Wypłata zysku przez przedsiębiorstwo w spadku a danina solidarnościowa

Czy właściciel przedsiębiorstwa w spadku otrzymując zysk wypracowany przez to przedsiębiorstwo w kwocie przekraczającej 1 000 000 zł ma obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej?

Kwestia ta została poruszona przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 7 czerwca 2022 r. (0114-KDIP3-2.4011.346.2022.2.MR), w której to stwierdzono: „Stosownie do art. 1a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Przedsiębiorstwo w spadku, stanowiące jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, jest podatnikiem z tytułu dochodów osiąganych w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia:

1) zarządu sukcesyjnego albo

2) uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2020 r. poz. 170 oraz z 2021 r. poz. 802).

Zgodnie z art. 5a pkt 43 ww. ustawy: Ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie w spadku – oznacza to przedsiębiorstwo w spadku w rozumieniu ustawy o zarządzie sukcesyjnym.

W myśl art. 49 pkt 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym: Przedsiębiorstwo w spadku jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej, będącą podatnikiem, o którym mowa w art. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 7a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Przychody przedsiębiorstwa w spadku uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, czyli z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z kolei zgodnie z art. 7a ust. 2 ww. ustawy: Powstanie przedsiębiorstwa w spadku nie jest traktowane jako rozpoczęcie działalności gospodarczej.

(…) Z powyższych uregulowań wynika, że ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwa osoby fizycznej usankcjonowała nowy podmiot, który stał się podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Na mocy powyższych uregulowań przedsiębiorstwo w spadku uzyskało odrębną podmiotowość prawnopodatkową, jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej w zakresie podatków związanych z działalnością tego przedsiębiorstwa.

Działalność przedsiębiorstwa w spadku została uznana za pozarolniczą działalność gospodarczą, a tym samym stanowi odrębne źródło przychodu. Ponadto przyjęto zasadę, że podatek dochodowy od osób fizycznych od działalności przedsiębiorstwa w spadku obliczany będzie na takich samych zasadach, jakie obowiązują w przypadku osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przedsiębiorstwo w spadku posiada zatem status samodzielnego podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, bądź traktowane jest jako podatnik będący wspólnikiem spółki cywilnej.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Przepisów ustawy nie stosuje się do wypłat, o których mowa w art. 27 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170) zwanej dalej „ustawą o zarządzie sukcesyjnym”.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy: Właściciele przedsiębiorstwa w spadku mają prawo do udziału w zyskach i uczestniczą w stratach wynikających z prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku, w takim stosunku, w jakim przysługuje im udział w przedsiębiorstwie w spadku.

W myśl art. 27 ust. 2 ww. ustawy: Właściciele przedsiębiorstwa w spadku mogą żądać podziału i wypłaty zysku pomniejszonego o należności publicznoprawne i niepokryte straty z upływem roku od dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego i z końcem każdego kolejnego roku za rok poprzedni.

Stosownie do art. 27 ust. 3 ww. ustawy: Zysk jest wypłacany w odpowiednich częściach właścicielom przedsiębiorstwa w spadku przez zarządcę sukcesyjnego.

Stosownie do art. 27 ust. 4 ustawy o zarządzie sukcesyjnym: Na żądanie właścicieli przedsiębiorstwa w spadku zarządca sukcesyjny wypłaca im zaliczki na poczet przewidywanego zysku, chyba że byłoby to sprzeczne z zasadami prawidłowej gospodarki. Zaliczki mogą być wypłacane wyłącznie ze środków pieniężnych.

W myśl art. 27 ust. 5 ww. ustawy: Zarządca sukcesyjny dokonuje rozliczenia wypłaconych zaliczek w terminach wypłaty zysku, określonych w ust. 2.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że:

‒ w dniu 15 kwietnia 2021 r. zmarła osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą;

(…)

‒ zarządca sukcesyjny planuje wypłacić zysk za 2021 r. właścicielom przedsiębiorstwa w spadku w odpowiednich częściach;

‒ zysk przedsiębiorstwa w spadku przekroczył 1 000 000 zł.

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przywołane uregulowania prawne, uznać należy, że jeżeli przedsiębiorstwo wypłaci zysk, określony w art. 27 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, to do tych wypłat nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Zatem, do wypłat zysku przez przedsiębiorstwo w spadku nie ma zastosowania art. 30h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Reasumując należy stwierdzić, że Organ w ramach powyższej interpretacji indywidualnej uznał, że wypłaty, o których mowa w art. 27 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw nie generują obowiązku zapłaty daniny solidarnościowej (nawet jeśli wypłacony zysk przekroczy kwotę 1 000 000 zł), bowiem do tego typu wypłat zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie mają w ogóle zastosowania.