Serwis Doradztwa Podatkowego

Prawo do korekty deklaracji po wyrejestrowaniu z rejestru podatników VAT

     Prawo do skorygowania deklaracji VAT-7 przysługuje nawet, gdy dana osoba nie jest już zarejestrowanym podatnikiem VAT.

     Takie stanowisko potwierdzają organy podatkowe (interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 23 września 2019 r., sygn. IBPP3/4512-690/15-2/MN) oraz sądy administracyjne (przykładowo NSA w wyroku z dnia 27 listopada 2013 r., sygn. akt I FSK 1529/12 oraz w wyroku z dnia 6 marca 2019 r. sygn. akt I FSK 209/17, czy WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 25 października 2016 r., sygn. akt III SA/Gl 360/16). Sądy wskazują, iż wyrejestrowanie nie może pozbawić podatnika prawa do korekty deklaracji ani faktury. WSA w Gliwicach w swoim wyroku powołał się na pogląd, który wyraził Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku z dnia 10 marca 2009 r. sygn. akt P 80/08, 26/3/A/2009, wskazując: ?wynikająca z wykładni językowej art. 81 O.p. norma prawna pomijająca wśród podmiotów uprawnionych do złożenia korekty deklaracji i wystąpienia z wnioskiem o zwrot nadpłaty VAT byłego podatnika podatku VAT – osobę fizyczną – wykreśloną z rejestru podatników VAT, a w konsekwencji uniemożliwiająca realizację wskazanej wierzytelności, pozbawia taki podmiot ochrony prawnej i prowadzą do niesłusznego wzbogacenia Skarbu Państwa kosztem tej osoby. Nie można przy tym uznać, że sposobem pozwalającym na wyegzekwowanie tej należności jest powstrzymanie się ze złożeniem oświadczenia o zaprzestaniu działalności opodatkowanej VAT do chwili ostatecznego wyjaśnienia spornej kwestii wysokości należnego VAT.

     Sąd podziela pogląd Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 listopada 2009 r., zgodnie z którym nie może być uznany za słuszny i zgodny z obowiązującym prawem pogląd co do braku możliwości dokonania korekty deklaracji podatkowej przez podmiot, którego działalność gospodarcza została wyrejestrowana, w związku z czym osoba nie mająca statusu podatnika (III SA/Wa 852/09, LEX nr 607691).

     Wykreślenie z rejestru podatników czynnych VAT nie jest uzasadnieniem dla pozbawienia podmiotu będącego stroną prawa do złożenia korekty deklaracji VAT-7, ani dla odmawiania mu prawa do sporządzenia korekty faktury (prawomocny wyrok WSA w Gdańsku z 28 maja 2014 r., SA/Gd 328/14, LEX nr 1469723)?.

     Wobec powyższego Sąd orzekający stwierdził ?Osoba fizyczna wykreślona z rejestru podatników VAT zachowuje status podatnika tego podatku w odniesieniu do okresu rozliczeniowego, w którym podatnikiem tego podatku była. Do przyjęcia takiego stanowiska skłania również możliwość weryfikacji przez organ podatkowy deklaracji podatkowej VAT-7, a więc samorozliczenia podatku od towarów i usług w prowadzenia postępowania i wydania decyzji określenia zobowiązania podatkowego przez organ podatkowy również w stosunku do osoby fizycznej po jej wykreśleniu z rejestru podatników VAT.

     Podatek od towarów i usług oparty jest na zasadzie samoobliczenia: podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133 (art. 99 ust. 1 ustawy VAT).

     Zgodnie z art. 99 ust. 12 ustawy VAT zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1, przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej określi je w innej wysokości.

     Z powołanych regulacji wynika, że zarówno organ jak i podatnik osoba fizyczna wykreślona z rejestru podatników czynnych ma prawo i obowiązek zweryfikować rozliczenie podatku od towarów i usług poprzez złożenie deklaracji. Przy czym prawo to ograniczone jest terminem przedawnienia zobowiązania podatkowego (nadwyżki podatku naliczonego nad należnym).

     Opowiadając się za wykładnią operatywną prawa podatkowego, w ocenie Sądu przyjąć należy, że zgodnie z art. 81 § 1 O.p. stronie, pomimo zakończenia działalności gospodarczej przysługuje prawo złożenia korekty deklaracji VAT-7 za okres, w którym prowadziła działalność gospodarczą. Przy składaniu korekty deklaracji, należy bowiem przypisać jej taki status, jaki miał w okresie, którego dotyczy korekta deklaracji. Podmiot nie będący już podatnikiem może składać korekt czy deklaracji. Korekta deklaracji pełni bowiem rolę korelatu mechanizmu samoobliczania podatku, chroniąc podatnika zarówno przed niekorzystnymi skutkami powstania zaległości podatkowej, jak i otwierając możliwość ewentualnego zwrotu nadpłaty. Przy czym nie zawsze złożenie korekty deklaracji i wniosku o stwierdzenie nadpłaty będzie w danym momencie jurydycznie możliwe. Sam organ podatkowy w zaskarżonej interpretacji przywołał regulacje art. 81b § 1 pkt 1) O.p., zgodnie z którym uprawnienie do skorygowania deklaracji ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej – w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą; a z mocy pkt 2) powołanego przepisu przysługuje nadal po zakończeniu: a) kontroli podatkowej, b) postępowania podatkowego – w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego?.

     NSA zaś w swoim wyroku z dnia 6 marca 2019 r. sygn. akt I FSK 209/17 oddalającym skargę kasacyjną od wyroku WSA w Gliwicach wskazał: ?w stanowisku organu interpretacyjnego zawężono pojęcie „podatnika”, użyte w art. 81 § 1 Ordynacji podatkowej, nie uwzględniając przy tym konieczności rozumienia go w znaczeniu wynikającym z definicji ustawowej zawartej w art. 7 § 1 tej ustawy. Podatnikiem, zgodnie z tym przepisem, jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw obowiązkowi podatkowemu. Z tego względu status danego podmiotu jako podatnika, który zamierza skorzystać z prawa, o którym mowa w art. 81 § 1 Ordynacji podatkowej, do dokonania korekty uprzednio zadeklarowanego zobowiązania podatkowego, czyli wynikającego z obowiązku podatkowego zobowiązania do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego podatku (art. 5 Ordynacji podatkowej), należy ustalać według momentu powstania obowiązku podatkowego, a nie czasu składania korekty deklaracji, w której wcześniej skonkretyzował ten obowiązek dokonując samoobliczenia zobowiązania podatkowego. W związku z tym w przypadkach, w których zobowiązanie podatkowe, tak jak w podatku od towarów i usług, powstaje z mocy prawa, a podatnik ma obowiązek samoobliczania zobowiązania poprzez złożenie deklaracji (art. 21 § 1 pkt 1 i § 2 Ordynacji podatkowej) prawo podatnika do skorygowania uprzednio złożonej deklaracji, wynikające z art. 81 § 1 Ordynacji podatkowej, które jest konsekwencją nałożenia na niego obowiązku samoobliczenia, pomijając okoliczności powodujące jego zawieszenie (zob. art. 81b § 1 pkt 1), może być przez niego realizowane do momentu przedawnienia tego zobowiązania. Okoliczność wykreślenia takiego podatnika z rejestru jako podatnika VAT nie ma znaczenia dla realizacji prawa do dokonania korekty deklaracji złożonej w czasie gdy dany podmiot był zarejestrowanym podatnikiem. Podobnie taka okoliczność nie ma znaczenia gdy organ podatkowy zamierza określić takiemu podmiotowi zobowiązanie w kwocie odmiennej od zadeklarowanej w przypadkach, o których mowa w art. 21 § 3-4 Ordynacji podatkowej. W takich sytuacjach również jest to możliwe do momentu przedawnienia zobowiązania podatkowego, a nie do momentu wykreślenia podatnika z rejestru podatników.?.

 

Małgorzata Słomka

Doradca podatkowy nr 09900

malgorzata.slomka@isp-modzelewski.pl

tel. 22 517 30 64

Skontaktuj się z naszą redakcją