Podatek u źródła z tytułu nabycia patentu

Dnia 25 kwietnia 2024 r. Dyrektor KIS wydał interpretację indywidualną sygn. 0111-KDIB1-2.4010.122.2024.1.DP w zakresie ustalenia czy Spółka jest płatnikiem podatku u źródła obowiązanym do jego pobrania z tytułu nabycia patentu.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Spółka Akcyjna (Wnioskodawcą) posiada siedzibę na terytorium Polski i na podstawie przepisu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Spółka prowadzi działalność gospodarczą na terenie SSE na podstawie wydanych zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. W związku z tym Spółka jest uprawniona do korzystania ze zwolnienia podatkowego z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. w zakresie działalności gospodarczej spełniającej warunki określone w zezwoleniu.

W 2005 r. Wnioskodawca zawarł z zagranicznym podmiotem XYZ Corp. z siedzibą w USA umowę na wykonanie projektu. W trakcie trwających prac Spółka zapłaciła Kontrahentowi wynagrodzenie.

Współpraca z Kontrahentem była trudna, a przygotowany projekt nie spełniał w pełni oczekiwań Spółki. Ze względu na brak możliwości porozumienia się z Kontrahentem, Wnioskodawca zdecydował się na dochodzenie swoich roszczeń na drodze sądowej. Spór pomiędzy stronami został rozstrzygnięty w 2010 r. wyrokiem, w którym zasądzono dla Spółki zapłaconą przez nią kwotę na rzecz Kontrahenta oraz odszkodowanie stanowiące równowartość utraconych korzyści.

Spółka rozpoczęła postępowanie w sprawie uznania Wyroku na terenie USA z uwagi na miejsce siedziby Kontrahenta. Powyższe działanie jest niezbędne do prowadzenia egzekucji kwot z wyroku polskiego sądu na terenie USA. Postępowanie zakończyło się wydaniem częściowego wyroku. Natomiast postępowanie do pozostałej kwoty odszkodowania jest zawieszone, z uwagi na trwające w USA postępowanie w sprawie ogłoszenia upadłości Kontrahenta. Uznanie wyroku w USA nie ma znaczenia dla prowadzenia egzekucji w Polsce.

W kwietniu 2023 r. Wnioskodawca na podstawie Wyroku 2010 zainicjował postępowanie egzekucyjne wobec Kontrahenta z zamiarem przejęcia Patentu z uwagi na to, że jest to jedyny majątek Kontrahenta na terenie Polski.

Komornik sądowy przeprowadził licytację publiczną Patentu. Spółka nabyła w ramach egzekucji z prawa majątkowego powyższy Patent.

Zgodnie z art. 876 k.p.c. Spółka będąc wierzycielem inicjującym tę egzekucję mogła zaliczyć na poczet ceny nabycia Patentu całą swoją wierzytelność dochodzoną w ramach postępowania wynikającego z przepisów.

Wobec powyższego, Spółka nie dokonała faktycznej płatności za Patent.

Ze względów ostrożnościowych Spółka uiściła podatek u źródła z własnych środków, ubruttawiając kwotę roszczenia zaliczoną przez komornika sądowego na poczet ceny sprzedaży patentu, w oparciu o art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.

Ponieważ forma prawna Kontrahenta to spółka kapitałowa (Corporation), Wnioskodawca w oparciu o publicznie dostępne dane, przyjął, iż Kontrahent podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów w Stanach Zjednoczonych jako osoba prawna.

W związku z powyższym Wnioskdoawca zwrócił się z pytaniem czy Spółka jest płatnikiem podatku u źródła obowiązanym do jego pobrania w związku z nabyciem Patentu, zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 i art. 26 ust. 1 w związku z art. 26 ust. 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym Spółka nie jest płatnikiem podatku u źródła obowiązanym do jego pobrania w związku z nabyciem Patentu. Dyrektor KIS uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe i stwierdził, że „(…) Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.:

Podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how), – ustala się w wysokości 20% przychodów.

Zgodnie z art. 21 ust. 2 u.p.d.o.p.:

Przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W art. 21 u.p.d.o.p. wymienione zostały określone rodzaje należności wypłacane przez podmioty polskie podmiotom zagranicznym, w przypadku uzyskania których, podmiot zagraniczny podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem dochodowym, a obowiązanym do jego naliczenia, potrącenia i odprowadzenia do urzędu skarbowego jest podmiot polski. Podatek ten nazywany jest podatkiem „u źródła” ze względu na szczególny sposób jego poboru, który dokonywany jest przez podmiot polski wypłacający określone należności na rzecz nierezydenta w trybie i na zasadach wymienionych w art. 26 u.p.d.o.p.

Stosownie natomiast do postanowień art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p.:

Osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b, 2d i 2e, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji. Przy weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 1, zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter, skalę działalności prowadzonej przez płatnika oraz powiązania w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 płatnika z podatnikiem.

Zgodnie zaś z art. 26 ust. 7 u.p.d.o.p.:

Wypłata, o której mowa w ust. 1, 1af, 1c, 1d, 1m, 2c i 2e, oznacza wykonanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie, w tym poprzez zapłatę, potrącenie lub kapitalizację odsetek.

Powyższe regulacje prawne wskazują na fakt, że w przypadku podmiotu, który nie ma na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, a uzyskuje przychody na tym terytorium, w kwestii sposobu opodatkowania pierwszeństwo mają postanowienia właściwej umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu. Przy czym, zastosowanie stawki podatku wynikającej z takiej umowy lub niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika do celów podatkowych, uzyskanym od niego zaświadczeniem (certyfikatem rezydencji), wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej.

Odnosząc powołane wyżej przepisy do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wskazać ponownie należy, że w art. 21 u.p.d.o.p. wymienione zostały określone rodzaje należności wypłacane przez podmioty polskie podmiotom zagranicznym. Z przepisu art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p. wynika natomiast, że osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w szczególności w art. 21 ust. 1 u.p.d.o.p., są co do zasady obowiązane jako płatnicy pobierać, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat.

W pierwszej kolejności wyjaśnić należy zakres regulujący kwestie patentowe związane z prawami do projektów wynalazczych wskazanymi w ww. art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia patent konieczne jest sięgnięcie do definicji patentu wynikającej z wykładni językowej. Jak wynika z internetowego słownika języka polskiego (https://sjp.pwn.pl), patent to dokument przyznający jakiejś osobie lub firmie wyłączne prawo do czerpania korzyści z wynalazku; też: to prawo.

Z powołanych przepisów art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. wynika, że należności z praw do projektów wynalazczych, w tym również ze sprzedaży tych praw opodatkowane są stawką w wysokości 20% przychodów, a w związku z tym podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła zgodnie z art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości, w zakresie ustalenia czy Spółka jest płatnikiem podatku u źródła w związku z nabyciem Patentu wskazać należy na postanowienia art. 26 ust. 7 u.p.d.o.p. W świetle bowiem tego przepisu, wypłata, o której mowa m.in. w art. 26 ust. 7, oznacza wykonanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie.

Jak wskazał Wnioskodawca, w analizowanym stanie faktycznym mamy do czynienia ze specyficznym przypadkiem nabycia w ramach licytacji komorniczej, gdzie komornik sądowy prowadzi egzekucję, przy zastosowaniu określonych środków przymusu, w której dąży do wyegzekwowania z majątku dłużnika (Kontrahent) należności dla wierzyciela (Spółki). Spółka jako nabywca Patentu dokonała wypłaty (w rozumieniu art. 26 ust. 7 u.p.d.o.p.) wynagrodzenia, które było należne Kontrahentowi z tego tytułu. Takie rozliczenie z punktu widzenia przepisów regulujących kwestię obowiązków płatnika traktowane jest jak wypłata należności, pomimo tego że do takiej wypłaty fizycznie nie dochodzi, a kwota należna Kontrahentowi potrącona została na poczet wierzytelności. Wynika to z treści art. 26 ust. 7 u.p.d.o.p., który wskazuje na wykonanie zobowiązania. Na gruncie przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych pojęcie „wypłata należności o których mowa m.in. w art. 21 ust. 1 pkt 1” jest rozumiane szeroko (na co wskazuje cytowany wyżej art. 26 ust. 7 ww. ustawy), nawet w przypadku braku przepływu środków pieniężnych.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sytuacji Wnioskodawca będzie występował w roli płatnika o którym mowa w art. 26 ust. 1 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. i zobowiązany będzie do pobrania podatku w związku z nabyciem Patentu. Jednocześnie wskazać należy, że jeśli Wnioskodawca będzie w posiadaniu certyfikatu rezydencji, będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowych wynikających z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przy spełnieniu pozostałych przesłanek wynikających z art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p.”

 

 

Wróć do spisu treści serwisu