Zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych nagród związanych ze sprzedażą premiową

Wykazanie związku nagrody ze sprzedażą premiową, z dalszymi tego konsekwencjami na gruncie prawa podatkowego, wymaga ustalenia znaczenia pojęcia „sprzedaży premiowej”.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych¹ zwalania się od podatku wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2000 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.

Z uwagi na powyższe przepis art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. ma zastosowanie w przypadku spełnienia trzech warunków:

1. występuje sprzedaż premiowa,
2. wartość nagród nie przekracza 2000 zł,
3. otrzymanie przez podatnika nagrody nie ma związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą.

Wykazanie związku nagrody ze sprzedażą premiową, z dalszymi tego konsekwencjami na gruncie prawa podatkowego, wymaga w pierwszej kolejności ustalenia znaczenia pojęcia „sprzedaży premiowej”. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. brak jest jednak definicji legalnej tego terminu. Tym samym konieczne jest sięgnięcie do wykładni językowej, jak i do dotychczasowych stanowisk zawartych w interpretacjach indywidualnych oraz orzecznictwa sądów administracyjnych.

Zgodnie z definicją zamieszczoną w Słowniku języka polskiego PWN pojęcie „sprzedaży” jest rozumiane jako „odstępowanie czegoś przez sprzedawcę na własność kupującemu za określoną sumę”², a pojęcie „premii” – jako „nagroda za coś, często mająca zachęcić do czegoś osobę nagradzaną”³.

Posiłkowo można również się posłużyć cywilnoprawnym rozumieniem sprzedaży jako umowy wzajemnej, na której mocy sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę⁴.

Rozbieżności terminologiczne występujące między Kodeksem cywilnym a ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. wskazują, że pojęcie sprzedaży na gruncie prawa podatkowego obejmujące zarówno towary, jak i usługi ma charakter autonomiczny względem cywilnoprawnego rozumienia umowy sprzedaży na gruncie prawa cywilnego.

Powyższe rozróżnienie dostrzegł również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z dnia 4 lipca 2013 r.⁵ zauważył, że pojęcie sprzedaży premiowej jest pojęciem szerszym aniżeli sprzedaż w rozumieniu Kodeksu cywilnego.

Istotne z perspektywy regulacji prawa podatkowego jest także wykazanie istnienia związku między przyznaniem nagrody a zaistnieniem umowy sprzedaży premiowej towarów lub usług. Powszechnie się uważa, że celem prowadzenia sprzedaży premiowej jest przede wszystkim wyrobienie określonych i korzystnych z punktu widzenia sprzedawcy przyzwyczajeń klienta, zwiększenie zainteresowania produktami lub usługami sprzedawcy czy też motywowanie odbiorców na rynku do skorzystania z usług sprzedawcy⁶.

Kiedy analizuje się zakres stosowania zwolnienia z opodatkowania nagród związanych ze sprzedażą premiową, nie sposób nie odnieść się do celu, jaki ma realizować to zwolnienie. Rolą sprzedaży premiowej jest motywowanie kontrahenta do dokonywania zwiększonych zakupów, intensywniejszego korzystania z określonej rodzajowo oferty przedsiębiorcy, wyrobienie określonych – korzystnych z punktu widzenia sprzedawcy – przyzwyczajeń klienta, zwiększenie jego lojalności i zainteresowania oferowanymi produktami. Te cele niewątpliwie pozwalają osiągnąć wszelkiego rodzaju akcje promocyjne, które zmierzają do zachęcenia uczestników danej akcji do polecania innym oferty sprzedawcy, a tym samym do zwiększenia przychodów ze sprzedaży towarów lub usług.

Dodatkowo należy zauważyć, że zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. ma charakter przedmiotowy, a nie podmiotowy. Ustawodawca w treści powyższego przepisu, jak i w art. 30 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy posługuje się pojęciem „nagród związanych ze sprzedażą premiową”, a nie „premii z tytułu sprzedaży”. Zwolnieniu od podatku podlega zatem „wartość nagród związanych ze sprzedażą premiową”, a nie „nabywca” lub „nagroda dla nabywcy”. Kluczową przesłanką zwolnienia jest więc związek między przyznaną nagrodą a dokonaną sprzedażą. Osobą (podatnikiem) korzystającą ze zwolnienia podatkowego może być w tym wypadku każdy, kto otrzymał od sprzedawcy towaru lub usługi przyrzeczoną nagrodę w związku z zawarciem przez sprzedawcę umowy sprzedaży dotyczącej promowanego produktu, także inna osoba niż nabywca towaru lub usługi. Podkreślenia wymaga, że dla zastosowania zwolnienia nagród związanych ze sprzedażą premiową nie są istotne cechy podmiotu wydającego i otrzymującego nagrodę, lecz jedynie to, czy istnieje związek między przyznaną nagrodą a sprzedażą⁷.

Stanowisko potwierdzające prawo do korzystania z powołanego zwolnienia przez osoby inne niż nabywcy towaru lub usługi zawarte jest przykładowo w interpretacji Dyrektora KIS z dnia 27 grudnia 2022 r.: „Dla przyjęcia zryczałtowanej stawki podatku dochodowego na gruncie Ustawy PIT [tj. ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. – przyp. red.], czy też spełnienia przesłanek do zwolnienia przedmiotowego z opodatkowania konieczne jest przesądzenie, iż przychód w postaci otrzymanej nagrody jest związany ze sprzedażą premiową. W ocenie Wnioskodawcy związek pomiędzy nagrodą dla Uczestników Programu, a zaistnieniem sprzedaży premiowej towarów/usług Wnioskodawcy istnieje i stanowi kluczowy warunek, aby móc przyznać Uczestnikowi nagrodę. Warto zwrócić uwagę, iż w Ustawie PIT ustawodawca nie zawęża podmiotowo możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego (art. 21 ust. 1 pkt 68 Ustawy PIT), czy też odprowadzenia zryczałtowanego podatku (art. 30 ust. 1 pkt 2 Ustawy PIT), jedynie do nabywcy produktu/usługi. Jak wskazuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej: «Osobą (podatnikiem) korzystającą ze zwolnienia podatkowego może być w tym wypadku każda osoba, która otrzymała od sprzedawcy towaru lub usługi przyrzeczoną nagrodę w związku z zawarciem przez sprzedawcę umowy sprzedaży dotyczącej promowanego produktu, także inna, niż nabywca towaru lub usługi. Podkreślenia wymaga, że istotne z punktu widzenia zastosowania zwolnienia dla nagród związanych ze sprzedażą premiową nie są cechy podmiotu wydającego i otrzymującego nagrodę, a jedynie to, czy istnieje związek pomiędzy przyznaną nagrodą a sprzedażą» (zob. interpretacja indywidualna z dnia 14 maja 2021 r., sygn.: 0112-KDWL.4011.20.2021.2.DK). Mając na względzie powyższe, w ocenie Wnioskodawcy taki związek zaistnieje w opisanym zdarzeniu przyszłym, a zatem Uczestnik Programu otrzyma nagrodę w sytuacji kiedy Spółka zawrze umowę sprzedaży towarów/usług z Poleconą, przy czym umowa zostanie zawarta w związku z poleceniem dokonanym przez Uczestnika Programu.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, nagroda wypłacana Uczestnikom Programu stanowić będzie nagrodę związaną ze sprzedażą premiową produktów/usług Spółki”⁸.

W takim wypadku organizator wypłacający osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej nagrodę, która jest związana ze sprzedażą premiową, a której jednorazowa wartość przekracza 2000 zł, jest zobowiązany do pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 10% nagrody (art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.). W myśl wspomnianego przepisu od przychodów z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody. Jak stanowi art. 30 ust. 3 ww. ustawy – zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, 4-4b, 5a oraz 13-16, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania.

Na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. płatnicy, o których mowa w ust. 1 (tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej), są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1 pkt 1-11 oraz 11b-12, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5, 10, 12 i 21.

Zgodnie z art. 42 ust. 1 ww. ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jednakże w przypadku gdy podatek został pobrany zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przekazują kwotę tego podatku na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Na mocy art. 42 ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-8AR).

 

Przypisy

¹     Tekst jednolity Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm., dalej: ustawa z dnia 26 lipca 1991 r.

²     Sprzedaż, w: Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/szukaj/sprzedaż.html, dostęp: 29.09.2023.

³     Premia, w: Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/szukaj/premia.html, dostęp: 29.09.2023.

⁴     Zob. art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, tekst jednolity Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm., dalej: Kodeks cywilny.

⁵     III SA/Wa 381/13.

⁶     Zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (Dyrektora KIS) z dnia 14 maja 2021 r., 0112-KDWL.4011.20.2021.2.DK.

⁷     Zob. interpretacja Dyrektora KIS z dnia 14 maja 2021 r., 0112-KDWL.4011.20.2021.2.DK.

⁸     0113-KDIPT2-3.4011.734.2022.1.JŚ, https://eureka.mf.gov.pl/informacje/podglad/524249, dostęp: 29.09.2023.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu