Dnia 4 września 2024 r. Dyrektor KIS wydał interpretację indywidualną sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.435.2024.2.AKA dotyczącą podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług noclegowych świadczonych przez szkolne schronisko młodzieżowe.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że Gmina (dalej: „Wnioskodawca” lub „Gmina”) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT. Na podstawie ustawy o samorządzie gminnym, Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne. Może się również zdarzyć, że na warunkach ustalonych pomiędzy stronami porozumienia, gminie zostaną przekazane zadania z zakresu właściwości powiatu zgodnie z art. 4 ust. 5 ustawy o samorządzie powiatowym. Taka sytuacja znajduje również odzwierciedlenie w art. 8 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym gmina może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego.
W strukturze organizacyjnej Gminy znajdują się jednostki organizacyjne mające status jednostek budżetowych: jednostki oświatowe, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji oraz Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Wszystkie jednostki budżetowe Gminy będą dalej zwane łącznie jako: Jednostki organizacyjne.
Gmina, Uchwałą Rady Miejskiej utworzyła Szkolne Schronisko Młodzieżowe działające jako jednostka budżetowa Gminy. Organem prowadzącym Schronisko jest Gmina, natomiast organem sprawującym nadzór pedagogiczny jest. Kurator Oświaty Zgodnie ze Statutem, do celów i zadań Schroniska należą m.in.: upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży krajoznawstwa i różnych form turystyki jako aktywnych form wypoczynku, prowadzenie poradnictwa informacji krajoznawczo-turystycznej, kształtowanie i rozwijanie zainteresowań i uzdolnień dzieci i młodzieży, zapewnienie dzieciom i młodzieży oraz ich opiekunom ich miejsc noclegowych, zapewnienie opieki i wychowania dzieciom i młodzieży przebywającym w Schronisku. Realizacja ww. zadania w postaci założenia oraz prowadzenia Schroniska, została powierzona Gminie przez Powiat w drodze porozumienia zawartego na podstawie przepisów Prawa oświatowego. Utworzenie i prowadzenie Schroniska stanowi realizację zadań własnych Powiatu wynikających z przepisów ustawy o samorządzie powiatowym, w szczególności w zakresie edukacji publicznej. Działalność Schroniska jest skierowana do dzieci, młodzieży oraz ich opiekunów.
Wysokość opłat za korzystanie z miejsc noclegowych w Schronisku została ustalona przez Radę Miejską i wynosi 50 zł za osobę za dobę, uwzględniając maksymalne wysokości opłat wskazane w § 77 Rozporządzenia oraz ogólne koszty związane z jego funkcjonowaniem, tj. zużycie gazu, prądu i wody, opłaty za wywóz nieczystości oraz wynagrodzenie pracowników. Świadczenie usług związanych z usługą podstawową nie ma na celu uzyskania dodatkowego dochodu, poprzez konkurencyjne wykonanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających ze zwolnienia, a jedynie ma na celu spełnienie wymogów przepisów prawa regulujących organizację wypoczynku. Schronisku nie będzie świadczona usługa wyżywienia. Wskazana powyżej opłata pobierana będzie przez Schronisko wyłącznie za udostępnienie miejsca noclegowego.
W związku z powyższym Gmina zwróciła się z pytaniem Czy pobierane przez Schronisko opłaty za korzystanie z miejsc noclegowych podlegają opodatkowaniu?
W ocenie Gminy, opłaty pobierane przez Schronisko z tytułu udostępnienia miejsc noclegowych nie podlegają opodatkowaniu VAT z uwagi na:
- czynności te są podporządkowane ścisłemu reżimowi publicznoprawnemu,
- dane opłaty stanowią rzeczywistej wartości świadczenia.
Podsumowując, zdaniem Gminy, usługi zakwaterowania przez Gminę w Schronisku nie podlegają opodatkowaniu VAT. Gmina wykonuje te czynności w ramach realizacji przejętych zadań własnych Powiatu (tj. edukacja publiczna), zasady ustalania odpłatności określone są na podstawie powszechnie obowiązujących aktów prawnych.
Dyrektor KIS uznał stanowisko Gminy za nieprawidłowe i wskazał, że „(…) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy, opodatkowana podatkiem VAT lub zwolniona od podatku VAT może być jedynie czynność (dostawa towarów lub świadczenie usług), a nie natomiast – jak Państwo wskazali – pobierane opłaty (płatności).
Okoliczności tej sprawy wskazują, że świadcząc usługi noclegowe na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych za pośrednictwem swojej jednostki, tj. Szkolnego Schroniska Młodzieżowego, zobowiązują się Państwo wykonać określone czynności na rzecz konkretnej osoby, za które dokonywane są opłaty w określonej wysokości. Skoro jest możliwe zidentyfikowanie konkretnego świadczenia wykonywanego przez Państwa na rzecz określonego podmiotu (nabywcy), należy uznać je za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.
W sytuacji, gdy usługi noclegowe świadczone są na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych, nie można uznać, że Państwa działania w tym zakresie podporządkowane są ścisłemu reżimowi publicznoprawnemu. Oznacza to, że nie działają Państwo w zakresie świadczenia ww. usług celem realizacji zadania własnego nałożonego na jednostki samorządu terytorialnego. Ponadto w przypadku ww. usług realizowanych na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych zachodzi związek pomiędzy otrzymywanym wynagrodzeniem, a zobowiązaniem się Państwa do wykonania określonych czynności.
Tym samym, uiszczane opłaty są niczym innym jak wynagrodzeniem wnoszonym na poczet świadczenia usług dokonywanych przez Państwa. Jednocześnie podobne lub takie same czynności mogą być wykonywane przez inne podmioty, tzw. podmioty konkurencyjne (np. osoby fizyczne, prawne). Zatem, wyłączenie z zakresu opodatkowania usług noclegowych w schronisku realizowanych na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych, stanowiłoby zakłócenie konkurencji i nierówne traktowanie podmiotów wykonujących te same usługi w stosunku do innych niż Państwo podmiotów.
A zatem stwierdzenia wymaga, że w zakresie świadczenia usług noclegowych za pośrednictwem Szkolnego Schroniska Młodzieżowego na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych, za które pobierane są opłaty, działają Państwo jako podatnik, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, a czynności te stanowią świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, które zgodnie z art. 5 ustawy podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Nie można również uznać, że działają Państwo w tym zakresie w reżimie publicznoprawnym, co oznacza, że nie znajdzie zastosowania do świadczonych usług wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy”.
Katarzyna Wawrzonkiewicz
Specjalista ds. obsługi ubezpieczenia podatkowego
katarzyna.wawrzonkiewicz@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 76