Łączne sprawozdanie finansowe, o którym mowa w art. 51 ust. 1 ustawy o rachunkowości, sporządza jednostka, w skład której wchodzą jednostki organizacyjne sporządzające samodzielne sprawozdania finansowe. Łączne sprawozdanie jest sumą sprawozdania finansowego jednostki i wszystkich jej oddziałów (zakładów), z zastosowaniem odpowiednich wyłączeń przewidzianych w przepisie art. 51 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
Norma tego przepisu dotyczy oddziałów sporządzających własne sprawozdania finansowe (będących na tzw. pełnym rozrachunku gospodarczym), ale nie posiadających osobowości prawnej. Zgodnie z art. 51 ustawy o rachunkowości:
1. Jednostka, w skład której wchodzą jednostki organizacyjne sporządzające samodzielne sprawozdania finansowe, sporządza łączne sprawozdanie finansowe, będące sumą sprawozdania finansowego jednostki i wszystkich jej oddziałów (zakładów), wyłączając odpowiednio:
1) aktywa i fundusze wydzielone;
2) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze;
3) przychody i koszty z tytułu operacji dokonywanych między jednostką a jej oddziałami (zakładami) lub między jej oddziałami (zakładami);
4) wynik finansowy operacji gospodarczych dokonywanych wewnątrz jednostki, zawarty w aktywach jednostki lub jej oddziałów (zakładów).
Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w pkt 2-4, jeżeli nie wpływa to ujemnie na spełnienie obowiązków określonych w art. 4 ust. 1.
2. Do sprawozdania finansowego jednostki, w której skład wchodzą oddziały (zakłady) znajdujące się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i tam sporządzające sprawozdania finansowe, włącza się odpowiednie dane wynikające z bilansów tych oddziałów (zakładów), wyrażone w walutach obcych, przeliczone na walutę polską po obowiązującym na dzień bilansowy średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski, natomiast z rachunku zysków i strat ? po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną średnich kursów na dzień kończący każdy miesiąc roku obrotowego, a w uzasadnionych przypadkach ? po kursie będącym średnią arytmetyczną średnich kursów na dzień kończący poprzedni rok obrotowy i dzień kończący bieżący rok obrotowy, ogłoszonych dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski. Powstałe na skutek tych przeliczeń różnice wykazuje się w łącznym sprawozdaniu finansowym jednostki, w pozycji „Różnice kursowe z przeliczenia”, jako składnik kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny.
Powyższa regulacja dotyczy tych jednostek gospodarczych, które w swojej strukturze organizacyjnej mają wyodrębnione tzw. oddziały samobilansujące. Oddział samobilansujący to taka wewnętrzna jednostka organizacyjna, która z punktu widzenia prawa bilansowego prowadzi własne księgi rachunkowe oraz sporządza własne sprawozdania finansowe.
W związku z powyższym stowarzyszenie posiadające terenowe jednostki organizacyjne sporządza łączne sprawozdanie finansowe według zasad określonych w art. 51 ustawy o rachunkowości, włączając do tego sprawozdania finansowe terenowych jednostek organizacyjnych (oddziałów), nie posiadających osobowości prawnej. Te oddziały stowarzyszenia, które posiadają osobowość prawną, z punktu widzenia prawa bilansowego, traktowane są jako odrębne jednostki i ich sprawozdania nie podlegają włączeniu do sprawozdania, o którym mowa w art. 51 ustawy o rachunkowości.
