Jakie są skutki częściowej likwidacji budowli w podatku od nieruchomości?

W przypadku likwidacji częściowej budowli jej konsekwencje powinny zostać uwzględnione dopiero poprzez zmniejszenie podstawy opodatkowania od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym dokonano likwidacji częściowej, o ile nastąpi zmniejszenie jej wartości początkowej stanowiącej podstawę do obliczenia odpisów amortyzacyjnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie. Obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek (art. 6 ust. 4 tej ustawy). Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek (art. 6 ust. 5 tej ustawy).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, podstawę opodatkowania dla budowli stanowi wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Użyte przez ustawodawcę sformułowanie „wartość ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego” wskazuje jednoznacznie, że idzie tu o „wartość do dokonywania odpisów amortyzacyjnych” na potrzeby podatkowe, którą określa ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych i od osób fizycznych. Podkreślić trzeba, że za podstawę opodatkowania budowli podatkiem od nieruchomości należy uznać wartość początkową budowli, stanowiącą podstawę do dokonywania odpisów amortyzacyjnych, ustaloną na dzień 1 stycznia roku podatkowego. Tym samym w przypadku likwidacji częściowej budowli jej konsekwencje powinny zostać uwzględnione dopiero poprzez zmniejszenie podstawy opodatkowania od 1 stycznia roku następującego po roku, w który dokonano likwidacji częściowej, o ile nastąpi zmniejszenie jej wartości początkowej stanowiącej podstawę do obliczenia odpisów amortyzacyjnych. Pogląd taki wyraził m.in. Prezydent Miasta Oświęcimia w informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 10 listopada 2003 r. (FN/p.IX.3110-145.03): “Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r., Nr 9, poz. 84 – j. t. ze zm.) dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych i które nie są przedmiotem umowy leasingu, podstawę opodatkowania stanowi wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tyrn roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne. Wartość początkowa budowli może ulec zmianie w trakcie okresu amortyzacji, jednak na potrzeby wymiaru podatku od nieruchomości ustala się wartość budowli na, dzień 1 stycznia danego roku podatkowego. Zatem w przypadku powiększenia lub pomniejszenia wartości budowli w trakcie roku podatkowego nie ma potrzeby składania korekty deklaracji. Zgodnie bowiem z treścią art. 6 ust. 9 pkt 2 w zw. z art. 6 ust. 3 podatnik obowiązany jest skorygować deklaracje w sprawie podatku od nieruchomości w razie zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku. Natomiast na wysokość opodatkowania budowli wpływa wyłącznie wartość początkowa brutto ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego. Dokonanie więc po tym dniu czynności skutkujących zmianą wartości środka trwałego np. ulepszenie budowli w wyniku jej rekonstrukcji czy adaptacji, będzie stanowiło podstawę wymiaru podatku od nieruchomości od 1 stycznia następnego roku podatkowego. Dopiero likwidacja budowli wpływa na wysokość opodatkowania w danym roku podatkowym i podatnik obowiązany jest w terminie 14 dni zgłosić zaistnienie takiego zdarzenia właściwemu organowi podatkowemu.”

Podobnie NSA w wyroku z dnia 1 sierpnia 2023 r., III FSK 1033/22: „Jeżeli po zlikwidowaniu części budowli związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej niezlikwidowana jej część pozostaje budowlą, to zmiana ta może wywrzeć skutek w zakresie opodatkowania podatkiem od nieruchomości w roku następnym, tj. po upływie tego roku, w którym doszło do likwidacji części budowli.”

Wróć do spisu treści serwisu