Finansowanie transportu oddelegowanym pracownikom ? skutki w podatku dochodowym od osób fizycznych

     W przypadku delegowania pracowników problematyczna bywa ocena, czy ponoszone przez Spółkę nakłady na transport pracowników w postaci np. kosztów biletów lotniczych, przeprawy promowej, przejazdu samochodem służbowym, a więc koszty paliwa, opłat drogowych, materiałów eksploatacyjnych środków transportu, a także ewentualny zwrot wydatków za korzystanie z prywatnego samochodu pracownika do celów służbowych jest przychodem pracownika.

W przedstawionej kwestii zachodzi rozbieżność stanowisk orzeczniczych. Przykładowo WSA w Bydgoszczy w wyroku z dnia 13 września 2017 r. (I SA/Bd 698/17) wydanym na skutek skargi podatnika na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 marca 2017 r. nr 0461-ITPB2.4511.1083.2016.2.ENB definitywnie odrzucił wyrażone w niej stanowisko organu.

     W ocenie WSA, nakłady takie jak wskazane na wstępie są spełniane w interesie pracodawcy, a nie w interesie pracownika i nie przynoszą pracownikowi korzyści w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków, które musiałby on samodzielnie ponieść. Dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy Spółka organizuje pracownikom transport do miejsca oddelegowania i pokrywa wartość imiennych biletów za prom/samolot, zapewnia również samochód służbowy, który przeznaczony jest do transportu całej grupy oddelegowanej do miejsca realizacji powierzonego spółce zadania i ? w przypadku braku zapewnienia grupie oddelegowanych pracowników samochodu służbowego ? zwraca pracownikowi wydatki za wykorzystywanie jego prywatnego samochodu do celów służbowych (w tym koszty tzw. kilometrówek ponoszonych w ramach podróży oddelegowanego jego prywatnym samochodem, w trakcie której przewozi on grupę oddelegowanych pracowników), przy czym podczas wykorzystywania samochodów służbowych lub prywatnych do celów służbowych przez pracowników oddelegowanych na potrzeby realizacji powierzonych zadań samochody te służą również do transportu podstawowych narzędzi, odzieży bhp, sprzętu bhp, masek spawalniczych i tym podobnego wyposażenia związanego z powierzonymi obowiązkami służbowymi.

     WSA podkreślił, że przepisy prawa pracy nie nakładają na pracownika obowiązku ponoszenia za pracodawcę wydatków związanych ze świadczeniem pracy, a zatem wszelkie koszty związane ze świadczeniem pracy przez pracownika, winien ponieść pracodawca. Zapewnienie transportu do odległego miejsca wykonywania pracy, służy wyłącznie realizacji obowiązku pracowniczego, a po stronie pracodawcy stanowi koszt prawidłowej organizacji pracy. Pracownik w takiej sytuacji nie ma żadnej swobody w zarządzaniu i rozporządzeniu tym świadczeniem, a wykorzystuje je tylko w konkretnym celu, wykonania obowiązków pracowniczych.

     W świetle powyższego, WSA w Bydgoszczy uznał, że zwrotu wydatków poniesionych przez pracowników w związku z wykonywaniem wynikających z umowy o pracę obowiązków służbowych (w miejscu oddelegowania) nie należy traktować jako przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej określanej jako: „ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych”).

     Niemniej jednak NSA w przedstawionej kwestii zajął stanowisko odmienne. Zgodził się z oceną wyrażoną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji podatkowej oraz w skardze kasacyjnej od powołanego wyroku WSA, że zarówno zwrot kosztów wypłacany pracownikowi w związku z używaniem samochodu prywatnego do celów służbowych, jak i wartość nieodpłatnego świadczenia w postaci pokrycia kosztów transportu do miejsca oddelegowania, stanowi dla pracownika Spółki przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu tym podatkiem i uwzględniając przedmiotową skargę kasacyjną orzekł, że ocena świadczeń pracodawcy, jaką przeprowadził Sąd pierwszej instancji z punktu widzenia kryteriów sformułowanych w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., K 7/13 była nieprawidłowa. Jako niezasadną ocenił kwalifikację przyjętą przez WSA, że świadczenie polegające na transporcie pracowników oddelegowanych do pracy za granicą nie jest spełnione w interesie pracowników, ale w interesie pracodawcy i nie przynosi pracownikom korzyści w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków, które musieliby ponieść, gdyż gdyby nie konieczność wywiązania się z obowiązków służbowych, pracownicy ci nie mieliby powodu do korzystania z transportu zagranicę.

     Zdaniem NSA jest wręcz przeciwnie. W uzasadnieniu (pkt 3.4.3.) wyroku TK z 8 lipca 2014 r., K7/13 Trybunał stwierdził bowiem, że,,sytuacja jest zupełnie oczywista w razie wskazania w umowie o pracę określonych świadczeń, które pracodawca będzie wypełniał na rzecz pracownika (mieszkanie służbowe, bilet miesięczny, pakiet ubezpieczenia zdrowotnego, dowóz do pracy itp.). Akceptując warunki umowy pracownik wyraża zgodę na przyjęcie tych świadczeń, w istocie traktując je jako ? stanowiący część dochodu ? element wynagrodzenia za pracę.? Ponieważ zdaniem Trybunału zgoda na skorzystanie ze świadczenia wyraża ocenę pracownika, że świadczenie ? z punktu widzenia jego sytuacji zawodowej, życiowej, rodzinnej ? jest celowe i przydatne oraz leży w jego interesie, zatem NSA uznał, iż przyjęcie świadczenia oferowanego przez pracodawcę oznacza uniknięcie tego wydatku.

     Dalej zaś NSA wywodził, że dobrowolne przyjęcie od pracodawcy nieodpłatnego transportu leży w interesie pracownika oddelegowanego, gdyż uzyskuje on w ten sposób wymierną korzyść (przysporzenie majątkowe) w postaci uniknięcia kosztów, które musiałby ponieść, skoro zdecydował się na wynikające z umowy o pracę zagraniczne miejsce świadczenia pracy. Na tej podstawie NSA uznał, ze wydatki ponoszone przez Spółkę na zapewnienie transportu swoich pracowników do miejsc wykonywania przez nich pracy na jej rzecz, z wyłączeniem podróży służbowej, o której mowa w art. 77⁵ Kodeksu pracy, stanowiąc dla nich przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, od którego płatnik jest obowiązany pobrać zaliczkę na podatek na zasadach określonych w art. 32 tej ustawy. W ocenie NSA ?osoba wykonująca swą stałą pracę za granicą, czy to na podstawie umowy o pracę, czy też na jakiejkolwiek innej podstawie prawnej, nie przebywa bowiem w podróży służbowej?.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu