Czy przekazanie dopłat na pokrycie straty skutkuje uznaniem, że dopłaty stanowią przychód podatkowy?

Dopłaty udzielone przez wspólników spółki nie stanowią przychodu, nawet w przypadku, gdy zostały przeznaczone na pokrycie straty bilansowej ponieważ spełniają wymogi określone w art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przychodem podatnika na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są wszelkie trwałe, bezzwrotne i definitywne przysporzenia majątkowe w postaci środków pieniężnych, dóbr majątkowych oraz świadczeń w naturze, niezależnie od tytułu prawnego ich uzyskania przez podatnika; wyjątki od tej zasady określone są w ust. 4 i 4a art. 12. zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 11 tej ustawy, do przychodów nie zalicza się dopłat wnoszonych do spółki, jeżeli ich wniesienie następuje w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, kwot i wartości stanowiących nadwyżkę ponad wartość nominalną udziałów (akcji), otrzymanych przy ich wydaniu i przekazanych na kapitał zapasowy, oraz w spółdzielniach i ich związkach – wartości wpisowego, przeznaczonych na fundusz zasobowy;

Przepisami, o których mowa w powyższym artykule, są przepisy art. 177 – 179 ustawy Kodeks spółek handlowych. Stosownie do art. 177 ust. 1 tej ustawy, umowa spółki może zobowiązywać wspólników do dopłat w granicach liczbowo oznaczonej wysokości w stosunku do udziału. Art. 177 § 2 tej ustawy zastrzega, że dopłaty powinny być nakładane i uiszczane przez wspólników równomiernie w stosunku do ich udziałów.

Dopłata stanowi specyficzny rodzaj świadczenia pieniężnego ze strony wspólników na rzecz spółki, podlegającego regulacji Kodeksu spółek handlowych. Instytucja dopłat jest czymś pośrednim między wpłatą na udziały w kapitale zakładowym a zwykłą pożyczką, określoną w doktrynie mianem wewnętrznej, dotyczącą tylko wspólników, przymusowej pożyczki (a więc świadczeniem z istoty zwrotnym) zaciąganej przez spółkę wobec wspólników. Dopłaty służą powiększeniu majątku spółki w celu zwiększenia efektywności jej działania. Dopłaty stanowią zatem szczególną instytucję prawną przewidzianą dla wszystkich wspólników, mającą gwarantować wspólnikom nakładanie obowiązku tych świadczeń proporcjonalnie do udziałów.

Poprawna kwalifikacja czynności dokonanych przez wspólników powinna doprowadzić do uznania, że dopłaty udzielone przez wspólników spółki nie stanowią przychodu, bowiem spełniają wymogi określone w art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nawet w przypadku, gdy zostały przeznaczone na pokrycie straty bilansowej.

W przypadku, gdyby dopłata nie została wniesiona na podstawie przepisów K.s.h., to nie znajdzie zastosowania ww. wyłączenie z przychodów. Wartość otrzymanej dopłaty spółka zalicza zatem do przychodów podatkowych. Tak też uznał Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 3 września 2021 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.242.2021.2.AR: „(…) ustawodawca jednoznacznie, nie pozostawiając wątpliwości, określił wyłączenie dopłat z przychodów, pod warunkiem zastosowania odpowiednich zasad i trybu ich wnoszenia. Zatem, aby dopłaty podlegały zwolnieniu z art. 12 ust. 4 pkt 11 updop muszą zostać wniesione zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych i muszą być przewidziane w umowie Spółki. Tymczasem z wniosku jednoznacznie wynika, iż dopłaty wniesione przez Wspólnika do Spółki nie są dopłatami wniesionymi na podstawie i w trybie przewidzianym w art. 177 i art. 178 Kodeksu Spółek Handlowych i nie wynikają z umowy Spółki. Zatem dopłaty te będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychód podatkowy. Bez znaczenia przy tym pozostaje okoliczność, iż dopłaty te zostały wniesione na pokrycie straty Wnioskodawcy. (…)”

Dodatkowo, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez spółkę w związku z otrzymaniem dopłat. Dotyczy to m.in. PCC, którego obowiązek zapłaty w związku z wniesieniem dopłat powstaje po stronie spółki, a także ewentualnych kosztów obsługi prawnej ponoszonych w związku z wniesieniem dopłat. Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 53 tej ustawy, nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów m.in. zwrotu dopłat, o których mowa w ww. art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu