Wyrok NSA z dnia 30 stycznia 2025 r. w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług kwoty odstępnego, wypłacanego w przypadku odstąpienia od umowy (I FSK 1377/21)

W wyroku z dnia 30 stycznia 2025 r. (I FSK 1377/21) NSA oddalił skargę kasacyjną na wyrok WSA w Warszawie, w którym ten stwierdził, że odstępne płacone w przypadku odstąpienia od umowy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W zaskarżonym wyroku WSA stwierdził, że zgodnie z orzecznictwem TSUE, jeśli działalność usługodawcy polega wyłącznie na świadczeniu usług bez bezpośredniego świadczenia wzajemnego, brak jest podstawy opodatkowania i owe usługi nie podlegają opodatkowaniu. Podstawę opodatkowania świadczenia usług stanowi bowiem wszystko to, co zostało otrzymane jako świadczenie wzajemne za wyświadczoną usługę, a tym samym świadczenie usług jest opodatkowane jedynie wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy wyświadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym. Dane świadczenie usług jest natomiast odpłatne, jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w trakcie którego dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych, a wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi rzeczywistą równowartość usługi wyświadczonej na rzecz usługobiorcy. Inaczej mówiąc, wzajemny stosunek prawny istnieje jedynie wtedy, gdy występuje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego, w którym dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Przenosząc te uwagi na grunt rozstrzyganej sprawy Sąd stwierdził, że w przypadku zapłaty odstępnego nie sposób jest dostrzec świadczenia wzajemnego mającego wystarczająco bezpośredni związek między świadczeniem usługi a zapłatą odstępnego. Należy bowiem uznać, że odstępne jest rodzajem rekompensaty za niespełnienie zobowiązania wynikającego z umowy przedwstępnej w postaci zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży, a nie świadczeniem, które byłoby dostawą lub usługą. Tym samym nie będzie ono podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Źródła:

https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/B58C1DD007

https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/0FE0288CB2

 

 

Wróć do spisu treści serwisu