Na mocy ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1852) weszły w życie przepisy dotyczące opłat od opakowań objętych systemem kaucyjnym w rozumieniu art. 8 pkt 13a ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Przez system kaucyjny należy rozmieć system, w którym przy sprzedaży produktów w opakowaniach na napoje jednorazowego albo wielokrotnego użytku, o których mowa w załączniku nr 1a do tej ustawy, będących napojami, pobierana jest kaucja, która jest zwracana użytkownikowi końcowemu w momencie zwrotu odpowiednio opakowania objętego systemem kaucyjnym albo odpadu opakowaniowego powstałego z opakowania objętego systemem kaucyjnym.
W związku z nowymi zasadami systemu kaucyjnego wprowadzono również zmiany w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, które dotyczą rozliczenia tego podatku za niezwrócone opakowania wielokrotnego użytku przez podmioty wprowadzające produkty w opakowaniach na napoje do obrotu. Na potrzeby podatku od towarów i usług definicja podmiotu wprowadzającego produkty w opakowaniach na napoje (art. 2 pkt 50 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.) obejmuje: przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach na napoje na podstawie art. 8 pkt 21a ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. oraz przedsiębiorców wprowadzających bezpośrednio produkty w opakowaniach na napoje w rozumieniu art. 8 pkt 21b tej ustawy – uczestniczących w systemie kaucyjnym.
Przez wprowadzającego produkty w opakowaniach na napoje rozumie się przedsiębiorcę wykonującego działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu produktów w opakowaniach na napoje jednorazowego albo wielokrotnego użytku, o których mowa w załączniku nr 1a do tej ustawy, będących napojami, z wyłączeniem sprzedaży bezpośredniej polegającej na dostarczaniu napojów w opakowaniach przez wprowadzającego bezpośrednio produkty w opakowaniach na napoje (pkt 21a).
Przez wprowadzającego bezpośrednio produkty w opakowaniach na napoje rozumie się przedsiębiorcę wykonującego działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu produktów w opakowaniach na napoje wielokrotnego użytku, o których mowa w poz. 3 załącznika nr 1a do ustawy, będących napojami, dokonujący wyłącznie sprzedaży bezpośredniej polegającej na dostarczaniu napojów w opakowaniach przez wprowadzającego bezpośrednio produkty w opakowaniach na napoje do miejsca ustalonego między tym wprowadzającym a nabywającym i jednocześnie odbieraniu przez tego wprowadzającego opakowań po produktach tego samego rodzaju, wprowadzonych do obrotu przez tego samego wprowadzającego.
W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. wprowadzono również definicję opakowania wielokrotnego użytku (art. 2 pkt 49 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.), przez które rozumie się opakowanie, o którym mowa w poz. 3 załącznika nr 1a do ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do półtora litra), objęte systemem kaucyjnym w rozumieniu art. 8 pkt 13a tej ustawy.
Natomiast zgodnie z dodanym art. 2 pkt 51 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. przez odpady opakowaniowe rozumie się odpad opakowaniowy w rozumieniu art. 8 pkt 8 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r., tj. opakowania lub materiały opakowaniowe, stanowiące odpady w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, z wyjątkiem pozostałości powstających w procesie produkcji, powstały z opakowania wielokrotnego użytku i zwracany w ramach systemu kaucyjnego w rozumieniu art. 8 pkt 13a tej ustawy.
Zgodnie z art. 29a ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. do podstawy opodatkowania nie wlicza się wartości opakowania wielokrotnego użytku, jeżeli podatnik dokonał dostawy towaru w tym opakowaniu. W przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania, o którym mowa w ust. 11, podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania:
- w dniu następującym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowania – jeżeli tego opakowania nie zwrócono w terminie określonym w umowie;
- Dnia od dnia wydania opakowania – jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu tego opakowania.
Na podstawie art. 29a ust. 12a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania wielokrotnego użytku wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje podwyższa podstawę opodatkowania o wartość tego opakowania. Przez niezwrócenie opakowania wielokrotnego użytku rozumie się również zwrot odpadu opakowaniowego. W przypadku, o którym mowa w ust. 12a, wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje określa wysokość zmiany podstawy opodatkowania na ostatni dzień roku przez określenie różnicy między liczbą wprowadzonych do obrotu, a liczbą zwróconych w danym roku opakowań wielokrotnego użytku. Jeżeli liczba zwróconych w danym roku opakowań wielokrotnego użytku jest większa od liczby wprowadzonych do obrotu w danym roku opakowań wielokrotnego użytku, wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje uwzględnia tę różnicę przy ustaleniu wartości podstawy opodatkowania dla kolejnego roku.
Zgodnie z art. 109 ust. 11ia ustawy z dnia 11 marca 2004 r. wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje jest obowiązany prowadzić ewidencję w postaci elektronicznej zawierającą dane niezbędne do określenia wysokości zmiany podstawy opodatkowania, w tym o wprowadzonych do obrotu opakowaniach wielokrotnego użytku, z podziałem na rodzaje tych opakowań, o ich liczbie i wartości opakowań, za które pobrano kaucję w danym roku, oraz o zwróconych opakowaniach wielokrotnego użytku, z podziałem na rodzaje opakowań, o ich liczbie i wartości opakowań, za które zwrócono kaucję w danym roku. W ewidencji uwzględnia się również dane o zwróconych odpadach opakowaniowych, z podziałem na rodzaje odpadów opakowaniowych, o ich liczbie i kwotach należności zwróconych z tytułu zwrotu odpadów opakowaniowych w danym roku. Ewidencja, o której mowa w ust. 11ia, jest udostępniana przez podatnika drogą elektroniczną na każde żądanie organu podatkowego. Powyższą ewidencję przechowuje się przez okres 5 lat od zakończenia roku, w rozliczeniu za który wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje określił wysokość zmiany podstawy opodatkowania wynikającą z różnicy między liczbą wprowadzonych do obrotu a liczbą zwróconych w danym roku opakowań wielokrotnego użytku.
Katarzyna Wawrzonkiewicz
Specjalista ds. obsługi ubezpieczenia podatkowego
katarzyna.wawrzonkiewicz@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 76