Stawka VAT dla sprzedaży materiałów budowlanych

Stosowanie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się m.in. przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. – stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Wskazana powyżej podstawowa stawka podatku ma zastosowanie jeżeli brak jest przepisu szczególnego określającego obniżoną stawkę podatku lub zwolnienie od podatku. Z kolei na mocy art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56), stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem art. 114 ust. 1 i art. 138i ust. 4.

Według art. 146ea pkt 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., w roku 2023:

1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%;
2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3, wynosi 8%.

Zgodnie z art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., stawkę podatku, której mowa w art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., stosuje się do:

1. dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy lub robót konserwacyjnych dotyczących obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym,
2. robót konserwacyjnych dotyczących:
   1. obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,
   2. lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12

• w zakresie, w jakim wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 1.

Z powyższego wynika, że warunkiem zastosowania 8% stawki podatku, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy budynków lub ich części. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej, 8% stawki podatku. Nie ma tu znaczenie kto jest odbiorcą usługi, czy firma czy też osoba fizyczna (prywatna). Zatem, jeśli usługi montażu stolarki budowlanej są dokonywane w budynkach zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym to podatnik może stosować stawkę podatku w wysokości 8%. Stawka ta dotyczy również sprzedaży okien lub drzwi z montażem.

Obniżona stawka podatku nie ma zastosowania do dostawy materiałów budowlanych. Przy określaniu właściwej stawki podatku decydujące znaczenie ma ustalenie, co jest przedmiotem sprzedaży, czy podatnik dokonuje dostawy towarów, czy świadczy usługę oraz czy usługa ta mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Zasadniczo każde świadczenie powinno być dla celów podatku od towarów i usług traktowane jako odrębne i niezależne. Jeśli jednak kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę (tj. usługę kompleksową obejmującą kilka świadczeń pomocniczych), to usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Świadczenie złożone ma miejsce wówczas, gdy relacja poszczególnych świadczeń wykonywanych na rzecz jednego nabywcy dzieli je na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze – tzn. takie, które umożliwiają skorzystanie ze świadczenia podstawowego lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego. Jeżeli jednak świadczenia te można rozdzielić, tak że nie zmieni to ich charakteru ani wartości z punktu widzenia nabywcy, wówczas świadczenia takie powinny być traktowane jako dwa niezależnie opodatkowane świadczenia (wyrok NSA z dnia 6 maja 2015 r., I FSK 2105/13).

Zastosowanie jednej stawki podatku i opodatkowanie nią zarówno usługi, jak i dostawy materiałów wykorzystywanych do jej wykonywania, uwarunkowane jest zakresem, w jakim prowadzona jest działalność gospodarcza oraz przedmiotem zawartej umowy pomiędzy stronami. Jeżeli strony ustalą, że świadczą określoną usługę budowlaną i spełnione są ustawowe warunki uznania jej za związaną z budynkami zaliczonymi do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, to usługa ta opodatkowana jest 8% stawką podatku. Jeśli jednak przedmiotem sprzedaży jest wyłącznie towar, to należy go opodatkować stawką podatku właściwą dla danego towaru.

Sprzedaż materiałów budowlanych opodatkowana jest, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., podstawową stawką VAT w wysokości 23%. Sprzedaż materiałów budowlanych może być opodatkowana obniżoną stawką podatku wyłącznie w sytuacji gdy czynność ta stanowi świadczenie pomocnicze w ramach kompleksowej usługi budowlanej opodatkowanej stawką obniżoną na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Zastosowanie stawki obniżonej uwarunkowane jest więc tym, aby dostawcą towaru (materiałów budowlanych) jak i usługodawcą w ramach usługi budowlanej z wykorzystaniem tych materiałów był ten sam podmiot. Ponadto z umowy (zamówienia) musi wynikać, że przedmiotem zamówienia jest usługa budowlana (budowa, przebudowa, remont, itp.) budynków mieszkalnych wraz z towarem.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu