Zakład Ubezpieczeń Społecznych w dniu 5 marca 2025 r. wydał interpretację indywidualną o sygn. DI/100000/43/44/2025, w przedmiocie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia wypłaconego pełnomocnikowi (prokurentowi).
W treści art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, określono zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na te ubezpieczenia. Ponadto katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym został określony w treści art. 6 ustawy. W związku z powyższym dla rozstrzygnięcia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne istotne jest czy dana osoba posiada jeden z tytułów do ubezpieczenia określonych w art. 6 ustawy. Jednocześnie wyliczenie tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zawarte w powyższym artykule ma charakter katalogu zamkniętego i nie podlega wykładni rozszerzającej.
Pośród katalogu tytułu do ubezpieczeń społecznych brak jest wymienionej osoby pełniącej funkcję pełnomocnika, którego podstawą działania na rzecz mocodawcy jest jedynie pełnomocnictwo. Wynagrodzenie prokurenta stanowi przychód z innych źródeł (art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) i podlega opodatkowaniu.
W ocenie Zakładu, w sytuacji kiedy obowiązku prokurenta nie będą pokrywały się z zakresem obowiązków wynikających z umowy o pracę i podstawą ustanowienia prokurenta nie będzie umowa o pracę, od wynagrodzenia za pełnienie tej funkcji nie powstaje obowiązek podlegania i opłacania z tego tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Wynika to z faktu, że taki tytuł nie został wymieniony w treści dyspozycji art. 6 ust. 1 ustawy. Zatem wynagrodzenie wypłacone prokurentowi na podstawie samego pełnomocnictwa nie będzie podlegało obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (w tym ubezpieczenie chorobowe oraz wypadkowe). Podobne stanowisko zaprezentowane zostało przez ZUS w indywidualnej interpretacji z dnia 14 lipca 2023 r. DI/100000/43/625/2023).
