W dniu 20 lutego 2025 r. Sejm uchwalił projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Do najistotniejszych zmian należą zmiany w Ordynacji podatkowej dot. nadawania pism urzędowych oraz wniosku o zwrot nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
1) Nadanie pisma urzędowego
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa ma zostać wprowadzona zmiana, wskutek której się następujące zmiany w przepisie art. 12 § 6 pkt 2 otrzymać ma następujące brzmienie: nadane w polskiej placówce pocztowej operatora pocztowego w rozumieniu art. 3 pkt 12 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 1640 oraz z 2024 r. poz. 467, 1222 i 1717) lub placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej albo państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
W świetle powyższego przepisu obecnie uznaje się, że termin został zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe lub w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim UE lub otrzymane przez polską placówkę pocztową operatora wyznaczonego po nadaniu w państwie spoza UE. Zatem aktualnym operatorem pocztowym „wyznaczonym” przez przepisy jest Poczta Polska SA. Wskutek wprowadzonych zmian domniemanie zachowania terminu, o którym mowa powyżej, będzie dotyczył pism nadanych do organów podatkowych u dowolnego operatora pocztowego w rozumieniu ustawy – Prawo pocztowe i dowolnego podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terytorium innego niż RP państwa członkowskiego UE − otrzymanych przez dowolnego operatora pocztowego po nadaniu w państwie innym niż państwo członkowskie UE.
Powyższe oznacza, że termin do złożenia pisma urzędowego zostanie zachowany, jeżeli zostanie nadany w terminie u dowolnego operatora pocztowego.
2) Wniosek o zwrot nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – oprocentowanie
Omawiany projekt nowelizacji przewiduje także zmianę podyktowaną wyrokiem TSUE z dnia 8 czerwca 2023 r. w sprawie o sygn. C-322/22. TSUE wskazała, iż art. 78 § 5 Ordynacji podatkowej przewiduje co do zasady zapłatę odsetek od nadpłaty, które są naliczane do dnia jej zwrotu, a tym samym na pierwszy rzut oka spełnia przewidziany w prawie Unii wymóg dotyczący zwrotu nienależnego świadczenia. Konieczne stało się zlikwidowanie przewidzianego w art. 78 § 5 Ordynacji podatkowej ograniczenia czasowego na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia Trybunału, przekroczenie którego nie pozwala na uzyskanie pełnego oprocentowania nadpłaty, tj. za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu. TSUE wskazał m.in., że:
- podatnik niebędący stroną w sporze zakończonym wyrokiem TSUE może dowiedzieć się o naruszeniu prawa UE dopiero jakiś czas po upływie trzydziestodniowego terminu następującego po publikacji wyroku TSUE;
- nawet od podatnika będącego stroną w sporze zakończonym wyrokiem TSUE, który co do zasady wiedział o tym wyroku w dniu jego wydania, nie zawsze można racjonalnie oczekiwać, że złoży wniosek o zwrot nadpłaty w terminie 30 dni od publikacji wyroku;
- podatnik nie zawsze może zapobiec poborowi podatku sprzecznemu z prawem UE, szczególnie gdy płatnik informuje podatnika o poborze podatku z opóźnieniem.
W związku z koniecznością implementacji wyroku w sprawie C-322/22 proponuje się zapewnienie oprocentowania nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty względem publikacji orzeczenia w Dziennik Urzędowym UE. Taką samą regułę oprocentowania przyjęto w projektowanym art. 78 § 3 pkt 3a O.p. w odniesieniu do nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Zasada równoważności bowiem wymaga, aby całość uregulowań dotyczących danego środka prawnego znajdowała zastosowanie jednakowo do środków prawnych opartych na naruszeniu prawa unijnego oraz tych opartych na naruszeniu prawa wewnętrznego. Koniec okresu naliczania oprocentowania nadpłat powstałych w wyniku orzeczenia TSUE lub TK będzie wynikał z art. 78 § 4 O.p., w którym usunięto zastrzeżenie odwołujące się do dotychczasowego § 5 pkt 2. Stosownie do art. 78 § 4 O.p. oprocentowanie z tytułu nadpłaty przysługuje do dnia zwrotu nadpłaty, zaliczenia jej na poczet zaległych lub bieżących zobowiązań podatkowych lub dnia złożenia wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.
Karolina Karaś
tel. 32 259 71 50
