W wyroku z dnia 27 lutego 2025 r. TSUE stwierdził, że polskie przepisy, zgodnie z którymi postępowanie w toku którego stwierdzana jest odpowiedzialność osoby trzeciej (np. członka zarządu) za zobowiązania podatkowe osoby prawnej (np. spółki) prowadzone jest odrębnie od postępowania określającego wysokość zobowiązania podatkowego tej osobie prawnej, są zgodne z prawem unijnym.
Kanwą dla wydania niniejszego orzeczenia było pytanie prejudycjalne zadane przez WSA we Wrocławiu, który powziął wątpliwość, czy polska praktyka nie stoi w sprzeczności z unijnymi zasadami państwa prawa, prawa do dobrej administracji, prawa do sądu czy zasady proporcjonalności. Obecna polska praktyka nie czyni bowiem stroną postępowania podatkowego, które ma ustalić zobowiązanie podatkowe, osoby na której ciążyć może solidarna odpowiedzialność za te zobowiązania.
TSUE orzekł w tej sprawie, że art. 273 dyrektywy 2006/112/WE w związku z art. 325 ust. 1 TFUE, prawem do obrony i zasadą proporcjonalności należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie uregulowaniom krajowym i praktyce krajowej, zgodnie z którymi osoba trzecia, która może zostać uznana za solidarnie odpowiedzialną za zobowiązanie podatkowe osoby prawnej, nie może być stroną w postępowaniu podatkowym prowadzonym przeciwko tej osobie prawnej w celu ustalenia jej zobowiązania podatkowego. Jednocześnie konieczne jest, by ta osoba trzecia w toku ewentualnie prowadzonego wobec niej postępowania w przedmiocie odpowiedzialności solidarnej mogła skutecznie podważyć ustalenia faktyczne i kwalifikacje prawne dokonane przez organ podatkowy w ramach postępowania podatkowego i mieć dostęp do jego akt, z poszanowaniem praw wspomnianej osoby prawnej lub innych osób trzecich.
Miłosz Dyrka
Młodszy konsultant podatkowy
tel: 22 517 30 60 (wew. 209)
milosz.dyrka@isp-modzelewski.pl