Dnia 24 stycznia 2025 r. przekazana została Prezydentowi i Marszałkowi Senatu ustawa, nad którą prace toczyły się w ramach druku nr 896. Ustawa wprowadza istotne zmiany w obszarze podatku VAT i akcyzy, m.in. rezygnację z obowiązku integracji kas rejestrujących online z terminalami płatniczymi oraz przedłużenie obowiązywania mechanizmu tzw. odwrotnego obciążenia w VAT. Projekt wprowadza również nowe regulacje dotyczące raportowania danych przez agentów rozliczeniowych, wprowadzając jednocześnie nowe kary za utrudnianie kontroli.
Ustawa przewiduje następujące zmiany:
- Zmiany w Podatku od Towarów i Usług (VAT)
- Stawki VAT
- Statki ratownicze i łodzie ratunkowe – Dotychczasowe przepisy ustawy o VAT przewidywały stawkę 0% jedynie dla pełnomorskich statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, podczas gdy pozostałe statki ratownicze i łodzie używane na morzu były opodatkowane stawką 23%. Projekt ustawy rozszerza stawkę 0% na wszystkie statki ratownicze i łodzie ratunkowe wykorzystywane na morzu, niezależnie od ich pełnomorskiego charakteru.
- Wyroby medyczne – Przyjęta stawka VAT 8% dla wyrobów medycznych wprowadzonych do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych miała wygasnąć 27 maja 2025 r. Projekt ustawy przedłuża stosowanie stawki VAT 8% dla tych wyrobów bezterminowo. Wprowadza bezpośrednie odniesienie do art. 120 ust. 4 rozporządzenia 2017/745 i art. 110 ust. 4 rozporządzenia 2017/746, które regulują kwestię udostępniania tych wyrobów na rynku.
- Nawozy, środki ochrony roślin i pasze – Obecne przepisy (poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT) nie definiują precyzyjnie, co zalicza się do nawozów, środków ochrony roślin i pasz, co prowadziło do licznych niejasności interpretacyjnych. Projekt ustawy przewiduje zastąpienie pozycji 10 pozycjami 10a, 10b i 10c, odwołując się do definicji zawartych w ustawach branżowych (ustawa o nawozach i nawożeniu, ustawa o środkach ochrony roślin, ustawa o paszach). Dodatkowo przewiduje bezterminowe objęcie stawką 8% towarów wykorzystywanych w produkcji rolnej, które obecnie korzystają z czasowej obniżonej stawki na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów. Oznacza to obniżenie z 23% do 8% stawki VAT dla produktów nawozowych mieszanych innych niż te składające się wyłącznie z nawozu i środka wapnującego.
- Kubeczki menstruacyjne – dotychczas opodatkowane były stawką 23%, podczas gdy pozostałe produkty higieniczne dla kobiet tj. podpaski i tampony objęte były stawką 5%. Projekt ustawy przewiduje obniżenie stawki VAT na kubeczki menstruacyjne z 23% do 5%.
- Mechanizm Odwrotnego Obciążenia – dotychczasowe regulacje dotyczące odwrotnego obciążenia VAT dla gazu, energii elektrycznej i uprawnień do emisji gazów cieplarnianych miały charakter czasowy i obowiązywały do 28 lutego 2025 r. Projekt ustawy zakłada przedłużenie stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia do 31 grudnia 2026 r.
- Stawki VAT
- Zmiany w Podatku Akcyzowym – dotychczas brak było regulacji dotyczących zwrotu akcyzy dla samochodów osobowych czasowo rejestrowanych w celu wywozu za granicę lub rejestrowanych profesjonalnie w celu jazd testowych. Projekt ustawy przewiduje dodanie ust. 1a i 1b do art. 107 ustawy o podatku akcyzowym, umożliwiając zwrot akcyzy dla samochodów, które zostały wywiezione za granicę i od których akcyza została zapłacona. Dodatkowo projekt wprowadza zwolnienie z akcyzy dla samochodów osobowych zarejestrowanych profesjonalnie, które są przeznaczone do jazd testowych. Przewiduje się również przepisy regulujące sytuację powrotnego sprowadzenia do kraju takich samochodów, wcześniej czasowo lub profesjonalnie zarejestrowanych i od których dokonano zwrotu akcyzy.
- Inne istotne kwestie
- Wprowadzenie obowiązku stałego, miesięcznego raportowania danych przez agentów rozliczeniowych (w tym banki). Dotychczas dane przekazywane przez agentów rozliczeniowych mogły być objęte tajemnicą bankową. Wprowadzone nowelizacją zmiany w prawie bankowym (art. 105 ust. 1 pkt 1l oraz zmiana art. 192a), mają umożliwić sprawne przekazywanie danych Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej jednocześnie respektując tajemnicę bankową. Dodatkowo, projekt przewiduje przedłużenie obowiązywania art. 192a do dnia 31 grudnia 2026 r., w celu umożliwienia agentom przesyłania korekt informacji stanowiących tajemnicę bankową za okres od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2024 r.
Najważniejsze zmiany obejmują ujednolicenie stawek VAT na statki ratownicze, bezterminowe utrzymanie preferencyjnej stawki VAT dla wyrobów medycznych, doprecyzowanie przepisów dotyczących opodatkowania towarów rolnych oraz wprowadzenie zmian w zakresie akcyzy dla samochodów czasowo i profesjonalnie rejestrowanych. Istotne jest również przedłużenie mechanizmu odwrotnego obciążenia VAT dla wybranych towarów i usług oraz dostosowanie przepisów prawa bankowego do nowych wymagań informacyjnych.
