Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości gruntów zadrzewionych i zakrzewionych

W dniu 27 kwietnia 2023 r. WSA w Gorzowie Wielkopolskim wydał wyrok sygn. I SA/Go 48/23, w przedmiocie opodatkowania gruntów według najwyższej stawki jako związanych z prowadzoną przez Podatnika działalnością gospodarczą.

W przedmiotowej sprawie Podatnik złożył do Wójta Gminy deklarację podatku od nieruchomości za 2019 r. W wyniku korekty deklaracji Podatnik wskazał do opodatkowania: grunty pozostałe, budynki mieszkalne, budynki pozostałe, budowle. Podatnik wykazał również nieruchomość objętą zwolnieniem na podstawie art. 2 ust. 3 pkt 4 oraz art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. W wyniku czynności sprawdzających organ podatkowy powziął wątpliwość co do braku zadeklarowanej powierzchni gruntów i budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Podatnik poinformował, że grunt po zlikwidowanej linii kolejowej nie jest i nie może być wykorzystywany w działalności gospodarczej. W konsekwencji Wójt Gminy wszczął postępowanie podatkowe w sprawie określenia wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości za 2018 rok.

WSA w Gorzowie Wielkopolskim w wyrok sygn. I SA/Go 48/23 orzekł, że „(…) co do zasady grunty zadrzewione i zakrzewione, oznaczone symbolem „Lz”, korzystają ze zwolnienia od podatku od nieruchomości, chyba, że są „zajęte” na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy w tym miejscu podkreślić, że jak się jednolicie przyjmuje w orzecznictwie sądowym, wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Zatem oceniając ciążące na podatniku obowiązki wynikające z zastosowania danej ulgi czy zwolnienia podatkowego należy dokonywać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie (wyrok NSA z 25 czerwca 2020 r., sygn. II FSK 779/20). Kluczowe jest zatem pojęcie gruntów „zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej”. Pojęcie to nie zostało zdefiniowane w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Kwestia owego „zajęcia” była przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego m.in. w wyrokach: z 9 czerwca 2016 r., II FSK 1238/14, II FSK 1156/14 i II FSK 1157/14, z 17 czerwca 2016 r., II FSK 1315/14, II FSK 1391/14, II FSK 1392/14, II FSK 1387/14, z 1 lutego 2017 r., II FSK 3714/14, z 9 marca 2017 r., II FSK 1987/15. z dnia 16 stycznia 2020 r. II FSK 484/18. Skład orzekający w sprawie akceptuje rozumienie terminu „zajęcie na prowadzenie działalności gospodarczej” wypracowane w wymienionych wyrokach i podziela pogląd, według którego termin „grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej” obejmuje faktyczne wykonywanie konkretnych czynności, działań na gruncie, powodujących dokonanie zamierzonych celów lub osiągnięcie konkretnego rezultatu, związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jednoznaczną podstawą opodatkowania podatkiem od nieruchomości tych gruntów będzie fakt ich zajęcia na działalność gospodarczą, czyli rzeczywiste wykonywanie na nich czynności składających się na prowadzenie działalności gospodarczej, przy czym czynności te muszą być wykonywane w sposób trwały (nieincydentalnie). Zatem, grunty te, jeżeli bezpośrednio nie służą prowadzeniu działalności gospodarczej, są zwolnione od podatku na mocy komentowanego przepisu. Trzeba również zaakcentować, że „zajęcie na prowadzenie działalności gospodarczej” nie można utożsamiać ze „związaniem z prowadzeniem działalności gospodarczej”, zdefiniowanym w art. 1a ust. 1 pkt 3 upol”. Zajęcie gruntu na prowadzenie działalności gospodarczej” jest pojęciem węższym niż „związanie z prowadzeniem działalności gospodarczej”, bowiem grunt zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej zawsze będzie gruntem związanym z prowadzeniem tej działalności, natomiast grunt związany z prowadzeniem działalności gospodarczej nie zawsze będzie gruntem zajętym na prowadzenie działalności gospodarczej. Zaznaczyć trzeba, że ten sam problem prawny był także przedmiotem rozważań NSA (m.in. w wyrokach z dnia 9 czerwca 2016 r., II FSK 1238/14 i II FSK 1156/14; z 17 czerwca 2016 r., II FSK1315/14, II FSK 1391/14, II FSK 1392/14 i II FSK 1387/14; z 4 lipca 2017 r., II FSK 1541/15; z 11 sierpnia 2017 r., II FSK 2177/15; z 15 listopada 2017 r., II FSK 795/07; z 22 października 2018 r., II FSK 1844/18). W świetle powyższego, skoro w sprawie występują grunty oznaczone jako Lz, to rolą organów było ustalenie, czy są one „zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej”, a więc czy ma miejsce rzeczywiste wykonywanie na nich czynności składających się na prowadzenie działalności gospodarczej, gdyż to ta przesłanka uprawniałaby do ich opodatkowania. Wszak samo związanie gruntu z prowadzeniem działalności gospodarczej nie zawsze będzie oznaczało jego zajęcie na prowadzenie tej działalności. Tak więc ustalenie przez organ, że grunty te były „związane z działalnością gospodarczą” jest niewystarczające w przypadku gruntów oznaczonych w ewidencji jako Lz. W przypadku tych gruntów, organy powinny dokonać stosownych ustaleń co ich „zajęcia na prowadzenie działalności gospodarczej”, czego niewątpliwie w sprawie zabrakło. Przedwczesna jest tym samym zdawkowa konstatacja organu, że w sprawie nie może wystąpić zwolnienie wskazane w art. 7 ust. 1 pkt 10 upol. Tego rodzaju stwierdzenie, bez uprzednich ustaleń co do przesłanki w nim zawartej, a w zasadzie jej pominięcie, skutkowało naruszeniem tej regulacji. Organy nie wyjaśniając powyższej okoliczności, dopuściły się również naruszenia art. 120, art. 121, art. 122, art. 187 § 1 oraz art. 191 Ordynacji podatkowej. Braki w tym zakresie powodują, że uzasadnienie decyzji nie spełnia norm narzuconych w art. 210 § 1 pkt 6 i § 4 cyt. ustawy. Mając powyższe na uwadze, Sąd podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 259), uchylił zaskarżoną decyzję”.

Wróć do spisu treści serwisu