Minimalny podatek dochodowy od spółek i podatkowych grup kapitałowych

Na podstawie ustawy z dnia 29 października 2021r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (dalej: „ustawa z 29 października 2021r.”) wprowadzony został minimalny podatek dochodowy, którego dotyczy nowy art.24ca ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa z dnia 15 lutego 1992r.”).

Podatek ten od dnia 1 stycznia 2022r. będzie obciążał spółki mające status rezydentów w Polsce, a także podatkowe grupy kapitałowe, które ponoszą straty ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, czyli z działalności operacyjnej, albo osiągnęły udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych w przychodach innych niż z zysków kapitałowych, a więc rentowność przychodu w wysokości nie przekraczającej 1%.

Zgodnie z dodanym do ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. przepisem art. 24ca ust. 2, przy obliczeniu straty oraz udziału dochodów w przychodach, do kosztów uzyskania przychodów nie będą zaliczane:

• koszty (zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne) wynikające z nabycia fabrycznie nowych środków trwałych (należących do grupy 3-8 Klasyfikacji),
• przychody oraz koszty z nimi związane, albo poniesione w związku z transakcją, jeżeli

cena lub sposób określenia ceny przedmiotu transakcji wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych oraz podatnik w roku podatkowym poniósł stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych z transakcji, o której mowa w lit. a, albo osiągnął udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych w przychodach innych niż z zysków kapitałowych wynikający z takiej transakcji w wysokości nie większej niż 1%.

Wysokość straty i udział dochodów w przychodach podlegać będzie obliczeniu odrębnie dla transakcji tego samego rodzaju.

Podstawę opodatkowania minimalnego podatku dochodowego co do zasady stanowić będzie suma wielkości takich jak:

• odroczony podatek dochodowy skutkujący zwiększeniem zysku brutto/ zmniejszeniem straty netto;
• poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych lub podmiotów z państwa lub terytorium stosującego szkodliwą konkurencję podatkową) koszty nabycia usług lub praw niematerialnych takich, jak:

1. usługi doradcze, badania rynku, usługi reklamowe, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancje i poręczenia oraz świadczenia o podobnym charakterze,
2. wszelkiego rodzaju opłaty i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4–7 (tj. autorskie lub pokrewne prawa majątkowe, licencje, prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej, wartość stanowiącą równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how),
3. przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze;

a także

• 4% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych;
• poniesione na rzecz podmiotów powiązanych koszty finansowania dłużnego w rozumieniu art.15c ust.12 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. (czyli wszelkiego rodzaju koszty związane z uzyskaniem od innych podmiotów, w tym od podmiotów niepowiązanych, środków finansowych i z korzystaniem z tych środków, w szczególności odsetki, w tym skapitalizowane lub ujęte w wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, opłaty, prowizje, premie, część odsetkową raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań oraz koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych, niezależnie na rzecz kogo zostały one poniesione), przekraczające 30% tzw. podatkowej EBITDA, czyli maksymalnej wysokości kosztów finansowania dłużnego, jakie – w danym roku podatkowym – obciążać mogą wynik podatkowy (dochód/strata) wykazywany przez danego podatnika w związku z prowadzoną działalnością.

Należy dodać, że zgodnie z algorytmem służącym określeniu wysokości wskaźnika EBITDA do podstawy opodatkowania będzie należało włączyć nadwyżkę kosztów finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych, w stosunku do kwoty obliczonej według wzoru: (P – Po) – (K – Am – Kfd). Innymi słowy, składnikiem podstawy opodatkowania będą koszty finansowania dłużnego w części, w jakiej pozostają w nadwyżce do: sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów (P) pomniejszonej o przychody o charakterze odsetkowym w rozumieniu art. 15c ust. 13 (Po), nad sumą kosztów uzyskania przychodów (K) pomniejszonych o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16a-16m (Am), oraz kosztów finansowania dłużnego nieuwzględnionych w wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, przed dokonaniem pomniejszeń (Kfd).

Koszty nabycia usług lub praw niematerialnych będą wliczane do podstawy opodatkowania jedynie w części, w jakiej łącznie w roku podatkowym przewyższają 3 mln złotych + 5% tzw. podatkowej EBITDA. Przy czym, jeśli rok podatkowy podatnika jest dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy, kwotę limitu będzie należało obliczyć mnożąc kwotę 250 zł przez liczbę rozpoczętych miesięcy roku podatkowego podatnika.

Do podstawy opodatkowania nie będą natomiast wliczane koszty:

• usług objętych refakturowaniem, o których mowa w art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
• usług ubezpieczenia świadczonych przez krajowe oraz zagraniczne zakład ubezpieczeń oraz zakłady reasekuracji, o których mowa w art. 15c ust. 16 pkt 6 i 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.;
• gwarancji i poręczeń udzielonych przez bank krajowy, instytucję kredytową, spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową oraz Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową, o których mowa w art. 15c ust. 16 pkt 1–3, 6 i 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.

Z kolei na mocy dodanego do ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. art.24ca ust. 10 podstawę opodatkowania będą zmniejszały:

• wszelkie odliczenia zmniejszające podstawę opodatkowania, czyli dochód jako nadwyżkę sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągniętą w roku podatkowym, z wyłączeniem jednak pomniejszeń z art. 18f ustawy z dnia 15 lutego 1992 r., czyli z tytułu tzw. ulgi na złe długi (tj. zaliczanej do przychodów należnych wartości wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w związku z nieuregulowanymi wierzytelnościami z tytułu transakcji handlowej, a także
• dochody, które są uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r, czyli uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych lub odpowiednio określonej w decyzji o wsparciu, o której mowa w ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji – o ile podatnik korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w powołanych przepisach.

Kwotę minimalnego podatku dochodowego (podobnie jak podstawę opodatkowania i jej pomniejszenia) będzie należało wykazać w zeznaniu rocznym oraz wpłacić na rachunek urzędu skarbowego w terminie do końca trzeciego miesiąca roku następnego, przy czym kwota tę będzie pomniejszana o podatek dochodowy od osób prawnych należny za ten sam rok podatkowy. Z kolei kwota zapłaconego za dany rok podatkowy minimalnego podatku dochodowego będzie w zeznaniu rocznym odliczana od podatku dochodowego od osób prawnych za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, za który podatnik wpłacił minimalny podatek dochodowy.

Minimalnego podatku dochodowego nie będą obowiązani płacić podatnicy, którzy:

• rozpoczęli działalność w danym roku podatkowym – nie płacą wówczas podatku w roku rozpoczęcia działalności oraz w dwóch następnych latach;
• są przedsiębiorstwami finansowymi;
• uzyskali przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów uzyskanych w roku poprzedzającym;
• których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne i jeżeli podatnik nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki,
• większość uzyskanych w roku podatkowym przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągnęli w związku z:

1. eksploatacją w transporcie międzynarodowym statków morskich lub statków powietrznych,
2. wydobywaniem kopalin wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2021 r. poz. 1420), których ceny zależą bezpośrednio lub pośrednio od notowań na światowych rynkach;

• wchodzą w skład grupy co najmniej dwóch spółek, w której jedna spółka posiada przez cały rok podatkowy bezpośrednio 75% udział odpowiednio w kapitale zakładowym, kapitale akcyjnym lub udziale kapitałowym pozostałych spółek wchodzących w skład tej grupy, a rok podatkowy spółek posiadających siedzibę lub zarząd na terytorium Polski obejmuje ten sam okres oraz obliczony za rok podatkowy udział łącznych dochodów spółek w ich łącznych przychodach jest większy niż 1%.

Powyższe zasady będą miały odpowiedne zastosowanie do podatników nie mających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu