuje się przemieszczeń rurociągiem,
- wprowadzeniu regulacji umożliwiających, w przypadku podmiotu prowadzącego skład podatkowy lub zarejestrowanego wysyłającego występujących jednocześnie w charakterze uprawnionego wysyłającego oraz podmiotu prowadzącego skład podatkowy lub zarejestrowanego odbiorcy występujących jednocześnie w charakterze uprawnionego odbierającego, posiadanie jednego, wspólnego, zabezpieczenia akcyzowego generalnego albo ryczałtowego gwarantującego płatność akcyzy lub opłaty paliwowej należnych od zobowiązań podatkowych, które powstały lub mogą powstać w związku z prowadzoną działalnością tego podmiotu, na podstawie wszystkich posiadanych przez niego zezwoleń akcyzowych oraz potwierdzeń z dokonanych rejestracji.
- dostosowaniu instytucji zwrotu podatku akcyzowego w przypadku dostawy wewnątrzwspólnotowej wyrobów akcyzowych, od których akcyza została zapłacona na terytorium kraju, do nowych zasad wewnątrzunijnych przemieszczeń wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji oraz w konsekwencji określenie nowego katalogu dokumentów dołączanych do wniosku o zwrot akcyzy,
- wprowadzeniu obowiązku przechowywania przez wysyłającego dokumentu zastępującego e-AD oraz przechowywania przez uprawnionego wysyłającego dokumentu zastępującego e-SAD, analogicznie do obecnie obowiązujących przepisów w zakresie przechowywania ewidencji, innych dokumentacji, faktur, wydruków e-DD oraz dokumentów zastępujących e-DD,
- wprowadzeniu regulacji polegającej na umożliwieniu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego nałożenia kary pieniężnej na podmiot, który dokonał importu wyrobów akcyzowych lub samochodów osobowych, a obowiązek podatkowy nie powstał z powodu wygaśnięcia długu celnego
Zmiany wynikające z implementacji dyrektywy Rady (UE) 2020/1151 obejmują:
- wdrożenie przepisów o charakterze obligatoryjnym:
- dostosowanie przepisów akcyzowych dotyczących pomiaru w stopniach Plato w piwie tak, aby składniki piwa, które zostały dodane po fermentacji, były również brane pod uwagę do celów pomiaru w stopniach Plato;
- aktualizacja kodów CN wina musującego i innych musujących napojów fermentowanych;
- wprowadzenie systemu certyfikowania małych, niezależnych producentów napojów alkoholowych;
- doprecyzowanie warunków zwolnienia z akcyzy częściowo skażonego alkoholu etylowego zużywanego do produkcji lekarstw;
- wdrożenie przepisów o charakterze fakultatywnym dotyczących preferencji podatkowych dla małych, niezależnych producentów napojów alkoholowych.
Implementacja dyrektywy Rady (UE) 2019/2235 będzie polegała na wprowadzeniu zwolnienia od akcyzy dla wyrobów akcyzowych wykorzystywanych przez siły zbrojne państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie, na terytorium, którego podatek akcyzowy jest wymagalny, do użytku tych sił zbrojnych lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn, gdy siły te biorą udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony.
Zgodnie z art. 11 projektowanej ustawy termin wejścia w życie ustawy określono na dzień 13 lutego 2023 r., z wyjątkiem zmian dokonanych w związku z implementacją:
- dyrektywy Rady (UE) 2019/2235; art. 3 ust. 1 dyrektywy Rady (UE) 2019/2235 wskazuje, iż państwa członkowskie stosują przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonywania niniejszej dyrektywy od dnia 1 lipca 2022 r.; stąd termin wejścia w życie nowelizacji ustawy w zakresie implementacji tej dyrektywy określony został na dzień 1 lipca 2022 r.;
- dyrektywy Rady (UE) 2020/1151; zgodnie z art. 2 ust. 1 tej dyrektywy „państwa członkowskie przyjmują i publikują, do dnia 31 grudnia 2021 r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy” oraz „państwa członkowskie stosują wspomniane przepisy od dnia 1 stycznia 2022 r.”; stąd termin wejścia w życie niniejszej ustawy w zakresie implementacji dyrektywy Rady (UE) 2020/1151 określony został na dzień 1 stycznia 2022 r.
Z dniem 1 stycznia 2022 r. również wejdzie w życie drobna zmiana dostosowawcza dokonująca odpowiedniej zmiany definicji terytorium państwa członkowskiego, w związku z wyjściem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.
Katarzyna Wawrzonkiewicz
Specjalista ds. obsługi ubezpieczenia podatkowego
katarzyna.wawrzonkiewicz@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 76
