Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 2 grudnia 2022 r. (sygn. akt II FSK 1186/20 i II FSK 1187/20) orzekł, że jeśli mąż nie prowadzi działalności gospodarczej i przekaże żonie, która już się wyprowadziła za granicę, udziały w spółce o wartości powyżej 4 mln zł, to nie musi płacić podatku od wyjścia, tzw. exit tax.
Sprawa dotyczyła sytuacji, w której podatnik będący polskim rezydentem podatkowym zamierza przeprowadzkę do innego kraju Unii Europejskiej, przy czym planuje przekazać żonie w formie darowizny majątek o wartości 4 mln zł. Darowizna miałaby nastąpić dopiero, gdy żona wyprowadzi się do innego kraju UE, a w następstwie tego przestanie być rezydentem podatkowym w Polsce.
W ocenie Dyrektora KIS posiadane udziały w Spółce cypryjskiej stanowią składnik majątku znajdującego się na terytorium Polski, z uwagi na fakt że należą do polskiego rezydenta podatkowego. Ponadto w ocenie Dyrektora niniejsza darowizna powinna zostać opodatkowania, ponieważ Polska utraci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia udziałów, zatem taka darowizna powinna zostać opodatkowana w Polsce.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podtrzymał stanowisko Dyrektora KIS w tej sprawie stwierdzając, że udziały te stanowią składnik majątku podatnika.
Zgoła odmiennego zdania był w tej sprawie Naczelny Sąd Administracyjny. W pierwszej kolejności sąd wskazał, ze organ podatkowy oraz WSA w Warszawie nie wzięli pod uwagę faktu, że mężczyzna będący polskim rezydentem nie prowadzi działalności gospodarczej. Jak wynika z wyroku NSA z dnia 14 stycznia 2022 r. (sygn. akt II FSK 12/21) co też potwierdził NSA w omawianym wyroku „Odpowiednie stosowanie na podstawie art. 30dh ust. 3 pkt 1 przepisu art. 30da ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.), oznacza brak możliwości opodatkowania podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków darowizny składnika mienia podatnika stanowiącego jego majątek osobisty w rozumieniu art. 30da ust. 3 tej ustawy.” Wobec powyższego zdaniem sądu podatek wystąpiłby gdyby:
- Podatnik prowadził działalność gospodarczą w Polsce i przekazał udziały swojej małżonce lub
- Podatnik sam zmieniał rezydencję podatkową tj. osobiście przeprowadzałby się wraz z majątkiem osobistym.
Podsumowując w ocenie NSA w przytoczonych wyrokach, wynika że nie można opodatkować podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków darowizny, którą jest majątek osobisty podatnika.
