W dniu 14 kwietnia 2025 r. Naczelny Sąd Administracyjny, rozpoznając sprawę o sygn. I FSK 1078/24 w składzie siedmiu sędziów, wydał wyrok, w zakresie zagadnienia: czy zawiadomienie podatnika o wszczęciu postępowania karnego skarbowego, zakończonego następnie umorzeniem z powodu braku znamion czynu zabronionego, wywołuje skutek zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, o którym mowa w art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej?
Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił udział w postępowaniu uchwałodawczym Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt I FPS 2/24) dotyczącym kwestii, czy umorzenie postępowania karnego skarbowego z powodu braku znamion czynu zabronionego wpływa na skuteczność zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Chodzi o art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej, który służy fiskusowi do wszczynania postępowań karnoskarbowych w celu zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Po przeprowadzeniu rozprawy 10 marca 2025 r. NSA postanowił przejąć sprawę indywidualną, w której sformułowano zagadnienie prawne, do rozpoznania przez skład siedmiu sędziów NSA. Nowy termin posiedzenia wyznaczono na 14 kwietnia 2025 r.
W dniu 14 kwietnia 2025 r. NSA (sygn. akt I FSK 1078/24) uznał, że prawomocne zakończenie postępowania karnego skarbowego jego umorzeniem może w pewnych przypadkach prowadzić do bezskuteczności zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Ponadto NSA po raz pierwszy od 7 lat skorzystał z możliwości wydania postanowienia sygnalizacyjnego, informując Ministra Finansów o istotnych naruszeniach w stosowaniu art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej – polegających na instrumentalnym wszczynaniu postępowań karnoskarbowych, aby nie dopuścić do przedawnienia zobowiązania podatkowego.
Wydane przez NSA postanowienie sygnalizacyjne kierowane do Ministra Finansów może skutkować zmianą praktyki organów podatkowych, a być może również nowelizacją przepisów Ordynacji podatkowej realnie ograniczającą instrumentalne wszczynanie postępowań karnych skarbowych.
