OBRÓT WYROBAMI AKCYZOWYMI
1. Podmiot uprawniony do wystawienia dokumentu potwierdzającego, że akcyza w państwie członkowskim nie jest wymagana.
Podatek akcyzowy stanowi przykład podatku konsumpcyjnego, co przekłada się na założenie opodatkowania w kraju, w którym ma miejsce konsumpcja wyrobów akcyzowych. Z zasadą tą łączy się instytucja zwrotu akcyzy uregulowana w art. 82 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U.2022.143) – dalej „u.p.a.”.
Jak wynika z art. 82 ust. 1 u.p.a., w przypadku dostawy wewnątrzwspólnotowej wyrobów akcyzowych od których akcyza została zapłacona na terytorium Polski, podatnikom którzy dokonują dostawy wewnątrzwspólnotowej tych wyrobów akcyzowych, albo nabywcom tych wyrobów akcyzowych odpowiedzialnych za tę dostawę wewnątrzwspólnotową, przysługuje zwrot akcyzy. W celu uzyskania zwrotu należy złożyć pisemny wniosek do właściwego naczelnika urzędu skarbowego wraz z dokumentacją, o której mowa w art. 82 ust. 3 u.p.a.
Może się zdarzyć, że akcyza w określonym państwie członkowskim nie jest wymagana, co często dotyczy obrotu niezharmonizowanymi wyrobami akcyzowymi. Wówczas zgodnie z art. 82 ust. 3 pkt 3 u.p.a, występujący z wnioskiem o zwrot akcyzy powinien załączyć dokument potwierdzający tę okoliczność. Jednakże forma niniejszego dokumentu nie została określona przez ustawodawcę. Rodzi to wątpliwość dotyczącą podmiotu uprawnionego do jego wydania.
Z jednej strony, niesprecyzowanie pomiotu, który jest właściwy do wystawienia dokumentu daje podstawę do stwierdzenia, że dokument ten może wystawić każdy podmiot, który funkcjonuje w państwie członkowskim na rzecz którego dokonano dostawy i ma do czynienia z obrotem wyrobami akcyzowymi. Ponadto na wnioskodawcy nie ciąży żaden obowiązek opatrzenia dokumentu informacją od organu administracyjnego kraju odbiorcy. Oznacza to, że w praktyce do wniosku wystarczy załączyć np. oświadczenie kontrahenta. Z drugiej strony, mimo że nie jest to obowiązek, to najbardziej pożądany dokument stanowi dokument wydany przez organ administracyjny danego państwa będący właściwy do poboru akcyzy lub wydawania interpretacji prawa podatkowego. Trzeba jednak mieć na uwadze, że nieraz uzyskanie określonego potwierdzenia może być niemożliwe, gdyż lokalne przepisy mogą nie przewidywać wydawania dokumentów tego rodzaju.
Zgodnie z art. 82 ust. 6 u.p.a., naczelnik urzędu skarbowego w trakcie prowadzonego postepowania o zwrot akcyzy może dokonać weryfikacji omawianego dokumentu, co w myśl § 2 ust. 2 rozporządzenia z dnia 20 sierpnia 2010 r. Ministra Finansów ws. zwrotu akcyzy od wyrobów akcyzowych (Dz.U.2018.125) wydłuża okres zwrotu akcyzy z 30 do 90 dni od dnia złożenia wniosku. A zatem to w interesie występującego z wnioskiem jest, aby dokument potwierdzający brak wymogu akcyzy w danym państwie nie wzbudzał zastrzeżeń.
Reasumując, przepisy regulujące procedurę zwrotu akcyzy zarówno nie określają jaki konkretnie podmiot jest uprawniony do wydawania dokumentu potwierdzającego brak wymogu zapłaty w akcyzy w państwie, na rzecz którego dokonana wewnątrzwspólnotowa dostawa wyrobów akcyzowych, jak również nie przewidują, aby taki dokument miał być potwierdzony przez którykolwiek organ administracyjny. Dopuszczalne są więc wszelkie dokumenty świadczące o powyższym, lecz warto mieć na uwadze, iż ocena tych dokumentów leży w gestii naczelnika urzędu skarbowego, który na tej podstawie wydaje autonomiczną decyzję o uznaniu zwrotu podatku akcyzowego z tytułu dostawy wewnątrzwspólnotowej.
Dawid Kurach
