Serwis Doradztwa Podatkowego

Uczestnictwo w grupie VAT oddziałów zagranicznych

Od 1 stycznia 2023 r. podatnikiem podatku od towarów i usług może być również grupa podmiotów, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT. Grupę VAT mogą utworzyć zarówno podatnicy posiadający siedzibę na terytorium kraju jak i podmioty zagraniczne w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju. Zagadnienie członkostwa oddziałów zagranicznych w grupie VAT jest przedmiotem objaśnień Ministra Finansów zawartych w dokumencie „Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT z 11 października 2022 r.” Objaśnienia dotyczą między innymi kwestii podmiotów zagranicznych posiadających oddziały w Polsce oraz podmiotów krajowych posiadających oddziały za granicą.

Podstawowe regulacje w tym względzie zawiera z art. 15a ust 2. Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku ot towarów i usług. Zgodnie z przywołanym przepisem grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:

  • posiadający siedzibę na terytorium kraju lub
  • nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.

Minister Finansów w „Objaśnieniach podatkowych w zakresie grup VAT z 11 października 2022 r.” dokonuje omówienia konsekwencji wynikających z treści tego przepisu.

Zagraniczny oddział podmiotu krajowego nie wchodzi w skład grupy VAT. Jak wskazano w omawianych objaśnieniach: Grupę VAT, co pozostaje bardzo istotne, mogą utworzyć podatnicy w zakresie w jakim posiadają siedzibę na terytorium kraju oraz podatnicy nieposiadający siedziby na terytorium kraju w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju. Oznacza to też, że jeśli do grupy VAT wejdzie podmiot krajowy, który posiada oddział zagraniczny to ten zagraniczny oddział nie będzie należał do grupy VAT”.

Do grupy VAT wchodzi jedynie oddział podmiotu zagranicznego prowadzący działalność w Polsce. Sam podmiot zagraniczny pozostaje poza grupą VAT. Minister Finansów w objaśnieniach wskazuje także, że „w przypadku, gdy podmiot zagraniczny prowadzący w Polsce działalność za pośrednictwem oddziału zdecyduje się wejść do grupy VAT będzie miał taką możliwość, ale do grupy VAT wejdzie w takiej sytuacji tylko ta część przedsiębiorstwa, która jest oddziałem. Oznacza to że w pozostałym zakresie podmiot ten nie będzie traktowany jako część grupy VAT co będzie skutkowało konsekwencjami podatkowymi polegającymi na opodatkowaniu czynności dokonywanych pomiędzy oddziałem, który wejdzie do grupy VAT, a centralą przedsiębiorcy z siedzibą w innym kraju”.

Posiadanie wielu oddziałów w Polsce przez podmiot zagraniczny: wszystkie muszą wejść do grupy VAT. „W przypadku podmiotu zagranicznego który posiada na terytorium Polski dwa oddziały konieczne jest wejście do grupy VAT obydwu tych oddziałów”.

Przesłanki regulacji ustawowych. Warte przytoczenia są także przesłanki stojące za ukształtowaniem w ten sposób kwestii oddziałów zagranicznych. Minister Finansów w ślad za Komisją Europejską wskazuje na dwa główne powody: fakultatywność wprowadzenia przez poszczególne państwa członkowskie UE grup VAT do swojego porządku prawnego oraz konieczność wykluczenia możliwości, że stała siedziba położona za granicą weszłaby w skład grup VAT w więcej niż jednym państwie członkowskim. Objaśnienie cytuje tu stanowisko Komisji Europejskiej.

Fakultatywność. Ponieważ system grupowego rozliczania VAT jest fakultatywny, fakt wprowadzenia go przez jedno państwo nie powinien mieć skutków sięgających poza fizyczne terytorium państwa członkowskiego, które wprowadziło system grupowego rozliczania VAT. W przeciwnym wypadku naruszona może zostać suwerenność podatkowa innego państwa członkowskiego”.

Wykluczenie możliwości, że stała siedziba położona za granicą weszłaby w skład grup VAT w więcej niż jednym państwie członkowskim. „jeżeli dwa państwa członkowskie zdecydowałyby się na wprowadzenie systemów grupowego rozliczania VAT, istnieje możliwość, że stała siedziba położona za granicą weszłaby w skład grup VAT w obu państwach członkowskich. Oprócz tego, że taki rezultat byłby niezgodny z podstawowymi zasadami wspólnego systemu VAT, włączenie go do procedur administracyjnych na szczeblu krajowym byłoby niemożliwe”.

 

Rafał Johaniuk

Konsultant podatkowy Instytutu Studiów Podatkowych

rafal.johaniuk@isp-modzelewski.pl

tel. 22 517 30 60 wew. 232

Skontaktuj się z naszą redakcją