Zgodnie z art. 16a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
- maszyny, urządzenia i środki transportu,
- inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
Jak stanowi ust. 3 pkt 1 i 2 tego artykułu, amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 16c, niezależnie od przewidywanego okresu używania: przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej „inwestycjami w obcych środkach trwałych”, budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie – zwane także środkami trwałymi.
Jednocześnie, amortyzacji nie podlegają składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tej działalności (art. 16c pkt 5 ustawy).
Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane zgodnie z art. 16a-16m, przy czym w przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji nie mogą być w roku podatkowym wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki (art. 15 ust. 6 ustawy o CIT).
W zakresie wykładni pojęcia „zaprzestania działalności, w której te składniki były używane” WSA w Warszawie w wyroku z dnia 16 kwietnia 2014 r., III SA/Wa 2109/13 wyraził pogląd, zgodnie z którym: „Zdaniem Sądu, uprawniony jest więc wniosek, że dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od tej grupy środków trwałych wiąże się z bezpośrednim, czyli fizycznym ich wykorzystywaniem (używaniem) przez podatnika. Takie rozumienie omawianego przepisu znajduje również potwierdzenie w treści art. 16c pkt 5 u.p.d.o.p. stanowiącego, że amortyzacji nie podlegają składniki majątku, które nie są używane na skutek zaprzestania działalności, w której te składniki są używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaprzestano tej działalności.
Zważyć przy tym należało, że w przepisach regulujących zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych ustawodawca stosuje zamiennie wyrazy „używanie” oraz „wykorzystywanie”. Są to zaś terminy określające stosunek faktyczny, a nie prawny, podatnika do konkretnego środka trwałego.” „Skoro w danym roku podatkowym podatnik zaprzestał wykorzystywania środka trwałego w swojej działalności gospodarczej, to stanowi to przeszkodę dla dokonywania odpisów amortyzacyjnych.” – wyrok WSA w Opolu dnia 25 czerwca 2010 r., I SA/Op 108/10. Podobnie m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 30 stycznia 2019 r., Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 0111-KDIB2-3.4010.415.2018.1.LG.
Autor powyższy pogląd podziela. Powyższe oznacza, że w przypadku, gdy podatnik nie wykorzystuje środka trwałego do prowadzonej działalności gospodarczej, to traci prawo do dokonywania amortyzacji podatkowej środków trwałych.
Andrzej Łukiańczuk
Doradca podatkowy nr 10266
andrzej.lukianczuk@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 60 wew. 129
