Zagraniczne stypendium a zwolnienie z PIT

W dniu 3 października 2024 r. Dyrektor KIS wydał interpretację indywidualną sygn. 0112-KDWL.4011.88.2024.2.WS w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych dotyczącą opodatkowania zagranicznego stypendium otrzymanego przez polskiego rezydenta.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca w roku 2022 otrzymał w Niemczech Stypendium. Wnioskodawca jest rezydentem polskim i nie prowadzi działalności gospodarczej. Stypendium to pozwoliło Wnioskodawcy na rozwijanie kariery naukowej oraz przyczynia się do promocji polskiej nauki za granicą. Celem projektu była analiza danych naukowych, rozwijanie współpracy naukowej, wymiana myśli, uczestnictwo w seminariach naukowych, generowanie nowych idei – działalność ta nie ma materialnego efektu, jedynie intelektualny W roku 2023 ponownie Wnioskodawca otrzymał przedmiotowe Stypendium. Zgodnie z informacjami uzyskanymi przez Wnioskodawcę w Niemczech, stypendium to nie podlega opodatkowaniu ani w Niemczech, ani w Polsce. Środki te były przeznaczone głównie na pokrycie bieżących kosztów życia podczas pobytu badawczego, takich jak zakwaterowanie, wyżywienie i transport lokalny, co można by przyrównać do diety. Środki zostały Wnioskodawcy przyznane na podstawie jednostronnej deklaracji – w formie stypendium.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca zwrócił się z pytaniem czy od otrzymanej kwoty stypendium powinien Pan płacić podatek dochodowy?

W ocenie Wnioskodawcy, otrzymane stypendium jest forma wyróżnienia – tak też jest przedstawiane przez instytucje finansującą – za dotychczasowe osiągnięcia badawcze i możliwość rozwoju badań w Niemczech w najlepszej naukowo jednostce naukowej. W ocenie Wnioskodawcy od tak otrzymanej nagrody, wygospodarowywanej ze środków instytucji zapraszającej na terenie Niemiec, a wiec obszaru Unii Europejskiej, nie powinien on wpłacać dodatkowego podatku.

Dyrektor KIS uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe i wskazał, że „(…) zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 4a ww. ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Źródła przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród nich ustawodawca wyodrębnił m.in. inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy).

W myśl art. 20 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Dlatego też, przychód uzyskany z tytułu stypendium stanowi co do zasady przychód z innych źródeł.

Na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy:

Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Jednakże, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a ww. ustawy:

Wolna od podatku dochodowego jest część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody z tytułu stypendiów – w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium.

Mając na uwadze, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia „stypendium”, to w takiej sytuacji należy posiłkować się językowym znaczeniem tego pojęcia. Internetowy Słownik Języka Polskiego PWN, określa stypendium jako „pieniądze wypłacane okresowo uczniom, studentom, pracownikom nauki itp. na pokrycie kosztów nauki lub badań naukowych; też: nauka, studia lub badania naukowe poza miejscem zamieszkania finansowane z tych pieniędzy”.

Z przywołanej powyżej definicji słownikowej jednoznacznie wynika, że stypendium powinno być rozumiane w znaczeniu szerokim.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, uznać należy, że stypendium przyznane Panu jako świadczenie pieniężne umożliwiające odbywanie badań naukowych w Niemczech podlegało zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167 z późn. zm.), za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium.

Dzienny limit zwolnienia, wyznaczany przez wysokość diety, uzależniony jest od kraju, w jakim stypendysta przebywał. Ustalając wysokość zwolnienia powinien Pan odwołać się do wysokości diety obowiązującej dla Niemiec. Jeśli otrzymana kwota stypendium nie przekroczyła wysokości diet z tytułu zagranicznej podróży, wynikających z tabeli stanowiącej załącznik do ww. rozporządzenia, za każdy dzień pobytu, w którym było otrzymywane stypendium, to stypendium w całości korzystało ze zwolnienia przedmiotowego. W innym przypadku, stypendium będzie zwolnione jedynie w części nieprzekraczającej wysokości diet z tytułu zagranicznej podróży. Pozostała część będzie wówczas podlegała opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Reasumując, stwierdzam, że Pana stanowisko, w myśl którego cała wartość stypendium nie podlega opodatkowaniu, jest nieprawidłowe. Zwolnieniu z opodatkowania podlega bowiem jedynie część stypendium, w wartości określonej w art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nadwyżka ponad tę kwotę – jako przychód z innych źródeł – podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych”.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu